گشنیز گیاه بومی جنوب اروپا و مناطق مدیترانه است که در بیشتر نقاط ایران میروید و از خانواده جعفری است. گشنیز گیاهی علفی، یکساله و به رنگ سبز است که ارتفاع آن تا 80 سانتیمتر نیز میرسد؛ گشنیز و تخم آن در طب قدیم ایران سرد و خشک معرفی شده است. از گشنیز در صنایع غذایی، دارویی و آرایشی بهداشتی استفاده میشود و نام علمی گیاه (CORIANDRUM SATIVVM) است. برگ و میوه گشنیز حاوی رایحه خوشبویی است که مقوی معده، ضداسپاسم، ضدنفخ، ضدمیکروب، ضد قارچ و تقویت کننده قوای جنسی است. از دیگر خواص گشنیز میتوان به هضم کننده غذا، ادرار آور، کاهش دهنده پرفشاری خون، آرامبخش و کاهش دهنده قند خون، خواب آور و مسکن اشاره کرد. مصرف گشنیز همراه با غذا از ترش کردن معده جلوگیری میکند همچنین تشنگی را برطرف میکند. یکی از ترکیبات مهم رایحه گشنیز لینالول (LINALOOL ) است که دارای بوی مطبوع بوده و در تهیه عطر و ادکلن از آن استفاده میشود.
گشنیز طبیعت سرد وخشک دارد. گشنیز از جمله سبزیجات معطری است که اگر چه به لحاظ ظاهری به شکل جعفری می باشد ولی برگه های آن بسیار لطیف تر از جعفری است . و به همین خا ط بعضی ها آ نرا به صورت خام نیز در سبزی خوردن و یا سالاد مورد استفاده قرار می دهند.گشنیز این سبزی معطر نه تنها به صورت خام و پخته مصرف می شود ( تخم گشنیز به عنوان طعم دهنده بعضی از غذا ها و بخصوص ترشی ها استفاده می شود .
گشنیز مسیری بدون کالری برای تقویت سلامت روده به شما نشان میدهد و مهمتر از همه سرشار از آنتیاکسیدانهایی مانند ویتامینهای A، C و K است. این گیاه در کاهش قند خون بسیار موثر و ممکن است فواید بالقوهای برای سلامت مغز نیز داشته باشد. اگرچه برای تایید این مورد هنوز آزمایشهای بیشتری نیاز است.
علیرغم این ویژگیهای خارقالعاده ذکر شده هنوز نمیدانیم چرا گشنیز برای سلامت روده مفید است.
از آنجایی که دستگاه گوارش مغز دوم ما در نظر گرفته میشود، جای تعجب ندارد که سلامت روده ما تاثیر عمدهای بر رفاه ما دارد. مواردی مانند عفونتها و ضعیف شدن سیستم ایمنی میتواند ناشی از تاثیر مواد غذایی در روده ما باشد. هنگامی که بدن ما عوامل بیماریزا را شناسایی میکند، با آن مقابله میکند. عدم تعادل باکتریایی در میکروبیوم روده میتواند علائمی مانند یبوست، چرخههای قاعدگی نامنظم و سختترین ضربه یعنی خستگی را ایجاد کند. البته نمیگوییم که همه این علائم را میتوان با این گیاه کوچک درمان کرد اما یک متخصص گوارش تایید کرده از گشنیز برای سمزدایی استفاده میتوان بهره برد. این فرد تنها پزشکی نیست که چنین عقیدهای دارد.
قبل از اینکه در مورد استفاده از گشنیز برای پاکسازی صحبت کنیم، به یاد داشته باشید باید برای تمام پاکسازیهای بدن ابتدا با یک پزشک مشورت کنید؛ به خصوص اگر دارو مصرف میکنید.
روغنها و عصارهها به مراتب قویتر از چاشنی گشنیز سبک است؛ بنابراین ممکن است تاثیر متفاوتی روی افراد بگذارد؛ خردهفروش مکملهای طبیعی روغن گشنیز را برای سمزدایی از فلزات سنگین پیشنهاد کرده است. فیتوکمیکالهای موجود در گشنیز به فلزات سنگین و رادیکالهای آزاد در بدن متصل میشود و آن را از کبد و از جریان خون خارج میکند. این پاکسازیها به عنوان درمانهای جایگزین در نظر گرفته میشود؛ بنابراین ممکن است پزشک شما آن را تایید نکند.
گشنیز را میتوان در دیپهای گیاهی، تاکوی ماهی و همچنین به عنوان چاشنی سالادهای ساده استفاده کرد. برگها و ساقههای تازه گشنیز به بسیاری از غذاها طعم تند میبخشد.
گشنیز گیاهی با طعم اکتسابی است. با این حال برای سلامت داخلی بدن مفید است.
خواص قدرتمند این گیاه کوچک ممکن است به مبارزه با بیماریها کمک کند. سالم نگه داشتن روده میتواند به سادگی تزیین بیشتر غذاها با این سبزی باشد؛ بنابراین آن را امتحان کنید و ببینید بدن شما چگونه پاسخ میدهد.