زیره سیاه یکی از گیاهان بومی آسیا است که به خاطر عطر و مزه منحصر به فرد در انواع غذاها به کار می رود. وقتی که این گیاه خشک می شود به دانه زیره سبز شباهت دارد .ادویه این دانه ها بسیار عالی است و به همین دلیل است که در غذاهای هندی، آلمانی و روسی مورد استفاده قرار می گیرد زیره دانه ای معطر و ضد نفخ است که گیاهی شبیه بوته هویج دارد. برگهای این گیاه 20 الی 30 سانتی متر و ارتفاع آن تقریبا 50 سانتی متر است. میوه این گیاه نیز هلالی شکل و دارای خطوط برجسته به اندازه 2 میلی متر است. دو نوع زیره در دنیا وجود دارد به نام زیره سبز و زیره سیاه زیره دانه ی معطری است که گیاه آن شبیه بوته هویج است برگ هایش 20 الی 30 سانتی متر و ارتفاع گیاه حدود 50 سانتی متر است و میوه آن (که به اشتباه دانه گفته می شود) به اندازه دو میلی متر و هلالی شکل و دارای 5 خط برجسته است.
زیره در دو نوع زیره سبز و زیره سیاه وجود دارد :
این نوع زیره هم به صورت پرورشی و هم خودرو یافت می شود. در ایران نوع پرورش زیره سبز وجود دارد که از اجزای اصلی پودر کاری می باشد و برای تقویت طعم غذاها مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین در داروهای سنتی از سالها قبل استفاده می شود.
معروف به زیره کرمانی است و یکی از سوغاتی های معروف این استان می باشد که در مناطق کوهستانی ه صورت خودرو رشد می کند زیره سیاه شامل بازه وسیعی از مواد غذایی مورد نیاز بدن است که در وعده غذایی بسیاری از ما کمبود آنها احساس میشود، مانند آهن، روی، کلسیم و فیبر. علاوه بر مواد مغذی موجود در این ادویه، تحقیقات ثابت کرده است ترکیبات معطر موجود در زیره سیاه فواید بسیاری را برای سلامت بدن از جمله بهبود هضم و گوارش به همراه دارند .
زیره سیاه حاوی کارون هستند که (برای نابود کردن کرم های انگلی استفاده می شود) این ها به کشتن کرم ها در معده کمک می کند که مشکلات زیادی را ایجاد می کند. مصرف منظم دانه های زیره سیاه به کشتن آن کرم به طور طبیعی بدون هیچ عارضه جانبی کمک می کند .
زیره سیاه خاصیت ضد نفخی دارد و به تسکین شکم و کاهش هر گونه گاز شکم کمک می کند. هم چنین توانایی تسکین از دیگر مشکلات روده ای را دارد. دانه های زیره سیاه ارزان هستند و همه می توانند به راحتی آن را استفاده کنند .
دانه های زیره برای سرکوب کردن سرفه خوب هستند . آن ها به عنوان ضد سرفه عمل می کنند و به تسکین سرفه خشک کمک می کنند. شما می توانید دانه های زیره سیاه را با فلفل ترکیب کنید و از آن برای سرفه خشک استفاده کنید .
روغن زیره به عنوان ضد اسپاسم در نظر گرفته می شود و می تواند به طور موثر انقباض عضلانی و گرفتگی عضلات را با ممانعت از آنزیم های خاص التیام بخشد که انقباض عضلانی را تسکین می دهد. هم چنین آن مشکلات تنفسی مانند سکسکه و تنگی نفس را تسکین می دهد.
این دانه ها به حفظ ضربان قلب کمک می کنند چون حاوی پتاسیم هستند. دانه های زیره به کم کردن انقباض سرخرگ ها و رگ ها کمک می کند و فشار خون را پایین می آورد. ویژگی دانه های زیره برای کاهش سطح کلسترول بد در بدن به حفظ سطح کلسترول مناسب در بدن کمک می کند .
استفاده از زیره در بهبود هضم یک روش باستانی است. مصرف این دانه ها به بهبود ترشح آنزیم های گوارشی کمک می کند و سرعت هضم را افزایش می دهد .
روغن دانه زیره به عنوان ادرار آور ایده آل در نظر گرفته می شود. به تکرر ادرار در افرادی کمک می کند که از مسدود شدن ادرار رنج می برند. هم چنین به کاهش وزن آب بدن کمک می کند. بسیار ادرار کردن به درمان عفونت های دستگاه ادراری کمک می کند .
روغن زیره به تحریک تمام عملکردها و چرخه های بدن کمک می کند. هم چنین به منظم کردن خون در بدن کمک می کند و افسردگی ، خستگی را با کمک به مغز برای هوشیاری و بیداری کاهش می دهد .
محتوای بالای منیزیم به داشتن خواب سالم کمک می کند. منیزیم ماده معدنی است که مستقیما مسئول بهبود خواب است. مصرف دانه های زیره برای بی خوابی خوب است. زیره دارای چندین روغن اسانس و چندین آنتی اکسیدان فلاونوئید مثل لوتئین، کاروتوئن،کریپتوکسانتین است. این ها رادیکال های آزاد مضر را از بدن دفع می کنند و ما را در برابر سرطان، پیری و بیماری های عصبی مثل پارکینسون محافظت می کنند .
