بیشتر ما گاهی دچار ناراحتیهای گوارشی معمول مانند نفخ و شکم درد و یبوست و اسهال میشویم. وقتی پای اسهال و یبوست به میان میآید، علائم ممکن است به سندرم روده تحریک پذیر یا IBS مرتبط باشند. سندرم روده تحریک پذیر مانند خیلی از سندرمهای دیگر، شامل مجموعهای از علائم میشود، اما هیچکس نمیتواند علت دقیق آن را مشخص کند سندرم روده تحریک پذیر، ۱۰ تا ۱۵ درصد از جمعیت دنیا را گرفتار خود میکند. برای اینکه مشکل شما، سندرم روده تحرک پذیر تشخیص داده شود، علائمتان باید بیش از شش ماه طول بکشند
سندروم روده تحریک پذیر (IBS) اختلال رایج در روده (رودهی بزرگ) است. این اختلال میتواند موجب گرفتگیها، دردهای شکمی، نفخ، اسهال و یبوست شود. سندروم روده تحریک پذیر یک بیماری مزمن است که نیازمند مراقبت بلندمدت است. علائم و نشانههای سندروم روده تحریک پذیر باعث ناراحتی فرد میشود. ولی برخلاف کولیت زخمی و بیماری کرون که انواعی از بیماریهای التهابی روده هستند، باعث تغییر در بافت روده یا افزایش احتمال سرطان رودهی بزرگ نمیشود. بیشتر مبتلایان به سندروم روده تحریک پذیر میتوانند با کنترل رژیم غذایی، تغییر سبک زندگی و کاهش استرس، این بیماری را کنترل کنند. علائم سخت سندروم روده تحریک پذیر تنها در عدهی کمی از مبتلایان مشاهده میشود. این افراد به مشاورهی پزشکی و مصرف دارو نیاز خواهند داشت
با اینکه از هر ۵ آمریکایی یک نفر علائم سندروم روده تحریک پذیر را دارند، کمتر از یک نفر از هر ۵ نفری که این علائم را دارند، به پزشک مراجعه میکنند. اگر تغییرات مداومی را در عادات رودهای خود یا علائم سندروم روده تحریک پذیر مشاهده کردید، باید به پزشک مراجعه کنید. زیرا این علائم میتوانند نشانهی بیماری خطرناکتری مانند سرطان رودهی بزرگ باشند پزشک میتواند با روشهایی به تسکین علائم و جلوگیری از بیماریهای روده مانند بیماری التهابی روده و سرطان رودهی بزرگ کمک کند. همچنین پزشک میتواند از عوارض احتمالی این بیماری مانند اسهال مزمن نیز جلوگیری کند
بهطور دقیق معلوم نیست که چهچیزی باعث بروز سندروم روده تحریک پذیر میشود. ولی مجموعهای از عوامل در بروز این اختلال نقش دارند. دیوارهی روده با عضلاتی پوشانده شده است که با انقباض و استراحتشان در یک ریتم هماهنگ موجب حرکت غذا در مسیر روده میشوند. اگر فرد به سندروم روده تحریک پذیر مبتلا باشد، ممکن است انقباضات قویتر و طولانیتر از حالت طبیعیشان باشند. نتیجهی این امر اسهال، نفخ و ایجاد گازهاست. ازآنسو اگر انقباضات رودهای ضعیف باشند، سرعت حرکت غذا کاهش مییابد. نتیجهی آن سختی و خشکی مدفوع و یبوست است اختلالات عصبی دستگاه گوارشی موجب میشود بهدنبال اتساع شکمتان در اثر گازها و مدفوع بیشترازحد طبیعی احساس ناراحتی کنید. عدم هماهنگی میان سیگنالهای مغزی و دستگاه گوارشی موجب میشود، بدنتان نسبت به تغییرات طبیعی دستگاه گوارشی بیشازحد واکنش نشان دهد. این واکنش بیشازحد میتواند موجب درد، اسهال و یبوست شود
داشتن دفترچهی غذایی میتواند کمکتان کند هر آنچه میخورید و احساسی که خوردن هر غذا به شما میدهد را یادداشت و ثبت کنید. اگر متوجه شدید علایمتان بعد از خوردن غذای خاصی تشدید میشود، آن غذا را برای تقریباً سه ماه از رژیم غذاییتان حذف کنید تا ببینید تأثیری روی علائم سندرم رودهی تحریک پذیرتان دارد یا خیر. اگر اثری نداشت، آن غذا را دوباره بخورید و همین پروسه را با غذای بعدی که در لیست دارید تکرار کنید
