نشانه و نحوه تشخیص فاسد شدن انسولین
انسولین یکی از داروهای حیاتی برای افراد مبتلا به دیابت است و کیفیت آن تأثیر مستقیمی بر کنترل قند خون دارد. نگهداری نامناسب یا قرار گرفتن در معرض شرایط محیطی نامطلوب می‌تواند باعث فساد انسولین شود. استفاده از انسولین فاسد نه تنها تأثیر درمانی مطلوبی ندارد، بلکه ممکن است باعث افزایش شدید قند خون و عوارض مرتبط با آن شود. در این مقاله، نشانه و نحوه تشخیص فاسد شدن انسولین ، دلایل آن و راه های پیشگیری را بررسی می کنیم.
تشخیص انسولین خراب از طریق بررسی ظاهری آن معمولاً ساده است. برخی از نشانه‌های ظاهری انسولین فاسد عبارتند از:
تغییر رنگ: انسولین‌های شفاف مانند انسولین رگولار و لیسپرو در حالت طبیعی بی رنگ هستند. اگر رنگ آن‌ها به زردی یا قهوه‌ای تغییر کند، نشان‌دهنده فساد است.
وجود ذرات یا رسوب: انسولین‌های شفاف نباید هیچ ذره‌ای درون خود داشته باشند. وجود رسوبات یا تکه‌های معلق در ویال نشان می‌دهد که انسولین دیگر قابل استفاده نیست.
کدر شدن: انسولین‌هایی که در حالت طبیعی شفاف هستند، نباید کدر شوند. در صورت کدر شدن، از مصرف آن خودداری کنید.
جدا شدن اجزا: برخی انسولین‌ها مانند انسولین NPH در حالت طبیعی شیری رنگ هستند و نیاز به تکان دادن ملایم دارند. اگر پس از مخلوط کردن یکنواخت نشدند، احتمال فساد وجود دارد.
گاهی انسولین خراب از نظر ظاهری سالم به نظر می‌رسد اما تأثیر درمانی خود را از دست داده است. نشانه‌های کاهش اثرگذاری انسولین شامل:
عدم کاهش قند خون: اگر با مصرف مقدار معمول انسولین، قند خون همچنان بالا بماند، ممکن است انسولین فاسد شده باشد.
افزایش نیاز به انسولین: اگر متوجه شدید که برای کنترل قند خون به دوز بالاتری نیاز دارید، احتمال دارد که کیفیت انسولین کاهش یافته باشد.
نوسانات شدید قند خون: استفاده از انسولین بی‌کیفیت ممکن است باعث نوسانات شدید قند خون و احساس خستگی مفرط شود.
برخی شرایط محیطی می‌توانند باعث فساد انسولین شوند. مهم‌ترین این عوامل عبارتند از:
دمای نامناسب: انسولین باید در دمای ۲ تا ۸ درجه سانتی‌گراد نگهداری شود. قرار گرفتن در معرض گرما یا یخ‌زدگی، ساختار آن را تخریب می‌کند.
قرار گرفتن در معرض نور مستقیم: نور زیاد، به‌ویژه نور خورشید، می‌تواند ترکیبات انسولین را تجزیه کرده و از بین ببرد.
انقضای تاریخ مصرف: انسولین پس از تاریخ انقضا ممکن است کارایی خود را از دست بدهد.
جابجایی نامناسب: تکان های شدید یا حمل و نقل نامناسب می‌تواند به ساختار انسولین آسیب بزند.
برای جلوگیری از فاسد شدن انسولین، اقدامات زیر را در نظر داشته باشید:
نگهداری در دمای مناسب: همیشه انسولین را در یخچال نگهداری کنید و از یخ‌زدگی آن جلوگیری نمایید.
استفاده از جعبه محافظ: برای جلوگیری از آسیب‌های فیزیکی هنگام حمل، انسولین را در جعبه محافظ قرار دهید.
عدم قرار دادن در معرض نور مستقیم: ویال یا قلم انسولین را در مکانی تاریک و خنک قرار دهید.
بررسی منظم انسولین: قبل از هر بار مصرف، ظاهر انسولین را بررسی کنید.
علامت گذاری زمان باز شدن انسولین: برخی انسولین‌ها تنها تا ۲۸ روز پس از باز شدن قابل استفاده هستند.
فاسد شدن انسولین می‌تواند اثرات نامطلوبی بر کنترل قند خون داشته باشد. آگاهی از نشانه‌های فساد و رعایت نکات نگهداری صحیح، به حفظ کیفیت انسولین و جلوگیری از مشکلات مرتبط کمک می‌کند. بررسی منظم و رعایت توصیه های نگهداری، سلامت و اثربخشی انسولین را تضمین خواهد کرد.