ادویه زیره نیز منبع عالی مواد معدنی نظیر آهن، مس، کلسیم، پتاسیم، منگنز، سلنیوم، روی و منیزیم است. مس و آهن در تولید گلبول های قرمز خون مورد نیاز هستند. روی به کار کردن چندین آنزیم کمک می کند که رشد و توسعه، تولید اسپرم و گوارش را در بدن تنظیم می کنند در حالی که پتاسیم به کنترل ضربان قلب و فشار خون کمک می کند همچنین این دانه ها حاوی ویتامین های حیاتی بسیاری مثل آ، ایی، ث و نیز تعدادی از ویتامین های مختلط ب هستند دانه های زیره نیز منبع غنی فیبر رژیمی هستند. طبق نظر متخصصان تغذیه فقط 100 گرم، مصرف توصیه شده از فیبر را تامین می کند. فیبر، همان طور که می دانیم برای سلامت هاضمه حیاتی است و مانع یبوست می شود. این کار با افزایش قابل ملاحظه حرکت غذا در دل و روده انجام می شود. فیبر در دانه های زیره ، نقش ضد سرطان زا را ایفا می کند. علاوه بر این، فیبرها همچنین سطح کلسترول بد را پایین می آورند .
زنان باردار باید از زیره بسیار کم استفاده کنند چون می تواند باعث سقط جنین شود. زیره می تواند قند خون را کاهش دهد، دیابتی ها نباید بدون کنترل قند خون خود از آن استفاده کنند. اگر قرار است جراحی انجام دهید، حداقل دو روز پیش از جراحی استفاده کنید چون ممکن است با کنترل قند خون در طول و پس از عمل جراحی تداخل داشته باشد امروزه، به جای دارو به عنوان ادویه و چاشنی برای غذا استفاده می شود اما اکنون زمان آن رسیده است که مصرف دارویی آن را احیا کنیم زیرا فواید سلامتی بسیاری دارد.
فیبر رژیمی که در دانه زیره وجود دارد، به عنوان ملین طبیعی عمل می کند، حرکت روده را بهبود می بخشد و دفع مواد زائد را از سیستم ما تضمین می کند و در نتیجه از یبوست و دیگر مشکلات هاضمه مثل درد شکمی، گوارش، نفخ شکم، سندروم روده تحریک پذیر، گاز روده و غیره کمک می کند. اگرچه دانه ها در کنترل دفع گاز اضافی در دستگاه گوارش ما موثر هستند، اما بهتر است آن ها را به طور متوسط مصرف کنیم. این به این دلیل است که خوردن بیش از حد دانه زیره می تواند موجب ناراحتی شکم شود که ممکن است منجر به گاز روده و سوزش معده شود .
با این حال، هنگام مصرف بیش از حد، می تواند باعث آروغ زدن شود . این به خاطر بیرون آوردن گاز اضافی از شکم و مجرای روده از طریق دهان است. آن حتی ممکن است با صدای مشخصه و بوی بد شناسایی شود .
روغن اسانس به دست آمده از دانه های زیره وقتی که به طور متوسط مصرف می شود برای ما بسیار مفید است. با این حال، مصرف روغن زیره در دوزهای زیاد برای مدت طولانی می تواند خطر آسیب کلیه و کبد را افزایش دهد. همچنین مشخص شده است که مصرف بیش از حد روغن زیره نیز می تواند انقباض عضلانی را کاهش دهد .
بارداری یک مرحله مهم در زندگی هر زن است . برای ما مهم است که از رژیم غذایی سالم لذت ببریم اما در مرحله بارداری این موضوع حتی مهم تر هم می شود چون آنچه مادر می خورد یا می نوشد نه تنها سلامتی او را تعیین می کند بلکه سلامت جنین را نیز که در رحم رشد می کند مشخص می کند اگرچه دانه های زیره منبع خوبی از بسیاری از مواد مغذی مثل ویتامین ها، مواد معدنی، آنتی اکسیدان ها، ، فلاونئوید و غیره هستند اما بهتر است از دانه های زیره در دوران بارداری اجتناب کنید. این به این دلیل است که دانه های دارای ویژگی های هستند که ممکن است موجب سقط جنین شوند یا ریسک زایمان زودرس را افزایش دهند.در مادران شیرده هم موجب نفخ و بادشکم کودکشان می شود .
مصرف زیره بطور منظم و متوسط برای بیماران دیابتی و یا کسانی که در معرض خطر ابتلا به دیابت قرار دارند بسیار مفید است. این فواید بذر عمدتا به خاطر شاخص پایین آن است. شاخص قند زیره پایین است به این معنی است که شکر را با سرعت کم به جریان خون تزریق می کند در نتیجه به حفظ قند خون تحت کنترل کمک می کند مصرف زیره بیش از اندازه می تواند قند خون را به سطحی خطرناک کاهش دهد و ممکن است افت قند خون را افزایش دهد.نشانه هایی مانند ضربان قلب سریع، تاری دید، تغییر حالت ناگهانی، پوست رنگ پریده، سردرد،دارد.
