افراد دیابتی با مدیریت بیماری و سلامت خود و همچنین با ورزش کردن، داشتن رژیم غذایی سالم و مناسب و پرهیز از چاق شدن و کنترل فشار خون می توانند زندگی سالمی داشته باشند و از طول عمر بیشتری نیز برخوردار باشند.با این حال برخی عادات غلط تغذیه ای در این بیماران شامل پرش از وعده های غذایی اصلی و در نتیجه افت ناگهانی قند خون، مدیریت این بیماری را سخت تر می کند:
- نخوردن صبحانه از عادات غلط برخی افراد می باشد بارها و بارها شنیده‌اید که صبحانه مهم‌ترین وعده روز است. این موضوع مخصوصاً درباره افراد مبتلا به دیابت بخوبی صدق می‌کند. به تأخیر انداختن صبحانه می‌تواند باعث هیپوگلیسمی یا کاهش شدید گلوکز خون شود. حتی اگر فرد، بیشتر اوقات صبحانه نخورد. باید حداقل یک میان وعده کوچک را در برنامه صبح خود قرار دهد. این میان وعده می‌تواند ماست چکیده ساده یا یک تخم مرغ آب پز با مقداری نان سبوس‌دار باشد. این وعده را حتماً مجبور نیستید بنشینید و میل کنید. می‌توانید چیزی سبک برای خود آماده کنید که در حال حرکت هم بتوانید بخورید.
نخوردن و یا حذف هریک از وعده های اصلی غذایی و گرسنه ماندن به مدت طولانی مدت منجر به هیپوگلیسمی یا افت ناگهانی قند خون می شود؛ بخصوص اگر این بیماران در حال مصرف داروهای خاص دیابت باشند. هیپوگلیسمی در صورت عدم درمان باعث ایجاد سردرگمی در بیمار، و یا غش می شود. هیپوگلیسمی شدید همراه با تشنج، کما و در موارد نادرتر مرگ است. سازگاری در وعده های غذایی بسیار مهم است و باعث ثبات قند خون می شود.
- رژیم غذایی سرشار از چربی های خطرناک: تحقیقات نشان می دهد که مصرف بیش از حد چربی یعنی بیش از 30 درصد از کل کالری دریافتی، ممکن است منجر به مقاومت به انسولین شود و یا سیر ابتلا به آن را وخیم تر کند. به مبتلایان یه دیابت توصیه می شود به طور کامل از چربی های اشباع شده و غذاهای فست فود پرهیز کنند. مصرف چربی های اشباع نشده علاوه بر این که مقاومت به انسولین را کاهش می دهد، منجر به کاهش چربی کبد نیز می شود. آووکادو، روغن زیتون، کره مغزها، دانه ها و ... سرشار از چربی های مفید هستند و آنهم برای بهبود سلامت قلب و عروق، کاهش سطح ال دی ال یا کلسترول بد و کاهش تری گلیسیرید و فشار خون
- مصرف زیاد گوشت قرمز،مصرف بیش از نصف بشقاب گوشت قرمز ممکن است روی حساسیت به انسولین در دیابتی ها تاثیر منفی بگذارد. علاوه بر این، افزایش مصرف گوشت قرمز با افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 در ارتباط است. محدود کردن گوشت قرمز و استفاده از غذاهای دریایی و گوشت سفید، در عوض منجر به سلامت قلب و عروق می شود.مصرف بیش از اندازه گوشت افراط ورزیدن در مصرف پروتئین روی سطح گلوکز خونتان تاثیرگذار است. مخصوصاً اگر پروتئین آن وعده، حاصل از گوشت قرمز باشد. گوشت قرمز روی حساسیت به انسولین تأثیر مضری دارد. تحقیق‌ها نشان داده‌اند افزایش مصرف گوشت قرمز، با افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ در ارتباط است. برای کاهش خطر بیماری‌های قلبی و عروقی نیز می‌توانید روی پایین آوردن مصرف گوشت قرمز حساب کنید.
