میوه مانک / مانک فروت (Monk fruit) بومی کشور چین بوده و کشت آن توسط یک راهب دلیل نامگذاری آن است.این میوه که ظاهری شبیه به خربزه کوچک و سبز دارد، برای سالیان توسط پزشکان طب سنتی چینی (TCM) استفاده می شده است.این میوه اخیرا مورد توجه افرادی که به دنبال مواد غذایی کم قند (مانند افراد دیابتی) هستند، قرار گرفته است.میوه مانک خواص زیادی برای سلامتی داشته که در ادامه به آنها اشاره می کنیم. همچنین در ادامه این مقاله از دیابت شاپ روش مصرف میوه مانک شرح داده می شود.
میوه راهب که از نظر گیاه شناسی به عنوان Siraitia Grosvenorii طبقه بندی می شود، میوه کوچکی است که در درختان انگور بالا رونده رشد می کند و طول آن به بیش از پنج متر می رسد و متعلق به خانواده Cucurbitaceae است. میوه Monk که عمدتاً در چین یافت می شود، معمولاً با دست در مزارع کوچک خانوادگی رشد می کند و در مناطق نیمه گرمسیری در امتداد دامنه کوه ها رشد می کند. علیرغم محبوبیت آن به عنوان یک کمک گیاهی جهانی، میوه Monk به سختی رشد می کند، به سرعت تخمیر می شود و بسیار فاسد شدنی است، تنها در موارد نادر در بازارهای محلی اطراف مزارع در چین به صورت تازه عرضه می شود. در خارج از بازارهای محلی، میوه Monk عمدتاً خشک می شود و به صورت تکه ای فروخته می شود یا آسیاب می شود و به عنوان یک شیرین کننده سالم به بازار عرضه می شود.این میوه ظاهری گرد و کوچک داشته و برای اولین بار در جنوب چین کشت شده است. میوه مانک برای قرن ها توسط پزشکان TCM مورد استفاده قرار گرفته اما اخیرا نیز به عنوان یک شیرین کننده مورد توجه قرار گرفته است.شیرین کننده های بدون کربوهیدرات و دارای کالری صفر از میوه های خشک مانند میوه مانک تهیه می شوند. این شیرین کننده حدود 250 برابر قند و شکر شیرین بوده اما تاثیری بر میزان گلوکز خون ندارند.شیرینی این میوه ناشی از ترکیبی فوق العاده شیرین به نام ماگروسید (Mogroside) است.بر اساس اعلام سازمان غذا و دارو (FDA) مصرف میوه مانک برای همه افراد از جمله خانم های باردار و کودکان بی خطر بوده و استفاده از آن در غذاها و نوشیدنی ها مجاز است.
شیرین کننده میوه مانک در مقايسه با شکر دارای مزایای متعددی است:
بدون کالری: عصاره میوه مانک کالری ندارد، که برای افرادی که در رژیم هستند کمک میکند زیرا کالری مصرف کننده را محدود می کند.
بدون کربوهیدرات: این عصاره همچنین فاقد کربوهیدرات است، که ممکن است برای افرادی که دارای رژیم کم کربوهیدرات و کتو هستند، مناسب باشد.
بدون شکر: درعصاره خالص میوه مانک شکر وجود ندارد، به این معنی که مصرف آن بر میزان قند خون تاثیر نمی گذارد.
بدون عوارض جانبی مضر: اداره غذا و داروی ایالات متحده (FDA)، شیرین کننده های میوه مانک را به طور کلی ایمن در نظر گرفته است. به نظر می رسد شواهدی وجود ندارد که شیرین کننده های میوه مانک باعث عوارض جانبی مضر شود.
شیرین کننده میوه مانک در چند فرم به عنوان گرانول، پودر و مایعات به بازار عرضه می شود.
