یک راه سالم برای کنترل علائم دیابت استفاده از مکملها و ویتامینها است. تغییر در سبک زندگی و رژیم غذایی و انجام تمرینات ورزشی میتوان به کنترل دیابت در بدن کمک کرد. مصرف قند، نمک و چربی باید در رژیم غذایی افراد دیابتی محدود شود و تعداد وعدههای غذایی افزایش یابد اما هر بار مقدار کمتری غذا مورد استفاده قرار بگیرد. بر اساس برخی تحقیقات، دیابت ممکن است خطر کمبود برخی ویتامینها و مواد معدنی را در بدن افزایش دهد بنابراین ممکن است لازم شود تا افراد دیابتی از مکملهای غذایی کمک بگیرند.
به نقل از healthline برخی از تحقیقات نشان دادهاند که استفاده از مکملها و مینرالهای خاص، به طور قابل توجهی منجر به بهبود حساسیت به انسولین و جلوگیری از علائم خطرناک و خارج از کنترل دیابت خواهد شد.دیابت شاپ در این مقاله به این موارد پرداخته است با ما همراه باشید:
میتوان به شکل مکمل یا از طریق فراوردههای غذایی مانند شیر سویا، شیر گاو، ماهی، تخم مرغ آن را به دست آورد. ویتامین دی برای کمک به بیماران دیابتی نوع ۱ و ۲ مفید است و منجر به تنظیم تولید انسولین میشود. مصرف این ویتامین برای کاهش علائم افسردگی و بهبود خلق و خوی نیز مفید است. ویتامین دی به تولید انسولین در بدن کمک میکند. کمبود ویتامین D در بدن ریسک ابتلا به دیابت نوع ۲ را افزایش میدهد. بر اساس برخی مطالعات مصرف مکمل ویتامین D در کاهش قند خون ناشتا نیز موثر است بنابراین توصیه میشود که به سطح مناسب این ویتامین در بدن افراد دیابتی توجه ویژهای صورت گیرد.
کلیه ویتامین های گروه B از جمله B1، B6، بیوتین و اسید فولیک به کنترل سطح قند خون کمک میکنند. این ویتامینها با افزایش سطح گلبول سفید در خون سرعت گسترش بیماری را کند مینمایند. همچنین ویتامینهای B سطح هموسیستئین (نوعی اسید آمینه) را در بدن کاهش داده و در نتیجه ریسک ابتلا به بیماریهای قلبی را نیز کمتر میکنند.مصرف این ویتامین در بیماران دیابتی منجربه حفظ سطح انسولین خون میشود و این کار با بهبود سطح گلوکوکیناز آنزیم که مسئول استفاده از گلوکز است صورت میگیرد. آنزیم گلوکوکیناز که در کبد وجود دارد، اغلب در مبتلایان به دیابت بسیار کم است. بیوتین در غذاهایی از قبیل بادام و تخم مرغ به میزان زیاد وجود دارد و مکملهای آن نیز در دسترس هستند.
افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ و ۲ اغلب دارای مشکلاتی در حفظ طبیعی سطح منیزیم به دلیل افزایش قند خون هستند. این یک مشکل جدی است چرا که منیزیم موجود در غذاهایی مثل حبوبات و آجیل، سبزیجات، برنج قهوهای و نان گندم کامل نقش مهمی در پردازش موثر کربوهیدراتها ایفا میکند. هنگامی که سطح منیزیم کم است، مقاومت به انسولین و خطر ابتلا به عوارض خطرناک دیابت افزایش مییابد.این ماده معدنی عملکرد انسولین و سطح قند خون را تنظیم میکند. چربی خون و قند بالا موجب کاهش سطح منیزیم در بدن میشوند زیرا جذب منیزیم در بدن را با اختلال مواجه میسازند. مصرف مکمل منیزیم همچنین میتواند دردهای عصبی ناشی از افزایش قند در بدن را کاهش دهد.
روی مانند منیزیم، زمانی که سطح قند خون بالا میرود، از طریق ادرار از بدن دفع میشود و این خطر ابتلا به کاهش سطح روی را در افراد مبتلا به دیابت بالا میبرد. روی نقش مهمی را در تولید انسولین دارد و هنگامی که سطح آن کاهش مییابد، قند خون میتواند خارج از کنترل بالا برود و عوارض جدی دیابت را افزایش دهد. به همین دلیل پزشکان اغلب توصیه به مصرف روی به صورت مکمل یا از طریق مواد غذایی مانند لوبیا، آجیل، دانهها و سویا، به بیماران دیابتی میکنند.مکمل روی (زینک) به اشخاص مبتلا به دیابت نوع ۲ کمک میکند تا سطح قند خون در بدن خود را بهبود بخشند. روی نیز از جمله مواد معدنی به شمار میآید که ممکن است افراد دیابتی با کمبود آن مواجه شوند. مصرف روی به تولید و ترشح انسولین کمک میکند. همانطور که حتما میدانید زینک در حفظ سلامت پوست موثر است. از طرفی افراد دیابتی به علت قند بالا مستعد بروز زخم در بدن خود و یا حتی قطع عضو هستند. زینک با کمک به سلامت پوست و افزایش سلولهای ایمنی روند درمان زخمها را تسریع میکند. زینک را به وفور در بسیاری از مواد غذایی نیز میتوان یافت.
مطالعات نشان داده است که مصرف ۵۰۰ میلی گرم ویتامین C دو بار در روز میتواند با کاهش سطح قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع دو همراه باشد. همچنین ویتامین ث به ترمیم بافتهای بدن که ممکن است بر اثر بیماری دیابت آسیب دیده باشند، کمک کند و مانع از بروز حملات قلبی نیز شود.
