کینوا یک پروتئین گیاهی کامل است که از خانواده گیاهی تاج خروسیان است. رشد این گیاه ۷۰۰۰ ساله از کوه های آند آمریکای جنوبی آغاز شده است اما انسان ها فقط ۳۰۰۰ تا ۴۰۰۰ سال است که آن را برداشت می کنند و از آن به عنوان یک منبع مواد مغذی استفاده می کنند.
کینوا گیاهی با دانه‌های خوراکی است که در کشورهای غربی مصرف آن به عنوان جایگزین سالم‌تر غلاتی از جمله گندم محبوبیت زیادی پیدا کرده است. کینوا یکی از کهن ترین خوراکی ها است که بخاطر دانه های خوراکی اش کاشته می شود و مصرف آن شبیه مصرف برنج است .کینوا به صورت طبیعی گلوتن ندارد همین مورد سبب شده است که مصرف آن بی خطر باشد.
کشور پرو Peru را به‌عنوان مبدا این گیاه ارزشمند معرفی کرده‌اند. این گیاه که منبعی بسیار غنی از پروتئین است، به‌تازگی طرفداران خود را در سراسر جهان پیدا کرده است و در کشور ما نیز میتوان از فروشگاه‌های معتبر آن را خریداری کرد.دانه های کینوا را به دلیل ارزش غذایی زیادی که دارد به خاویار گیاهی می شناسند.
کینوا بسیار سبک‌تر و خوش هضم‌تر از دانه‌های برنج و منبع غنی پروتئین، منیزیم، فیبر، فسفر، ویتامین ب ۲، پتاسیم و دیگر مواد معدنی مانند آهن است. مخصوصا برای کسانی که رژیم غذایی دارند و همچنین گیاهخواران توصیه می‌شود. کینوا سرشار از کربوهیدرات‌های مفید برای تامین انرژی بدن است.
دانه های کینوا در هر یک چهارم فنجان دارای فیبر و پروتئین بیشتری نسبت به دیگر غلات است همین موجب می شود که سطح قند خون را ثابت نگه دارد .
گیاه کینوا جز دسته خانواده ی چغندر و اسفناج و غازایاقی می باشد که سرشار از مواد پروتئینی و در عین حال کم کالری است . پروتئین موجود در دانه های کینوا بسیار بیشتر از پروتئین جو ، ذرت ، چاودار و برنج می باشد . کربوهیدرات و فیبر های مغذی و محلول دانه های کینوا به اندازه این ترکیبات در گندم است .
دانه های کینوا سرشار از انواع ویتامین ها مانند ویتامین E، ویتامین C ، ریبوفلاوین ( B2) ، پیریدوکسین ( B6) ، و همچنین دارای کلسیم و منیزیم و روی می باشد.
دانه‌های کینوا در رنگ‌های سفید، قرمز و سیاه وجود دارد. کینوا سفید که کمی به زرد متمایل است را به نام کینوا طلایی هم می‌شناسند. این دانه‌ها ظریف‌تر و سبک‌تر از بقیه رنگ‌ها هستند و بعد از پخت نرم‌تر می‌شوند.کینوا قرمز بعد از پخت به رنگ قهوه‌ای دیده می‌شود و کمی شیرین‌تر است. این دانه‌های قرمز که بعد از پخت بافت خود را بیشتر حفظ می‌کند، برای تهیه سالاد مناسب‌تر هستند.کینوا سیاه هم از دانه‌های سفید شیرین‌تر است و بعد از پخت هم به همین رنگ دیده می‌شود.
همان طور که می دانید امروزه تعداد کثیری از افراد از بیماری دیابت رنج می برند، این اشخاص باید رژیم غذایی کم کربوهیدرات و کم چربی داشته باشند یعنی از غذاهایی با شاخص گلایسمیک 55 و پایین تر استفاده کنند. که کینوا این خاصیت را دارد و قند خون را سریع افزایش نمی دهد علت آن وجود مقادیر زیاد پروتیئن و فیبری موجود در این گیاه است که روند هضم غذا را کند می کند . کینوا با افزایش میزان در یافت روزانه منیزیم ، می تواند میزان حساسیت به انسولین را بهبود بخشد و به طور موثر تری سطح قند خون را تنظیم کند مزیت دیگر کینوا این است که نسبت به غلات دیگر پتاسیم بیشتری دارد وبا متعادل کردن اثرات مضر نمک به کاهش فشار خون کمک می کند.
غلات ها اسید های آمینه ضروری بدن را ندارند ولی کینوا همه ی آن ها را دارد همچنین مقادیر فیبر آن به نسبت بیشتر است در نتیجه کینوا به عنوان غذایی مفید برای افراد دیابتی است. از دیگر خواص و فواید کینوا می توان به کاهش وزن اصولی اشاره نمود. باید به این نکته اشاره کرد که کینوا به طور مستقیم باعث کاهش وزن نمی شود ولی فرایند کاهش وزن را تسریع می بخشد . کینوا به دلیل فیبر فراوانی که دارد به کاهش گرسنگی کمک می کند و همچنین فیبر آن باعث کاهش کلسترول بد خون می شود و در تحریک روده بزرگ برای دفع سموم بدن بسیار موثر است. در نتیجه استفاده کینوا باعث کاهش وزن و چربی خون می شود . طبق مطالعات انجام شده دانه های کینوا سبب کاهش جذب چربی و افزایش مصرف انرژی می شود و در بهبود متابولیسم گلوکز نیز بی تاثیر نمی باشد این به این معناست که کینوا میتواند به شما در سوزاندن کالری بیشتر و افزایش متابولیسم بدن کمک کند. کینوا برای افراد پیش دیابتی غذایی مناسب است تا آن را به رژیم غذاییشان اضافه کنند، به خصوص برای کسانی که تلاش می کنند تا شکر و غلات را از برنامه خود حذف کنند. همچنین مصرف آن به همراه سبزیجات به افراد دیابتی نوع 2 کمک می کند.
با استفاده از کینوا میتوان انواع غذاهای گیاهی برگر و دلمه و استانبولی و سالاد های گرم و سرد و حتی نان و سوپ و کوکو و شامی و سوپ های گیاهی و گیاهخواری و یا همراه با گوشت و سبزیجات دیگر تهیه کرد .کینوا دارای 9 آمینو اسید اساسی است که آن را به یک پروتئین تمام عیار تبدیل می کند . تقریبا هرچیزی که با برنج و عدس یا عدس سرخ میتوان تهیه کرد با کینوا هم میتوان تهیه نمود . حتی میتوان آن را داخل آش ها اضافه کرد و یا با آن انواع غذا ها را تدارک دید .
به طور کلی میتوان گفت که کینوا یک دانه باستانی است که اخیراً محبوبیت زیادی در رژیم غذایی مدرن به دست آورده است. کینوا پروتئین و فیبر بالایی دارد و علاوه بر اینکه رژیم غذایی شما را تبدیل به یک رژیم سالم می کند، تحقیقات نشان می دهد که می تواند به کنترل قند خون و کلسترول شما کمک کند. دستورات غذایی مفیدی با استفاده از کینوا در دسترس هستند و می توانید کینوا را در همه وعده های غذایی (صبحانه، ناهار، شام) میل نمائید و لذت ببرید.
