مشکل دیابت فقط قند خون نیست. دیابت احتمال ابتلای ما به بیماریهای قلبی عروقی و سکته مغزی را زیاد میکند؛ زیرا دیابت گرفتگی رگها و تصلب شرایین (سخت شدن دیواره سرخرگها) را تشدید میکند.نه تنها در انتخاب غذاها باید دقت کنیم قند خون بالا نرود، بلکه باید از غذاهایی که برای سلامت قلب و رگها مضر هستند نیز، بپرهیزیم. غذاهایی که باید از مصرف آنها دوری کنیم به شرح زیر هستند:
تقریبا بهتر است از هرگونه لبنیات پرچرب و مواد پروتئینی با منشا حیوانی که چربی زیاد دارد بپرهیزیم، مانند کره، بخشهای چرب گوشت قرمز و همه انواع محصولات گوشتی فرآوریشده مانند انواع سوسیس، کالباس و بیکن. به فهرست روغنهای اشباع شده که برای بدن ضرر دارند باید روغن هسته خرما و روغن نارگیل را هم اضافه کنیم.
مواد خوراکی که بیشتر از همه دارای روغن ترانس هستند، عبارتند از:
مهمترین منابع غذایی کلسترول لبنیات پرچرب و پروتئینهای جانوری دارای چربی مشهود هستند. زرده تخم مرغ، جگر و سایر بخشهای گوشتی جانوری هم کلسترول زیادی دارند و بهتر است از مصرف آنها پرهیز شود. کل کلسترول دریافتی در غذاهای ما افراد مبتلا به دیابت، روزانه نباید از ۲۰۰ میلیگرم تجاوز نماید.
یکی از عناصر موجود در نمک خوراکی سدیم است. میزان مصرف روزانه سدیم مبتلایان به دیابت نباید بیش از ۲۳۰۰ میلیگرم باشد. اگر همزمان با دیابت، به فشار خون بالا هم مبتلا باشیم، ممکن است پزشک معالج از ما بخواهد مصرف سدیم از این میزان هم کمتر باشد.همچنین، در بسیاری از افراد مبتلا به دیابت نوع دو، با کاهش وزن میتوان علاوه بر تسهیل کنترل قند خون، از سایر مزایای لاغری سود برد مانند کاهش احتمال بیماریهای قلبی. در رژیم غذایی این افراد باید کاهش کالری مصرفی و افزایش تحرک بهخوبی برنامهریزی شود.
چگونه باید از برنامهریزی درست غذایی استفاده کنیم به گونهای که بتوانیم سطح طبیعی قند خون و سلامت خود را بهخوبی حفظ نماییم.
برای استفاده از همه این اطلاعات، انجمن دیابت آمریکا یک روش آسان را پیشنهاد میکند. عصاره این روش تمرکز بر مصرف بیشتر سبزیهاست. برای اینکه بشقاب خود را طبق این روش تهیه کنیم، باید موارد زیر را به اجرا بگذاریم:
کربوهیدراتها همان مواد غذایی هستند که به گلوکز تبدیل میشوند و میزان قند خون ما به آن بستگی دارد. یکی از روشهای تغذیه خوب برای ما مبتلایان به دیابت این است که کربوهیدرات مصرفی خود را بشماریم و انسولین یا داروی خود را طبق نظر پزشک و با توجه به آن تنظیم کنیم.برای اینکه روش شمارش کربوهیدرات غذای خود را یاد بگیریم بهتر است به یک مشاور تغذیه مراجعه کنیم. او به ما یاد میدهد چگونه از برچسب ارزش غذایی هر ماده غذایی برای شمارش کربوهیدرات مصرفی استفاده کنیم. همچنین اپلیکیشنها و برنامههایی برای این کار وجود دارد که میتوانیم از آنها استفاده کنیم.
بهترین کار این است که کالری موردنیاز خود را با مصرف غذاهایی تامین کنیم که احتیاج بدن به مواد ضروری را هم برآورده میسازند. بنابراین، باید غذاهای زیر را انتخاب کنیم:
در روند هضم غذا، شکر و نشاسته به گلوکز تبدیل شده و جذب خون میشوند. بهتر است بیشتر به مصرف کربوهیدراتهای سالم روی بیاوریم، یعنی غذاهایی که ضمن داشتن کربوهیدرات، مغذی هم هستند، مانند:
بهتر است از خوردن کربوهیدراتهای ناسالم خودداری کنیم، مانند غذاها و نوشیدنیهایی که نمک، روغن یا قند و شکر دارند.
به همه بخشهای غذاهای گیاهی که امکان هضم و جذب آن برای انسان وجود ندارد، فیبر گفته میشود. فیبر هضم غذا را تسهیل میکند و به کنترل قند خون کمک مینماید. غذاهای پرفیبر عبارتند از: