گل سرخ، یک گیاه دارویی است که قدمت زیادی برای درمان بیماریها دارد. خواص گل سرخ توسط رومیان باستان و ابن سینا زیاد بیان شده است.ابن سینا که برای اولین بار از گل سرخ، گلاب گرفت، از خواص درمانی آن استفاده کرد.گل سرخ یا گل محمدی گونه خاصی از گل رز است که برخی از انواع آن برای تهیه گلاب به کار گرفته می شوند. با توجه به اینکه مقاومت این نوع گل در برابر کم آبی بسیار زیاد است، در نقاط مختلف کشور قابلیت رشد دارد. گل سرخ در واقع درختچه ای کوچک است که ارتفاع آن به دو متر می رسد. شاخه های این درختچه به وسیله خارهای تیز و محکمی محافظت می شوند.درختچه مزبور در ماه های بین اردیبهشت و خرداد به گل می نشیند. این گل ها طیف رنگی متنوعی از صورتی روشن و متوسط تا قرمز روشن را در بر می گیرند. خاستگاه گل سرخ رشته کوه های مرکزی ایران و البرز می باشد.
مصرف دمنوش گل سرخ «محمدی » برای بیماران دیابتی توصیه میشود و قند خون را کاهش می دهد.با توجه به اینکه سالهاست در قالب یک طرح پژوهشی اثر گل سرخ بر بهبود بیماری آلزایمر را انجام شده استو در این طرح مشاهده شده بیماران دیابتی که مبتلا به آلزایمر هم بودند با مصرف گل سرخ، قند خون آنها کاهش یافته است.فلاونویید یکی از ترکیبات شناخته شده در گل محمدی است.فلاونوییدها از قبیل کوئرستین موجب ترشح انسولین و مهارکننده قوی تجمع سوربیتول در بافت های بدن می باشد.
این اثر ممکن است بیانگر تاثیر مثبت بسیاری از گیاهان دارویی سنتی مورد استفاده در درمان دیابت باشد.تاثیر مثبت فلاونوییدها به دلیل افزایش میزان درون سلولی ویتامین C، پیشگیری از نفوذپذیریو پارگی مویرگ ها و تقویت سیستم ایمنی بدن است که همه این اثرات در بهبودی دیابت موثر می باشند.
گلبرگهای این گیاه دارویی دارای اثر قابض ملایم میباشد و امتیاز آن از سایز داروهای مشابه این است که بوی ملایم و مطبوع نیز به همراه دارد.از این گل معطر، در ترکیبات ادویه، تهیه گلاب، تهیه شربت و مربا استفاده میشود. همچنین از نظر کاربرد دارویی، این گیاه دارای خواص ارزشمندی است که گیاهشناسان و اطبای معروف بر آن تأکید کردهاند.ابن سینا درباره ارزش دارویی مربای گل سرخ در درمان بیماری سل و نتایج مفید آن سخن گفته است.
در مصارف داخلی میتوان آن را در اسهال های مزمن، ترشحات مهبلی، خونریزیهای عادی، اخلاط خونی، و غیره بکار برده و به عنوان یک داروی مقوی، برای مسلولین مبتلا به سل ریوی به کار برده میشود که به نظر میرسد داروی مفید برای مسلولین باشد.همچنین ملین ملایم، تقویت کننده خوبی برای قلب و مناسب برای کاهش کلسترول هستند.خاصیت ضد عفونی کننده گلبرگهای گل سرخ باعث میشود که آنها درمانی فوق العاده برای زخم، کبودی و بریدگیها باشند.امروزه از گلبرگهای گلسرخ مذکور بیشتر در استعلام خارجی استفاده و به عمل میآورند.از دم کرده آن در آب لوسیون تهیه میشود که از آن به صورت غرغره، کولیر قابض و شستشوی زخمها استفاده به عمل میآورند زیرا در التیام زخمها، تومورهای سرد و رفع خونریزیها و ترشخ مواد مخاطی موثر است.
روغن و اسانس این گیاه، بجز تنظیم قاعدگی، تاثیر زیادی در درمان اختلالات ناشی از دوران بارداری در زنان نیز دارد.علاوه بر این، از خواص گل سرخ میتوان به آماده سازی خانمها از لحاظ روحی و جسمی برای مادر شدن اشاره کرد.حکما این گیاه را یک گیاه شگفت انگیز برای دوران پیش از بارداری میدانستند. استشمام بوی این گل و عطر آن باعث افزایش قدرت باروری و افزایش توان رحم و ایجاد امنیت و آرامیش در مادران میشود.
