چه عواملی باعث مقاومت به انسولین میشود
مقاومت به انسولین زمانی اتفاق میافتد که سلولهای بدن بهخوبی قادر نیستند به انسولین پاسخ دهند و ازاینرو نمیتوانند بهراحتی گلوکز خون را جذب کنند. درنتیجه، لوزالمعده مجبور است انسولین بیشتری تولید کند تا گلوکز خون تنظیم گردد. تا زمانی که پانکراس بتواند انسولین مورد نیاز برای غلبه بر پاسخ ضعیف سلولهای بدن به انسولین تولید کند، سطح گلوکز خون در محدوده سالم باقی میماند اما اگر این رویه ادامه پیدا کند دیر یا زود توان پانکراس نیز در تنظیم قند خون پاسخگو نخواهد بود و قند خون بهتدریج بالا میرود. در ادامه به بررسی اینکه چه عواملی باعث مقاومت به انسولین میشود خواهیم پرداخت.
دانشمندان در حال تحقیق در خصوص درک بهتر مکانیسمهای سلولی ایجاد مقاومت به انسولین هستند. تاکنون چندین عامل که درروند ایجاد مقاومت به انسولین دخیل هستند شناساییشدهاند که بعضی از آنها با سبک زندگی ناسالم در ارتباط هستند. ازجمله عوامل ایجادکننده مقاومت به انسولین میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
انسولین نقشهای گوناگونی در بدن دارد. بنابراین عدم کارایی یا ناکافی بودن آن، با ایجاد و بروز بسیاری از بیماریها در ارتباط است. ازجمله:
دیابت، یکی از بیماریهایی است که با مقاومت به انسولین ارتباط مستقیم دارد. بنابراین پیشگیری و درمان مقاومت به انسولین نقش بسزایی در جلوگیری از ابتلا به دیابت نوع 2، در افراد غیر دیابتی دارد.همچنین مقاومت به انسولین در افراد مبتلا به دیابت نوع 1، نوع 2 و سایر انواع دیابت دیده میشود. بهطوریکه در افراد مبتلابه دیابت نوع 2، هرچقدر میزان مقاومت به انسولین بیشتر شود، کنترل قند خون دشوارتر خواهد شد. بنابراین، جهت دستیابی به مدیریت دیابت و کنترل قند خون، به دوز داروی بیشتری نیاز خواهد بود.مقاومت به انسولین در دیابت نوع 1 نیز دیده میشود که فرد، جهت کنترل مطلوب قند خون، به دوز انسولین تزریقی بیشتری نیاز دارد. همچنین مطالعات نشان میدهند که میانگین قند خون و هموگلوبین ای وان سی (A1C) در پی افزایش مقاومت به انسولین در افراد مبتلابه دیابت نوع یک، افزایش مییابد.
برای تشخیص پیش دیابت پزشکان آزمایش خون را تجویز میکنند. اما معمولاً در این آزمایش میزان مقاومت به انسولین بررسی نمیشود چراکه هزینه آن بالاست و بیشتر جنبه تحقیقاتی دارد. پزشکان اغلب از آزمایش گلوکز پلاسما ناشتا یا آزمایش HbA1c برای تشخیص پیش دیابت استفاده میکنند و کمتر تست تحمل گلوکز خوراکی (OGTT) بدین منظور استفاده میشود چون هم گرانتر و هم انجام آن دشوارتر است.آزمایش HbA۱C میانگین گلوکز خون را در ۳ ماه گذشته بررسی میکند اما آزمایش FBS و OGTT بیانگر سطح گلوکز خون در زمان آزمایش هستند. تست A۱C به اندازه تستهای دیگر حساس نیست و در مقایسه با آزمایش OGTT نمیتواند به دقت آزمایش پیش دیابت را تشخیص دهد. بیشتر پزشکان از آزمایش OGTT برای بررسی دیابت بارداری استفاده میکنند.
مواد مغذی هستند که به سایر عملکردهای طبیعی کمک میکنند. سیب، موز، گلابی، انجیر و هلو از جمله میوههایی هستند که مصرف آن به افراد دارای مقاومت به انسولین توصیه میشود. مصرف آب میوه به جای خود میوهها به دلیل قند بالای این محصولات توصیه نمیشود.
استفاده از سبزیجات
سبزیجات، غذاهای گیاهی هستند که هم کم کالری و هم سرشار از فیبر هستند. آنها میتوانند تأثیر مثبتی بر کنترل سطح قند خون در بیماران مبتلا به مقاومت به انسولین داشته باشند. سبزیجات برگ سبز مانند گوجه فرنگی، مارچوبه، لوبیا سبز، هویج، اسفناج و سبزیجات چلیپایی مانند کلم بروکلی از جمله سبزیجاتی هستند که در محدوده رژیم غذایی مقاومت به انسولین برای مصرف بیماران توصیه میشود.
از فیبرهای بیشتری استفاده کنید
فیبرهای موجود در غذاها به دو گروه فیبرهای محلول و نامحلول تقسیم میشوند. فیبرهای نامحلول به تنظیم قوام مدفوع و تسهیل حرکات روده کمک میکنند. همچنین فیبرهای محلول میتوانند با خواص خود مانند کنترل کلسترول و کاهش اشتها کمک کنند.
از چربیهای ترانس دوری کنید
اسید چرب ترانس میتواند مقاومت به انسولین را افزایش داده و به شکل گیری دیابت به عنوان یک سلاح مخفی کمک کند. به منظور بهبودی نسبت به مقاومت به انسولین، توصیه میشود روش پخت و پز را با سرخ کردن جایگزین کنید. از کره غنی از چربیهای ترانس دوری کنید. فراموش نکنید که رژیم غذایی محافظت کننده از مقاومتب ه انسولین مبتنی بر مصرف غذاهای حیوانی و گیاهی حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ است.
از دانه کتان استفاده کنید
دانه کتان را به سالاد یا ماست خود اضافه کنید. در بین وعدههای غذایی خود گردو مصرف کنید و حداقل سه بار در هفته از ماهیهای چرب غنی از امگا ۳ از جمله ماهی آزاد استفاده کنید. اگر نمیتوانید این غذاها را بخورید، میتوانید از روغن ماهی استفاده کنید.
ورزش کنید
فراموش نکنید که هر روز حداقل ۳۰ دقیقه و حداقل ۵ روز در هفته پیاده روی با سرعت منظم را تمرین کنید. بنابراین، در حین ورزش، عضلات شما به راحتی از قند موجود در محیط استفاده میکنند و کالری سوزی بدون نیاز به انسولین آغاز میشود. اگر به ورزش منظم ادامه دهید، آنزیمهای چربی سوز وارد عمل میشوند و به راحتی میتوانید از شر چربیهای ذخیره شده خلاص شوید.