استویا یا ربودیانا گیاهی از خانواده گل داوودی و زیر گروه گیاه ابروسیا است. استویا بوته ای و به صورت طبیعی در برزیل و پاراگوئه رشد میکند. طی تحقیقاتی که روی این گیاه انجام شده است دریافته اند که می توان ازآن به عنوان شیرین کننده ای که سطح قند خون را افزایش نمی دهد و میزان کالری پایینی دارد، استفاده کرد لذا در بین افراد دیابتی محبوبیت زیادی دارد. همچنین از این گیاه دارویی به عنوان التیام دهنده سوختگی و تسکین دهنده درد معده نیز میتوان استفاده کرد.
شیرینی این گیاه از استخراج گلیکوزید های طبیعی که از برگ های استویا به دست می آید، گرفته می شود.طبق تحقیقات مصرف خوراکی استویا با این که 150 تا 300 بار شیرین تر از ساکارز است ولی قند خون را افزایش نمی دهد.
تاکنون تاثیر گیاهان زیادی بر دیابت کشف شده است که یکی از مهم ترین آنها استویا است. استفاده از محصولات شیرین شده به وسیله استویا جایگزینی مناسب برای ساکارز است تا آنجا که در آمریکای جنوبی از آن به عنوان دارویی برای درمان دیابت استفاده می شود.
پودر برگ سبز خشک شده استویا به طور قابل توجهی میزان قند خون افراد دیابتی را کاهش می دهد همچنین بر روی میزان تری گلیسیرید و کلسترول نیز تاثیر کاهشی دارد. استویا دارای خواص آنتی اکسیدانی میباشد که منجر به کاهش قند خون می شود. استویا یک شیرین کننده غیر مغذی است که میزان کالری آن بسیار به صفر نزدیک است همچنین به دلیل احساس سیری که در فرد ایجاد میکند مانع از گرسنگی می شود بنابراین به دلیل کاهش اشتها برای افرادی که میخواهند لاغر شوند پیشنهاد خوبی است.آزمایش ها نشان داده اند که این گیاه حاوی استرول، فلاونوئید، تريترپن، مونوترپن، سسکوئیترپن، تانن و کلروفیل بوده و وجود ترکیبات فنولی در برگ های این گیاه با خاصیت مؤثر آنتی اکسیدانی، قادر است رادیکال های آزاد را مهار کند
طبق تحقیقات همچنین میتوان بر تاثیر استویا بر کنترل کلسترول اشاره کرد که سطح کلی LDL( کلسترول بد) و تری گلیسیرید را بدون هیچ عوارض جانبی منفی پایین می آوردو سطح HDL( کلسترول خوب ) را افزایش می دهد.
مصرف استویا خام ممکن است باعث آسیب به کلیه ها و اندام تناسلی و سیستم قلبی عروقی شود با اینکه مصرف آن برای افراد دیابتی بی خطر است ولی برندهایی که حاوی دکستروز یا مالتودکرستین هستند باید با احتیاط مصرف شود. در افرادی که در تمام طول روز استویا مصرف می کنند مقدار کربوهیدرات را افزایش داده زیرا دکستروز گلوکز و مالتودکرستین نشاسته هستند که کربوهیدرات و کالری را به استویا اضافه می کنند. در بعضی از محصولات که حاوی افزودنی هستند ممکن است عوارضی همچون نفخ، تهوع، استفراغ و دل درد و مشکلات گوارشی به وجود آورد
میتوان آن را در قهوه یا چای لیمونارد خانگی استفاده کرد همچنین میتوان همراه ماست و انواع اسموتی مصرف شود به دلیل شباهت طعم و حتی شیرینی بشتری که نسبت به شکر دارد میتوان ازآن در پخت کیک، کوکی و شربت استفاده کرد البته به این نکته توجه کنید که بعضی استویا ها مصرف در آشپزی ندارند پس بهتر است قبل استفاده توضیحات رو جلد محصول را مطالعه کنید.
خواص آنتی اکسیدانی
کنترل قند خون
تندرستی و کاهش گرسنگی
میل کمتر به مصرف کالری اضافی
کاهش فشار خون
کاهش سطح تری گلیسیرید و کلسترول
استویا برای بعضی افراد دارای طعمی شیرین و برای بعضی دیگر دارای طعمی ناخوشایند است به همین دلیل بعضی افراد در مصرف آن زیاده روی و بعضی به دلیل طعم ناخوشایند آن اصلا استفاده نمی کنند ولی در هر صورت باید در نظر داشت که هنوز درمان قطعی برای دیابت کشف نشده است و مصرف استویا در کنار سایر شرایط مطلوب تغذیه ای میتواند به کنترل دیابت کمک کند و برای دریافت نتیجه بهتر همواره با پزشک معالج خود در تعامل و مشورت باشید.
