درد قفسه سینه یکی از شایعترین عللی است که افراد را به اورژانس یا پزشک میکشاند. این درد میتواند خفیف یا شدید باشد، گاهی فقط چند دقیقه طول میکشد و گاهی ساعتها ادامه دارد. بسیاری از بیماران نگران هستند که مبادا دردشان ناشی از بیماری قلبی باشد؛ چرا که مشکلات قلبی از جمله سکته قلبی یا تنگی عروق میتوانند تهدیدکننده زندگی باشند. با این حال، همه دردهای قفسه سینه منشاء قلبی ندارند و ممکن است به دلیل مشکلات گوارشی، ریوی، عضلانی یا حتی استرس ایجاد شوند. شناخت تفاوت درد قلبی با درد غیرقلبی اهمیت زیادی دارد، زیرا میتواند از بروز عوارض جدی جلوگیری کند و به انتخاب درمان صحیح کمک نماید. در این ویدئو آموزشی توسط آقای دکتر بهنام واقفی فوق تخصص قلب و عروق به بررسی کامل تفاوت این مبحث می پردازیم.
درد قلبی چیست؟
درد قلبی یا همان آنژین صدری معمولاً به دلیل کاهش جریان خون به عضله قلب رخ میدهد. شایعترین علت آن تنگی یا انسداد عروق کرونر است. این درد اغلب در اثر فعالیت بدنی، استرس شدید یا پس از صرف غذای سنگین بروز میکند و با استراحت یا مصرف داروهایی مانند نیتروگلیسیرین بهبود مییابد.
ویژگیهای درد قلبی
محل درد:بیشتر در وسط یا سمت چپ قفسه سینه حس میشود.
نوع درد:احساس فشار، سنگینی، سوزش یا فشردگی.
مدت زمان:معمولاً چند دقیقه تا نیم ساعت ادامه دارد.
انتشار درد:ممکن است به شانهها، بازوی چپ، گردن، فک یا پشت انتشار پیدا کند.
عوامل تحریککننده:فعالیت بدنی، استرس، سرما یا غذاهای سنگین.
علائم همراه:تنگی نفس، تعریق سرد، تهوع، ضعف یا تپش قلب.
درد غیرقلبی چیست؟
درد غیرقلبی قفسه سینه به گروهی از دردها گفته میشود که منشاء آنها بیماریهای غیرقلبی است. این دردها میتوانند ناشی از مشکلات گوارشی، ریوی، عضلانی ـ اسکلتی، عصبی یا حتی روانی باشند. گاهی درد غیرقلبی به قدری شبیه درد قلبی است که تشخیص آن برای بیمار دشوار میشود و نیاز به بررسی پزشکی دارد.
علل شایع درد غیرقلبی
مشکلات گوارشی:ریفلاکس معده (بازگشت اسید)، زخم معده یا اسپاسم مری.
بیماریهای ریوی:آمبولی ریه، آسم، ذاتالریه یا التهاب پرده جنب.
اختلالات عضلانی ـ اسکلتی:کشیدگی عضلات قفسه سینه یا التهاب مفاصل دندهای.
اضطراب و حملات پانیک:احساس تنگی نفس و درد مبهم در قفسه سینه.
بیماریهای عصبی:فشار بر اعصاب قفسه سینه یا گردن.
تفاوتهای کلیدی بین درد قلبی و غیرقلبی
۱. محل و الگوی درد
درد قلبی:اغلب در وسط یا سمت چپ قفسه سینه و همراه با انتشار به بازو یا فک.
درد غیرقلبی:ممکن است در هر نقطه از قفسه سینه، حتی سمت راست یا نقطهای محدود باشد.
۲. نوع احساس
درد قلبی:بیشتر به صورت فشار، سنگینی و فشردگی است.
درد غیرقلبی:ممکن است تیز، سوزنی، تیرکشنده یا همراه با سوزش معده باشد.
