نقش ژنتیک و پزشکی مولکولی در دیابت حائز اهمیت است از نظر ژنتیکی دیابت به عنوان مولتی فاکتوریال در نظر گرفته میشود یعنی هم عوامل ژنتیکی و هم عوامل محیطی در بروز آن نقش دارند ، حال سهم هر کدام بستگی به تقسیم بندی ما دارد ، دیابت به چند دسته تقسیم بندی میشود وعمدتا دیابت نوع یک و دو میباشد ولی دیابتی وجود دارد که توارث تک ژنی دارند که دیابت شروع شونده در دوران بلوغ یا مودی کاملا ژنتیکی بوده و توارث اتوزومال غالب دارد و فردی که به آن مبتلا باشد با احتمال ۵۰ درصد میتواند به فرزندانش انتقال دهد . عوامل خطر در انتقال در دیابت نوع یک پنجاه ناحیه در ژنوم انسان شناخته شده که با بیماری ارتباط دارند و حدود یک درصد دیابت را تشکیل میدهد و شایعترین آن بستگی به ژن های HLA دارد و زمینه اتو اینفلماتوری داشته و اتو انتی بادی ها بدن به سلول های بتا پانکراس حمله کرده و عملکرد سلولهای یادشده را مختل میکنند به همین علت HLAدر ۹۵ درصد افراد مبتلا اگر از نظر ژنوتیپ بررسی کنیم الل های DR3و DR4 در آنها نقش دارنده همه اینها اگر بررسی بشوند میتوان به ریسک ۹۰ درصدی به این بیماری برسیم در مورد دیابت نوع دو هم واریانتهای متعددی شناخته شده که افزایش آنها باعث استعداد ابتلا به بیماری خواهد شد بنابراین با بررسی این نواحی ژنتیکی میتوان به افراد این اگاهی رابدهیم که جزو گروه با ریسک و خطر بالا ابتلا هستند یا در گروه با خطر متوسط قرار دارند.