مصرف پودر گل سرخ به شکل خوراکی باعث کاهش نشانههای بیماری آلزایمر در افراد میشود.استفاده از پودر گل سرخ در ماست و یا غذا باعث کاهش شدت آلزایمر افراد در مدت سه هفته میشود.
از خواص گل محمدی با ماست می توانیم به بهبود عملکرد سیستم گوارشی اشاره کرد. افرادی که دچار یبوست شدهاند میتوانند با استفاده از پودر گل محمدی با ماست درمان خانگی و طبیعی را تجربه کنند.
گل سرخ یک درمان عالی برای افسردگی بوده و نشاط آور بسیار خوبی میباشد.در درمانهایی مانند عطر درمانی، درمانگر با تجویز مقادیر مناسب از عطر به مرور باعث میشود که بیمار به افسردگی خود غلبه کند.در این شیوه درمانی، بیمار با بوییدن اسانس گل سرخ در مدت زمان مشخصی در طول روز و در طول یک دوره درمانی که متخصص برای او درنظر میگیرد به درمان می پردازد.گاهی ممکن است این درمان به عنوان درمان اصلی به بیمار توصیه شود و گاهی به عنوان درمان کمکی.در این حالت بیمار با گرم کردن شیشه روغن گل سرخ کمک میکند تا رایحه آن در هوای محل کار یا منزل متصاعد شود و از این هوا استنشاق کند.
گل سرخ منبع خوبی از ویتامین C است که باعث محافظت پوست در برابر اشعه های آفتاب میشود.برای این منظور مقداری گل سرخ یا عصاره آن را روی پوست خود بمالید و مشاهده کنید که چطور از آفتاب سوختگی پوست شما جلوگیری میکند.
این ماده شگفت انگیر باعث تقویت فولیکولهای مو شده و همین مسئله موجب افزایش رشد موها میگردد.همچنین این گیاه یک نرم کننده بسیار خوب برای موهاست. مالیدن گل سرح بر روی پوست، باعث افزایش گردش خون در پوست و استحکام موها میشود.
اگر میخواهید استرس را از خود دور کنید، گل سرخ مصرف نمایید. حتی بوییدن آن و حتی استفاده از گلاب باعث احساس آرامش در شما میشود.از دیگر خواص گل سرخ برای پوست باید گفت که، گلبرگهای گل سرخ ملایم و مغذی و قابض پوست هستند که باعث میشود حتی برای حساسترین پوستها نیز مناسب باشند. گیاهان قابض به سفت شدن و استحکام بافت پوست کمک میکنند.
گل سرخ یک آنتی باکتریال بسیار قوی میباشد که آکنه، جوش و جرمهای روی صورت را از بین میبرد.
چای گل سرخ یک تسکین دهنده عصبی است که اگر به صورت منظم مصرف شود میتوانید از مشکلاتی مثل بیخوابی و خستگی خلاص شوید.اگر روز خسته کننده و پر کاری داشته اید، از خواص گل سرخ و این چای برای رفع خستگی و آرامش استفاده کنید.
اصلیترین نقشی که چای گل سرخ برای بدن دارد، سم زدایی و پاکسازی بدن است. این چای تاثیر بسیار خوبی روی کبد و صفرا میگذارد و آنها را کاملا تمیز میکند.این چای به دلیل آنکه یک ادرار آور بحساب میآید، سم زدایی بدن را راحتتر میکند.
این چای برای بهبود دردهای قاعدگی خانمها بسیار مفید است. به عقیده برخی متخصصان این گل همچنین در تنظیم قاعدگی نامنظم یا شدید موثر است. گفتنی است که گل سرخ برای افزایش میل جنسی نیز موثر عمل می کند.
آب گلسرخ که از دم کردن 4 مشت گلبرگ خشک شده گلسرخ در یک لیوان آبجوش بدست آمده باشد، پس از صاف کردن، اثر مقوی و قابض ملایم در پوست ظاهر میکند، به همین علت از آن برای پاک کردن آرایش صورت و یا به صورت لوسیون برای حفظ طراوت پوست صورت و گردن استفاده میشود.
شما برای درست کردن این چای به 2 فنجان گلبرگ گل سرخ، 3 فنجان آب و کمی عسل نیاز دارید.
گلبرگها را بشویید و بعد از خشک شدن آنها را به همراه آب در ظرفی بریزید و روی حرارت کم قرار دهید.
بعد از جوش آمدن آب حدود 5 دقیقه صبر کنید و آن را از روی حرارت بردارید و صاف نمایید و کمی عسل به آن اضافه کنید.
این روغن گل سرخ برای مصرف خوراکی نیست.روغن گل محمدی را میتوان روزی دو بار به طور موضعی برای ماساژ پوست و قسمتهای مختلف بدن استفاده کرد، همچنین از روغن گل محمدی میتوان برای کمپرس آب سرد و گرم بهره برد.