۳. ارتباط با فعالیت
درد قلبی:معمولاً با فعالیت یا استرس افزایش مییابد و با استراحت کاهش پیدا میکند.
درد غیرقلبی:ممکن است هنگام تغییر وضعیت بدن، تنفس عمیق یا حتی پس از خوردن غذا بروز کند.
۴. مدت زمان درد
درد قلبی:اغلب چند دقیقه طول میکشد و پایدار است.
درد غیرقلبی:میتواند چند ثانیه یا چند ساعت ادامه داشته باشد و اغلب متناوب است.
۵. علائم همراه
درد قلبی:همراه با تعریق، تنگی نفس، تهوع و رنگپریدگی.
درد غیرقلبی:ممکن است با ترش کردن، سرفه، تب یا اضطراب همراه باشد.
چه زمانی درد قفسه سینه خطرناک است؟
باید توجه داشت که هر نوع درد قفسه سینه را نباید نادیده گرفت. اگر درد دارای ویژگیهای زیر باشد، باید فوراً به اورژانس مراجعه کرد:
درد شدید و ناگهانی در قفسه سینه.
دردی که به بازو، گردن یا فک انتشار مییابد.
درد همراه با تنگی نفس، تعریق سرد یا تهوع.
سابقه بیماری قلبی یا فشار خون بالا در فرد.
روشهای تشخیص تفاوت درد قلبی و غیرقلبی
پزشک برای تشخیص منشاء درد قفسه سینه از روشهای مختلفی استفاده میکند:
معاینه بالینی و گرفتن شرح حال دقیق
نوار قلب (ECG)برای بررسی ریتم و عملکرد قلب
اکوکاردیوگرافی برای مشاهده ساختار و عملکرد قلب
تست ورزش برای بررسی درد هنگام فعالیت
تصویربرداری(اشعه X یا سیتیاسکن) برای بررسی ریهها و ساختار قفسه سینه
آندوسکوپی در صورت شک به مشکلات گوارشی
درمان درد قلبی و غیرقلبی
درمان درد قلبی
داروهای ضدآنژین مانند نیتروگلیسیرین.
داروهای کاهنده فشار خون و کلسترول.
آنژیوپلاستی یا جراحی در موارد انسداد شدید عروق.
تغییر سبک زندگی: رژیم غذایی سالم، ورزش منظم و ترک سیگار.
درمان درد غیرقلبی
داروهای ضداسید یا مهارکننده اسید معده برای ریفلاکس.
آنتیبیوتیک یا داروهای ضدالتهاب در بیماریهای ریوی.
فیزیوتراپی یا داروهای ضد درد در مشکلات عضلانی.
درمانهای روانشناختی و دارویی در موارد اضطراب و استرس.
پیشگیری از دردهای قلبی و غیرقلبی
برای قلب:کنترل فشار خون، کاهش مصرف نمک و چربی، فعالیت بدنی منظم، ترک دخانیات.
برای دردهای غیرقلبی:رعایت رژیم غذایی مناسب، پرهیز از پرخوری و غذاهای محرک، مدیریت استرس، ورزش سبک و منظم.
جمعبندی
درد قفسه سینه همیشه به معنای بیماری قلبی نیست، اما بیتوجهی به آن میتواند خطرناک باشد. شناخت تفاوت درد قلبی با درد غیرقلبی به بیماران کمک میکند تا بهتر تصمیم بگیرند و در مواقع لازم سریعتر به پزشک مراجعه کنند. درد قلبی اغلب با فشار و انتشار به بازو یا فک همراه است، در حالی که درد غیرقلبی میتواند تیز، سوزنی یا مرتبط با مشکلات گوارشی، ریوی و عضلانی باشد. بهترین راه برای اطمینان، مراجعه به پزشک و انجام بررسیهای تخصصی است. با سبک زندگی سالم، مدیریت استرس و مراقبت پزشکی به موقع میتوان خطر دردهای قلبی و غیرقلبی را کاهش داد.