گلوتن نوعی پروتئین است که در غلاتی مثل گندم، جو و جو دوسر وجود دارد. بعضی از افراد در هضم و جذب گلوتن دچار مشکل هستند که به آن بیماری سلیاک می‌گویند و نوعی بیماری خودایمنی است. کسانی که دچار این بیماری هستند باید در رژیم غذایی خود موادی استفاده کنند که فاقد گلوتن باشد، مثل انواع برنج سفید و برنج قهوه‌ای، ذرت و گندم فاقد گلوتن. همچنین این افراد باید دقت کنند که پاره‌ای از مواد غذایی فرآوری شده و آماده نیز در تهیه سس ویا ادویه جاتی که استفاده می‌کنند، دارای گلوتن هستند و حتماً باید به برچسب روی مواد غذایی که نوشته شده باشد «فاقد گلوتن»، توجه کنند.
امروزه برخی از رژیم‌های غذایی برای لاغری استفاده میشود که به آن‌ها رژیم بدون گلوتن گفته میشود؛ البته چون گلوتن بیشتر در مواد کربوهیدراتی مثل انواع نان ( سفید، سبوس‌دار و جو) وجود دارد؛ در این رژیم‌ها با حذف نان، که خود موجب مصرف کالری اضافه و اضافه وزن میشود؛ می‌توان تا اندازه‌ای چاقی را کنترل کرد. باید در نظر داشت که حذف کلیه نان و غلات از مواد غذایی، می‌تواند به بدن ضرر بزند و باعث بروز بسیاری از بیماری‌ها شود؛ چون غلات و انواع نان‌ها علاوه بر گلوتن، حاوی مقادیر زیادی از انواع ویتامین و مواد معدنی و ریزمغذی‌ها هستند که عدم مصرف آن‌ها باعث بروز سوء‌تغذیه میشود.رژیم بدون گلوتن ابتدا به دلایل پزشکی و برای افرادی که به نوعی بیماری دچار بودند، تجویز شد. پس از پیروی از این رژیم، افرادی که تحت درمان بودند؛ میزان زیادی از وزن خود را از دست دادند و به همین دلیل پس از آن، ایده رژیم بدون گلوتن برای لاغری نیز مطرح شد. البته احتمال اینکه پزشک تغذیه به شما نام این رژیم را نگوید، بسیار است؛ اما چنانچه تنها بیشتر غلات و به‌خصوص نان از رژیم غذایی شما حذف شده بود، رژیمی مشابه این رژیم درمانی را دریافت کرده‌اید.
احتمال استفاده از رژیم بدون گلوتن برای لاغری، کم است؛ اما صفر نیست. همچنین همواره این نکته متذکرشده است که حذف کامل یک ماده غذایی از رژیم غذایی، کار اشتباهی است و سبب از دست دادن مواد مغذی، از سبد غذایی میشود. حذف گلوتن نیز، به حذف نان و بسیاری از غلات می‌انجامد که درنتیجه بسیاری از انواع کربوهیدرات‌های ضروری به بدن نمی‌رسد. بهتر است برای دریافت یک رژیم لاغری و کاهش وزن اصولی به یک مشاور تغذیه مجرب مراجعه کنید.
به‌طور خاص گلوتن تنها برای افرادی که نسبت به جذب و هضم آن مشکل دارند، یعنی به بیماری سلیاک دچار هستند؛ مضر است و در بقیه موارد ضرری ندارد. البته در بررسی‌های طولانی مدت که بر روی مضرات گلوتن و ارتباط آن با این بیماری انجام شده است، معلوم گردیده افرادی که دچار بیماری سیلیاک هستند، حدوداً ۴ تا ۹ درصد بیشتر احتمال ابتلا به بیماری دیابت نوع یک را دارند؛ که البته این رابطه چندان بی‌دلیل نیست، زیرا هر دو این بیماری‌ها از انواع بیماری‌های خودایمن هستند. فردی که به یک بیماری خودایمن مبتلا است، احتمال ابتلا به انواع دیگری از بیماری‌های خود ایمن را دارد؛ به همین دلیل چنانچه فردی به سلیاک مبتلا باشد، امکان دارد به دیابت نوع یک نیز مبتلا باشد و بالعکس.
در حقیقت به خود گلوتن مربوط نمی‌شود؛ زیرا گلوتن یک نوع پروتئین است که نمی‌تواند با ذخیره شدن در بدن سبب چاقی شود؛ اما ارتباط گلوتن و چاقی مربوط به موادی است که حاوی گلوتن هستند. چون گلوتن در گندم، جو و جو دوسر وجود دارد و این مواد علاوه بر داشتن گلوتن، حاوی مقدار زیادی کربوهیدرات هستند که این کربوهیدرات موجب چاقی میشود. بنابراین با حذف گلوتن از رژیم غذایی در واقع مجبور هستید مصرف نان را کنار بگذارید که در نتیجه به کاهش وزن و لاغری شما کمک می‌کند.
سبزیجات و میوه‌ها اغلب بدون گلوتن هستند و به همین دلیل مصرف آن‌ها در انواع رژیم بدون گلوتن ممانعتی ندارد. همچنین انواع گوشت مرغ، ماهی و گوشت قرمز فاقد گلوتن هستند که مصرف آن‌ها هیچ‌گونه ضرری ندارد. بیشتر افرادی که از رژیم بدون گلوتن می‌خواهند استفاده کن،ند برای جایگزینی نان گندم یا جو می‌توانند از نان تهیه شده از ذرت یا آرد برنج استفاده کنند. البته تمام غلات حاوی گلوتن نیستند و در رژیم بدون گلوتن می‌توان از غلاتی که فاقد گلوتن هستند، استفاده کرد، این غلات شامل موارد زیر است:
