عناب یا با نام انگلیسی اش، «jujube» میوه ای از خانواده ی سنجد و بیشتر در مناطق خشک و گرمسیر رشد می کند. البته امکان کاشت آن در مناطق دیگر نیز وجود دارد، اما محصول نهایی، کیفیت و ثمر مطلوبی نخواهد داشت.جالب است بدانید که این میوه را با نام «خرمای قرمز» یا «خرمای چینی» نیز می شناسند. استان خراسان جنوبی، مرکز کشت این محصول در ایران است. به علاوه، بد نیست بدانید که ایران در جهان، رتبه دوم تولید عناب را نیز به دوش می کشد. حدودا 3000 هکتار در کشورمان زیر کشت این میوه است و هر ساله بیش از 4200 تن، از آن تولید می شود. از دلایل تولید بالا و محبوبیت بسیار، می توان به خاصیت عناب، اشاره کرد.

عناب خواص دارویی فراوانی دارد و این خواص، هم از نظر علم پزشکی و هم از نظر طب سنتی، ثابت شده هستند. از مهم ترین خواص عناب، که بسیار مورد توجه قرار می گیرد، می توان به آرام بخشی و شادی آفرینی آن اشاره کرد. به علاوه، این میوه برای کاهش استرس و اضطراب نیز بی نظیر است. احتمالا جامعه ی امروزی، باید توجه بیشتری به این میوه نشان دهد.

عناب، خواب آوری سودمند!

از مهم ترین خواص عناب؛ می توان به خواب آور بودن آن اشاره کرد. در این میوه، ترکیباتی وجود دارد به اسم «ساپونین» و «فلاونوئید»؛ این ترکیبات با تاثیر بر پیام رسان های عصبی مغز و بدن، و افزایش ترشح سروتونین، خوابیدن را آسان کرده و مشکلات بی خوابی را نیز تنظیم می کند. همانطور که پیشتر گفتیم، ترکیبات موجود در این میوه، آرامش فرد را نیز افزایش داده و از همین روی، کیفیت خواب را نیز افزایش می دهد.

از دیگر فواید عناب؛ در این زمینه، می توان به موارد زیر هم اشاره کرد:

برای بی خوابی و بی قراری به هنگام خواب، بسیار مفید است.
ذهن و بدن را آرام می کند و از هجوم حملات پنیک و استرس، جلوگیری می کند.
یک فنجان جوشانده آن قبل از خواب، برای تجربه ای بهتر مفید خواهد بود.

عناب، ایمنی بدن را زیاد می کند:

همانطور که در جدول ارزش های غذایی این میوه قابل مشاهده است، سرشار است از ویتامین ث و ویتامین آ؛ البته آنتی اکسیدان فراوانی نیز در خود دارد. همین سه ترکیب، برای تقویت ایمنی بدن، بسیار موثر و کارا هستند؛ به نوعی می توان گفت که خاصیت عناب، تقویت سیستم ایمنی بدن نیز هست.

آنتی اکسیدان را شاید بتوان مهم ترین عامل در مبارزه با بیماری های در نظر گرفت؛ زیرا با از بین بردن رادیکال های آزاد، نه تنها موجب تقویت سیستم ایمنی می شود، بلکه به پیشگیری از سرطان نیز کمک شایانی می کند. از دیگر خواص و خواص عناب، در این زمینه، می توان این موارد را نیز برشمرد:

ویتامین ث موجود در آن، گلبول های سفید خون را افزایش می دهد.
این میوه ضد حساسیت و ضد التهاب هم هست.
سیستم ایمنی بدن را تنظیم کرده و از پرکاری آن می کاهد.
برای کاهش نشانه های سرماخوردگی و حساسیت فصلی نیز میوه ای مفید فایده می باشد.

عناب، دارویی بی نظیر برای کاهش اضطراب:

در بخش های پیشین اندکی به این موضوع اشاره نمودیم و آن را به عنوان مهم ترین خواص عناب، ذکر کردیم. خوشبختانه این خاصیت، از نظر علم پزشکی کاملا اثبات شده و هیچ شبهه ای در آن وجود ندارد. برای کسانی که استرس و اضطراب مزمن دارند، استفاده از این میوه بسیار توصیه شده است.

این میوه مثل داروهای کاهنده عمل می کند.
مصرف به اندازه ی آن، خواصی مشابه مسکن خواهد داشت.
هورمون ها را تنظیم می کند و آرامش به ارمغان می آورد.
مصرف دمنوش، میوه و یا عصاره ی آن، بسیار مفید است.

عناب، مفید در مبارزه با سرطان:

در بخش پیشین، اندک اشاره ای به این موضوع داشتیم. البته در این بخش باید یادآوری کنیم که این اطلاعات چندانی در این رابطه در دسترس نیست، اما به باور متخصصان علم پزشکی، از خاصیت عناب، می توان به تاثیر مثبت آن در درمان سرطان نیز اشاره کرد.علاوه بر آنتی اکسیدان های موجود در این میوه، ترکیبات زیست فعالی نیز آن وجود دارد که از گسترش رادیکال های آزاد در بدن جلوگیری کرده و از همین روی، از به وجود آمدن و رشد سلول های سرطانی در بدن، جلوگیری می کند.

موارد زیر را نیز باید به دیگر خواص عناب، در این زمینه افزود:

علاوه، بر سرطان، این میوه برای جلوگیری از بیماری های مزمن قلبی نیز موثر است.
این میوه به خصوص برای پیشگیری، کنترل و درمان سرطان خون، بسیار مفید است.
با مصرف این میوه، احتمال ابتلا به سرطان دهانه رحم، تخمدان، سینه، کبد، روده و پوست، کاهش می یابد.

خواص عناب سلامت قلب را تضمین می کند:

کسانی که به بیماری های مزمن قلب مبتلا هستند، یا اینکه زمینه ابتلا به چنین بیماری هایی را دارند، یا اصلا می خواهند از ابتلا به هر گونه بیماری قلبی جلوگیری کنند، می توانند روزانه از دمنوش، میوه (ترجیحا تازه) یا از عصاره این میوه استفاده نمایند. خاصیت عناب؛ به لطف مقادیر بالای پتاسیم و سدیم در آن، برای رفع و پیشگیری از بیماری های قلبی و تضمین سلامتی قلب، بسیار مفید است.

جالب است بدانید که:

استفاده مدام از این میوه، فشار خون را کاهش می دهد.
استفاده از آن، تجمع چربی در سرخرگ ها را کمتر می کند.
با مقدار بالای فیبری که دارد، احتمال ابتلا به بیماری های قلب-عروقی را نیز پایین می آورد.
علاوه بر موارد بالا، مصرف این میوه برای تصفیه ی خون نیز بسیار مفید است.
از دیگر خواص عناب، می تواند به سم زدایی آن نیز اشاره کرد.

عناب برای سلامت پوست و مو چه فایده دارد:

از محبوب ترین فواید عناب، می توان به فواید آن برای پوست و مو اشاره کرد. احتمالا خواص زیبایی این میوه، شاید دوست داشتنی ترین خواص آن باشد که هر کسی را شیفته ی خودش می کند.

از جمله خواص این میوه برای پوست، موارد زیرا باید برشمرد:

درمان التهابات پوستی، به کمک عصاره، و یا آب میوه تازه ی آن
درمان پسوریازیس، اگزما و آکنه
از بین بردن و رفع جای زخم بر روی پوست
کاهش روند پیری پوست و جلوگیری از بروز چین و چروک
اکسیژن رسانی، افزایش گردش خون و شادابی پوست

در رابطه با خواص عناب، برای مو نیز این موارد را باید یادآور شد:

خواص عناب رشد مو را افزایش می دهد،
از ریزش مو جلوگیری کرده یا آن را به شدت کاهش می دهد،
مواد معدنی موجود و ویتامین های آن، برای تقویت مو بسیار مفید است.
مصرف عصاره آن، ، مو را صاف و درخشان می کند.

عناب به بهبود زخم کمک می کند:

از دیگر خواص عناب؛ می توان به فواید آن به صورت غیر مستقیم برای پوست نیز اشاره کرد. درست است که در بخش پیشین از خواص این میوه برای پوست صحبت کردیم، اما بد نیست بدانید که مصرف این محصول، می تواند به صورت غیر مستقیم و با بهبود و ترمیم سریع تر زخم ها، باز هم برای پوست مفید باشد.

از جمله عواملی که ترمیم و بسته شدن زخم را تعویق می اندازند، دو باکتری «استافیلوکوکوس اورئوس» و «اشرشیا کلی» هستند. این میوه دارای موادی به اسم «فیتوکمیکال » است که این مواد، برای از بین میکروب های بسیار موثر هستند. از همین روی، به باور متخصصان استفاده از این میوه به صورت تازه و یا خشک و حتی عصاره ی آن، می تواند روند بهبود زخم ها را تسهیل و تسریع ببخشد.

افزایش سوخت و ساز بدن با خواص عناب:

همانطور که در بخش ارزش غذایی این میوه مشاهده کردید، این محصول سرشار است از ویتامین آ؛ به لطف همین ویتامین، این میوه تاثبر مثبتی بر هورمون آدیپونتکین دارد و با تنظیم ترشح و کار این هورمون، سوخت و ساز بدن را افزایش می دهد. افزایش سوخت و ساز و متابولیسم بدن، از خواص عناب، است اما مهم تر از آن، مصرف این میوه، قند خون را کاهش می دهد و دیابت را نیز کنترل می کند.

بد نیست بدانید که با افزایش سوخت و ساز، می توان خواص لاغری را نیز از این میوه، انتظار داشت.
مصرف بلند مدت آن، نه تنها موجب لاغری می شود، بلکه به دلیل فیبر بالا، گرسنگی را کاهش داده و برای مدت بیشتری فرد را سیر نگه می دارد.

تاثیر مثبت خاصیت عناب بر دستگاه گوارش:

این میوه سرشار از فیبر است و به همین دلیل، یکی از خواص عناب تاثیر گذاری روی عملکرد مناسب دستگاه گوارش و راحتی در هضم غذا می باشد باشد. به صورت کلی، مصرف مقدار خاصی از فیبر به صورت روزانه، فواید زیر را به همراه خواهد داشت:

جلوگیری از یبوست
پیشگیری و رفع درد شکم
کاهش نفخ
پیشگیری از بیماری های مزمن دستگاه گوارش و سرطان روده بزرگ
افزایش حجم مدفوع
تسهیل دفع
از همین روی، مصرف روزانه ای میوه، می تواند بسیار سودمند باشد و از بسیاری از مشکلات متداول در افراد، جلوگیری نماید. هچنین بد نیست بدانید که استفاده از از این میوه، لایه پوششی دستگاه گوارش شما را تقویت کرده و از بروز زخم معده و افزایش باکتری های مضر نیز جلوگیری خواهد کرد.

نیست بدانید که کنترل وزن و اشتها نیز خواص عناب، است. استفاده از آن، همانطور که پیشتر بدان اشاره کردیم، می تواند مدت زمان طولانی تری شما را سیر نگه داشته و از اشتهای کاذب نیز جلوگیری کند.

سودمندی عناب برای کبد:

به لطف آنتی اکسیدان های موجود در این میوه، خاصیت دیگری را نیز می توان برایش برشمرد. یکی از خواص عناب، که از قضا بسیار هم مهم است، کمک به سلامت کبد است. کبد عضوی حیانی در بدن انسان بوده و کار تصفیه و حذف سموم بدن را برعهده دارد؛ هرگونه آسیب به آن، می تواند عواقب جبران ناپذیری داشته باشد.

استفاده روزانه این میوه به صورت تازه یا مصرف دمنوش آن، می تواند:

رادیکال های آزاد را در بدن از بین برده و از گسترش آن ها جلوگیری کند.
سلامت کبد را بهبود ببخشد و فرایند دفع سموم را آسان تر کند.

عناب داروی آلزایمر:

به باور متخصصان و در طی تازه ترین آزمایش هایی که بر روی این میوه انجام شده است، ثابت شده که مصرف روزانه این میوه و گنجاندن مقدار مشخصی از ان در رژیم غذایی افراد، می تواند با خواص آنتی اکسیدانی خود، عملکرد مغز را تا حد بسیاری بهبود ببخشد. از همین روی، برای افراد کهنسال، ماده ای اساسی و مفید است.

به علاوه، از دیگر فواید عناب، برای مغز و ذهن، موارد زیر را نیز باید یادآورد شد:

از نابودی سلول های مغزی جلوگیری می کند.
روند پیری سلول های طولانی تر می کند.
برای مبارزه با آلزایمر بسیار مفید است.
برای کسانی که به زوال عقل یا اختلال نورودژنراسیون مبتلا هستند، بسیار سومند است.
سلامت مغز و عملکرد آن را تضمین می کند.

عوارض و مضرات مصرف عناب:

هرچند که خواص عناب، فراوان است، اما مصرف افراطی آن، ممکن است منجر به بروز عوارض جانبی شود.با توجه به اینکه عناب برای تمام ارگان‌های بدن مفید دارد و همانطور که می‌دانید هیچ ماده غذایی کاملا بدون عوارض نیست و ممکن است مصرف آن برای برخی از افراد ایجاد مشکل نماید. عناب نیز از این قاعده مستثنی نیست. از عوارض عناب نیز می‌توان به بالا بودن میزان ویتامین K اشاره کرد. به علت دارا بودن ویتامینK  زیاد، بهتر است کسانی که غلظت خون بالایی دارند ویا مشکلات انعقادی دارند،و بیماران تازه جراحی شده از مصرف آن پرهیز نمایند.همچنین یادآوری شده است که زیاده روی در خوردن عناب باعث کم شدن غرایز جنسی می‌شود و عناب در اشخاص سرد مزاج، تولید گاز و نفخ می‌کند و این گونه افراد باید عناب را با مویز میل نمایند تا به عنوان مصلح آن عمل کند.