- عدم تعادل در وعده های غذایی، خوردن بیش از حد یک گروه از مواد غذایی مانند کربوهیدرات ها و کاهش مصرف سبزی ها و یا پروتئین های بدون چربی باعث بالا رفتن قند خون میشود. وعده های غذایی متعادل در مبتلایان به دیابت باید شامل تمام ریزمغذی ها باشد: شامل پروتئین بدون چربی، برنج قهوه ای که کربوهیدرات پیچیده است، و میزان مناسب از میوه ها و سبزیجات.
- مصرف بیش از حد کربوهیدرات های ساده: کیفیت کربوهیدرات در رژیم غذایی مبتلایان به دیابت بسیار مهم است. کربوهیدرات های تصفیه شده مانند نان سفید را افزایش خطر مقاومت به انسولین در ارتباط است. محصولات فراوری شده و حاوی قند باید در دیابتی ها جای خود را به محصولات حاوی فیبر و کربوهیدرات های پیچیده، غلات سبوس دار و ... بدهند.میان وعده‌تان با آرد سفید ساخته شده شاخص گلیسمی غذاها و کیفیت کربوهیدرات موجود در برنامه غذایی‌تان مهم است. تحقیق‌ها نشان داده کربوهیدرات‌های تصفیه شده، مانند نان سفید و چیپس، می‌توانند باعث بالا رفتن نرخ مقاومت به انسولین شوند. محصول‌های فرآوری شده‌ای را محدود کنید که با آرد سفید و قندهای اضافی ساخته شده‌اند. در عوض روی میان وعده‌های سالمی تمرکز کنید که سرشار از فیبرند و با غلات کامل درست شده‌اند، مثل مقداری پنیر به همراه نان سبوس‌دار و یا ذرت بو داده.
- عدم کنترل قند خون قبل از ورزش، نظارت مستمر بر قند خون قبل از ورزش و فعالیت بدنی در مبتلایان به دیابت بسیار مهم است زیرا ورزش خود عاملی است که قند خون را کاهش می دهد. به همراه داشتن یک میان وعده کوچک برای جلوگیری از افت ناگهانی قند خون حین ورزش را نباید فراموش کرد. یکی از توصیه‌ها این است که بیماران دیابتی با خود، قرص گلوکز به تمرین ببرند تا در صورت پایین آمدن بیش از حد گلوکز، سریع آن را رفع کنند. ژل‌های گلوکز یا حتی نوشیدنی‌های ورزشی نیز می‌توانند برای درمان هیپوگلیسمی، در طول ورزش، مفید باشند. اگر با فعالیت بدنی مرتب دچار هیپوگلیسمی می‌شوید، حتماً با پزشک مشورت کنید. شاید نیاز باشد دوباره به داروهایی نگاه شود که مصرف می‌کنید. ۸- پرخوری می‌کنید کاهش وزن می‌تواند مقاومت به انسولین را کاهش دهد. مدیریت وزن، بخش مهمی از کنترل بیماری دیابت نیز است. در بیمارانی که مبتلا به دیابت نوع ۲اند، اضافه شدن وزن بر اثر پرخوری می‌تواند باعث افزایش مقاومت به انسولین و حتی افزایش نیاز به دارو شود. خوردن وعده‌های بزرگ، مخصوصاً آن‌هایی که کربوهیدرات بالایی دارند، باعث میشوند قند خون پس از غذا بسیار بالا برود. معمولاً، قند خون افراد مبتلا به دیابت، پس از وعده‌شان، باید کمتر از ۱۸۰ میلی‌گرم باشد. اگر می‌خواهید ببینید غذا واقعاً چگونه روی گلوکز خونتان تأثیر گذاشته، قبل از وعده و دو ساعت پس از آن، قند خون خود را چک کنید. اگر گلوکز خون قبل از وعده غذایی ۱۲۰ و پس از آن ۲۵۰ بود، این ۱۳۰ شماره اختلاف نشان می‌دهد که وعده خورده شده کربوهیدرات بسیار بالایی داشته.. نوشیدنی های ورزشی نیز می تواند برای درمان هیپوگلیسمی حین ورزش مفید باشد. در مورد موثرترین روش های ورزشی و راههای پیشگیری از افت قند خون حین ورزش باید با پزشک مشورت کرد.