مولتی ویتامین برای افراد دیابتی بهتر است حتما حاوی ویتامین E باشد زیرا این ویتامین کنترل قند خون در افراد مبتلا به دیابت را بهبود میبخشد. این ویتامین خاصیت آنتی اکسیدانی داشته و با افزایش گلبولهای قرمز مانع از آزاد شدن رادیکالهای آزاد در بدن میشود و به حفظ قند خون در سطوح مناسب کمک میکند.
اسید آلفا لیپوئیک که به عنوانALAشناخته میشود، یک آنتی اکسیدان قوی است که به گفته محققان کلینیک مایو به کنترل علائم نوروپاتی دیابتی کمک میکند؛ عارضه عصبی که بسیار جدی است و میتوان تاثیر عمدهای بر وضعیت سلامت بیماران دیابتی بگذارد و حتی منجر به قطع عضو شود. اسید آلفا لیپوئیک برای کمک به نگهداری سطح انسولین و کنترل قند خون مهم است و به طور طبیعی در غذاهایی مانند مخمرها، جگر، اسفناج، کلم بروکلی، سیب زمینی و ... یافت میشود. مصرف مکملهای این آنتیاکسیدان نیز امکانپذیر است.
مانند اسید آلفا لیپوئیک، گامالیپوئیک اسید یاGLAنیز یک آنتی اکسیدان قوی است که به گفته کارشناسان مصرف آن در دیابتیها برای بالابردن عملکرد اعصاب آسیب دیده توسط نوروپاتی دیابتی توصیه میشود. علائم وسیع نوروپاتی دیابتی شامل بی حسی اندام، مشکلات گوارشی، مسائل ادراری و حتی اختلال در عملکرد قلب است. با این حالGLAبه صورت مکمل در دسترس است و از طریق غذاهایی مانند روغن گل پامچال، روغن گل گاوزبان و روغن دانههای توت میتوان آن را به دست آورد.
یکی از خطرناکترین شرایط مرتبط با دیابت، کتواسیدوز دیابتی است یعنی زمانی که بدن نتواند به درستی انسولین تولید کند. هنگامی که این اتفاق میافتد، بدن شروع به استفاده از چربیها به عنوان سوخت میکند و این فرایند اگر درمان نشود، میتواند حتی کشنده باشد. کارنیتین یک اسید آمینه موجود در غذاهایی از قبیل گوشت قرمز، غذاهای دریایی، مرغ و محصولات لبنی است که به جلوگیری از کتواسیدوز دیابتی کمک میکند. مصرف کارنیتین باعث جلوگیری از استفاده از چربیها برای تولید انرژی و جلوگیری از وارد شدن اسیدهای خطرناک به جریان خون میشود.
کارشناسان ادعا میکنند کروم تاثیرات مثبتی بر دیابت نوع ۱ و دو دارد. هنگامی که سطح کروم در حالت طبیعی است، تحمل گلوکز، کاهش سطح کلسترول و تری گلیسیرید به راحتی امکان پذیر است. ضمن این که این حالت منجر به افزایش سطح اچ دی ال یا کلسترول خوب خون نیز میشود. کروم را میتوان از طریق مصرف مکملها یا استفاده از منابع غذایی مانند پنیرها، نان گندم کامل، انواع ادویه به دست آورد.مصرف کروم بر متابولیسم گلوکز و حساسیت به انسولین تاثیرات مثبتی دارد. پژوهشها نشان داده است که سطح کروم در افراد مبتلا به دیابت ۲۰ تا ۴۰ درصد کمتر از سایر افراد است بنابراین استفاده از مکملی که حاوی کروم است در تنظیم قند خون میتواند بسیار موثر باشد. کمبود کروم در بدن به قند خون بالا، تری گلیسیرید بالا و آسیبهای عصبی منجر خواهد شد.
محققان میگویند مصرف روغن ماهی باعث کاهش التهاب مزمن و مقاومت انسولینی شده و برای افراد مبتلا به دیابت مفید است. با استفاده از مکمل های حاوی امگا ۳ میتوان عوارض عصبی ناشی از افزایش قند خون (مثل گزگز سر انگشتان دست و پا) را بهبود بخشید.
با توجه به مطالب فوق میتوان نتیجه گرفت که مولتی ویتامین برای افراد دیابتی باید حتما حاوی ویتامین C، ویتامین D، ویتامین E، روی، منیزیم، کروم و مس باشد.آلفا لیپوئیک اسید و ال کارنیتین نیز از جمله ترکیباتی هستند که در مولتی ویتامینهای مخصوص افراد دیابتی معمولا وجود دارند و در کنترل قند خون موثر عمل میکنند.
اگرچه دیابتیها با کمبود برخی ویتامینها و مواد معدنی در بدن خود مواجه هستند اما این مسئله به این معنا نیست که باید در مصرف ویتامینها و مواد مغذی زیادهروی کرد. مثلا مصرف بیش از حد ویتامین D در جذب کلسیم اختلال ایجاد کرده و ممکن است منجر به سنگ کلیه شود.
همچنین برخی از ویتامینها نباید در ترکیب با بعضی از داروها و یا همزمان با آنها مورد استفاده قرار بگیرند. مثلا ویتامین E را نباید همزمان با داروهای ضد انعقاد خون و داروهای مورد استفاده در شیمی درمانی مصرف کرد. مصرف ویتامین C نیز در دوز بالا منجر به مشکلات گوارشی خواهد شد.