برای تهیه این شربت ابتدا مقدار 30 الی 40 گرم گلبرگ خشک را در نیم لیتر آبجوش دم کنید و بعد از صاف کردن به آن 50 گرم شکر اضافه نمایید و دوباره روی حرارت قرار دهید تا غلیظ شود.این شربت یک آرامبخش بسیار خوب است که میتوانید قبل از هر وعده غذایی یک قاشق غذاخوری از آن را میل کنید. این شربت درمان افسردگی و تقویت کننده قوای جنسی نیز هست.
یکی از محبوبترین مرباها در ایران، مربای گل سرخ است.درون یک قابلمه مقداری آب بریزید و اجازه دهید به جوش آید. گلبرگهای گل سرخ را به آبجوش اضافه نمایید و اجازه دهید که حدود دو دقیقه بجوشند.بعد از دو دقیقه مخلوط را از یک صافی عبور داده و گلبرگها را با آب سرد آبکشی کنید. این کار باعث میشود که تلخی گل از بین برود.اجازه دهید آب گل کاملا گرفته شده و تقریبا خشک شود.حال مقداری شکر که البته بهتر است هم وزن گلبرگها باشد را با کمی آب درون یک قابلمه بریزید و بگذارید بجوشد و قوام پیدا کند.کمی زعفران در آبجوش ریخته و در انتها گلبرگها را به آن اضافه کنید و بگذارید چند جوش بزند.مربای شما آماده است.
یکی از سادهترین راههای پاکسازی پوست این است که از مخلوط گل سرخ و عسل استفاده کنید.آن را روی صورت بمالید و بعد از 15 دقیقه صورت را بشویید.
حدود 70 سی سی آب مقطر را بجوشانید و آن را روی 30 گرم گلبرگ تازه گل سرخ بریزید و بگذارید 10 دقیقه بماند.پس از این مدت آن را از صافی عبور دهید و گلها را خارج کرده و با یک چاقو، خوب خرد کنید. گلها را دوباره وارد آب کنید و کمی حرارت دهید.30 گرم جو پرک آسیاب شده و 20 گرم عسل به آن اضافه کنید و مواد را خوب مخلوط کنید تا به شکل خمیر درآید.با این خمیر پوست صورت و گردن و سینه را تمیز نمایید و بعد از 30 دقیقه بشویید.
روغن موجود در گل سرخ باعث میشوند تا رطوبت به طور مستقیم وارد سلولهای پوست شود و به آن ها آب رسانی شود.
یک چهارم لیوان گل سرخ خشک شده را با ۱ قاشق چایخوری عسل مخلوط کنید. مخلوط به دست آمده را به مدت ۱۵ دقیقه بر روی پوست خود قرار دهید. ۱۵ دقیقه بگذارید این ماسک روی پوست بماند.
یک قاشقه گل سرخ را پودر کنید و آن را با نصف فنجان آب و نصف فنجان آب گوجه فرنگی یا آب خیار مخلوط نمایید و این مخلوط را به مدت 30 دقیقه روی پوست خود بمالید.بعد از این مدت پوست را کامل بشویید.این کار را یک الی دو بار در هفته تکرار کنید تا جوشها و چین و چروکها از بین برود.
کمی گل سرخ را با کمی آب مخلوط کرده و بجوشانید.بعد از 30 دقیقه که گلها درون آب جوش آمدند آن را از روی اجاق برداشته و صاف کرده و درون یک شیشه اسپری بریزید و روی صورت خود بپاشید.
در گل سرخ مادهای وجود دارد که می تواند باعث آرام شدن التهاب پوستی مانند آکنه شود. گل سرخ یا روغن آن را بر روی پوست سرخ یا باد کرده قرار دهید و ببینیند چگونه قسمت سرخ شده آرام میشود.
در ظرفی ۲ قاشق چایخوری موم را گرم کنید و ۲ قاشق چایخوری روغن بادام شیرین را به آن اضافه کنید، یک فنجان گلاب و عصاره گل سرخ را کم کم به آن اضافه کنید و بگذارید محلول کمی غلیظ شود.از این ترکیب میتوانید به عنوان لوسیون بدن استفاده کنید. روغن بادام و گلاب به عنوان یک مرطوب کننده٬ ایده آل عمل میکند.
حد مجاز مصرف گل سرخ به صورت چای و دمنوش 3 تا 5 چای کیسهای یا 5 تا 10 گرم گل محمدی در روز میباشد.
1 تا 2 ساعت پیش از غذا یا پس از غذا، بهترین زمان مصرف چای و دمنوش گل محمدی میباشد.