مانک فروت میوه ای کوچک با سابقه طولانی مصرف دارویی است. خواص این میوه شامل موارد زیر هستند:
ماگروسیدهای موجود در مانک فروت دارای خاصیت آنتی اکسیدانی بوده و از سلول های بدن در برابر آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد محافظت می کنند.از آنجایی که عامل اصلی التهاب، آسیب بوده در نتیجه میوه مانک دارای خاصیت ضد التهابی نیز است.التهاب بخشی طبیعی در روند بهبودی بدن است، اما التهاب طولانی مدت و مزمن باعث ایجاد مشکلات زیادی برای سلامتی می شود.
از جمله این مشکلات می توان به سرطان، آرتریت، بیماری های قبلی، دیابت و اختلالات گوارشی مانند کرون و کولیت اولسراتیو اشاره کرد.
بر اساس یک مطالعه در سال 2016، عصاره میوه مانک در سرکوب سرطان روده بزرگ و رشد سرطان گلو موثر است.بر اساس اعلام نویسندگان این مطالعه، مانک فروت به عنوان یک مکمل غذایی می تواند خواصی فراتر از داروهای استاندارد داشته باشد.همچنین آسیب های وارده به DNA ناشی از رادیکال های آزاد با رشد سرطان در ارتباط هستند. درنتیجه اثرات آنتی اکسیدانی موگروسیدها به این امر کمک می کنند.
از آنجایی که مانک فروت بر قند خون تاثیری ندارد، افراد دیابتی می توانند با اطمینان از آن استفاده کنند.اما در هنگام خرید شیرین کننده یا میوه مانک برچسب محصول را مطالعه کرده تا مطمئن شوید که حاوی قند یا مواد تاثیر گذار دیگری بر انسولین نیست.
مانک فروت به دلیل اینکه بدون کالری، کربوهیدرات و چربی است گزینه بسیار مناسبی برای اضافه شدن به رژیم غذایی افرادی است که به دنبال کاهش وزن هستند.با جایگزینی شیرین کننده های میوه مانک به جای شکر می توان به کاهش کالری دریافتی خود کمک کرد.برای نمونه می توان شیرین کننده مانک را به قهوه صبحگاهی یا جو دوسر در صبحانه اضافه کرد.همچنین با استفاده از شیرین کننده های بدست آمده از میوه مانک می توان غذاهای کم کالری و دسر تهیه کرد.
مقاومت آنتی بیوتیکی یکی از نگرانی های دنیای پزشکی است. درمان عفونت های ناشی از میکروب های مقاوم در برابر آنتی بیوتیک های استاندارد برای پزشکان چالش برانگیز است. استفاده بیش از حد از آنتی بیوتیک ها یکی از دلایل ایجاد این عفونت ها به شمار می رود.
بر اساس مطالعات انجام شده این میوه دارای خواص آنتی بیوتیکی است.همچنین مطالعات نشان می دهند که مانک فروت دارای قابلیت مبارزه با کاندیدا است. این مخمر با ایجاد برفک دهانی دردناکی همراه بوده و می تواند سایر قسمت های بدن مانند سیستم گوارش را تحت تاثیر قرار دهد.
میوه مانک حاوی موگروسید است که آنتی اکسیدان های طبیعی است که طعم شیرین آن را به میوه می دهد و تقریباً دویست برابر شیرین تر از شکر است. این طعم دهنده بدون افزایش سطح قند خون، طعم شیرینی را ایجاد می کند. میوه راهب همچنین منبع خوبی از ویتامین C است که به تقویت ایمنی در بدن کمک می کند.
این میوه ماندگاری بسیار کمی دارد. میوه خشک و چای آن در برخی فروشگاه ها موجود هستند.مانک فروت همچنین در فرم شیرین کننده موجود بوده و می توان آن را به عنوان یک جایگزین برای قند در بسیاری از غذاها و نوشیدنی ها استفاده کرد. از جمله آنها عبارتند از:
اما به صورت کلی، شیرین کننده های میوه مانک به عنوان جایگزین قند برای محصولات پخته شده ای که برای بافت و ساختار به شکر نیاز دارند، مناسب نیست.تولید و فرآوری شیرین کننده میوه مانک بسیار چالش برانگیز و گران بوده، به همین دلیل هزینه این شیرین کننده نسبت به سایرین بیشتر است.