است از یک متخصص تغذیه برای شناختن سایر غذاهایی که احتمالاً علائمتان را بدتر میکنند کمک بگیرید و مطمئن شوید که رژیم غذاییتان با وجود محدودیتهایی که دارید، متعادل و مناسب است. همچنین علاوه بر تغییراتی که در بالا گفتیم، میتوانید رژیم حذفی را در پیش بگیرید تا متوجه عدم تحمل لاکتوز یا سوء جذب فروکتوز شوید
بازگشت اسید که به نام سوزش سردل نیز شناخته می شود، یکی از شایعترین مشکلات معده است. زمانی که این شرایط به طور مکرر رخ می دهد، به نام بیماری بازگشت اسید معده به مری (GERD) شناخته می شود که موردی جدیتر است بازگشت اسید زمانی رخ می دهد که اسید معده از این اندام خارج شده و از طریق مری، لوله ای که دهان را معده متصل می کند، به سمت دهان بالا برود. این اسید معده می تواند دیواره داخلی مری را تحریک کرده و موجب احساس درد و فشار شود. با گذشت زمان، این شرایط می تواند موجب آسیبی جدیتر به دیواره داخلی مری شود
اگر یک زخم در دیواره داخلی معده یا آغاز روده کوچک که به نام دوازدهه شناخته می شود، داشته باشید، احتمالا به شکلی از یک زخم پپتیک مبتلا هستید. این شرایطی شایع است و می تواند بسیار دردناک باشد در گذشته مردم بر این باور بودند که زخم های معده در نتیجه عوامل سبک زندگی مانند استرس زیاد یا خوردن غذاهای تند شکل می گیرند. اکنون، ما اطلاعات بیشتری درباره دلایل شکل گیری آنها داریم آن چه رخ می دهد این است که یک باکتری خاص به نام هلیکوباکتر پیلوری یا استفاده از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی به مرور زمان موجب آسیب دیدن دیواره داخلی محافظ معده می شوند از عوامل خطر برای شکلگیری زخم ها می توان به سابقه خانوادگی، مصرف نوشیدنی های الکلی، سیگار کشیدن و بیماری های کبد یا کلیه اشاره کرد. در شرایطی که استرس و غذاهای تند نمی توانند موجب یک زخم پپتیک شوند، اما گاهی اوقات می توانند یک زخم موجود را تحریک کنند
مصرف مکملهای حاوی فیبر مانند بارهنگ کتانی یا متیل سلولز به همراه مایعات در کنترل یبوست مؤثر است. مصرف فیبر موجود در غذاها نسبت به فیبر موجود در مکملها نفخ بیشتری ایجاد میکند. اگر فیبر نتواند به بهبود علائم کم کند، ممکن است پزشک ملینهای اسموتیک مانند منیزیم هیدروکسید یا پلیاتیلن گلیکول تجویز کند.
داروهای بدون نسخه مانند لوپرامید میتوانند به کنترل اسهال کمک کنند. مصرف داروهای متصلشونده به اسید صفرا مانند کلسترامین، کلستیپول و کولهسولام نیز میتواند در برخی افراد مؤثر باشد. اما ممکن است این داروها باعث ایجاد نفخ شوند.
این داروها مانند هیوسیامین و دیسیکلومین میتوانند اسپاسمهای دردناک رودهای را تسکین دهند. معمولا این داروها توسط کسانی مصرف میشود که گرفتار یک دوره اسهال سخت میشوند. این داروها میتوانند موجب تشدید یبوست شوند و علائم دیگری مانند سختی در ادرار را ایجاد کنند. افرادی که به آبسیاه چشم مبتلا هستند، باید این داروها را بااحتیاط مصرف کنند.
اگر درد و افسردگی از علائم بیماری شما هستند، ممکن است پزشک برایتان داروهای ضدافسردگی سهحلقهای یا مهارکنندههای بازجذب سروتونین تجویز کند. این داروها با ممانعت از فعالیت نورونهای کنترلکنندهی رودهی بزرگ به بهبود افسردگی کمک میکنند. اگر با وجود اسهال و دردهای شکمی مشکل افسردگی ندارید، ممکن است پزشک داروهای ضدافسردگی سهحلقهای ضعیفتری مانند ایمیپرامین و نورتریپتیلین را برایتان تجویز کند. خوابآلودگی و اسهال از عوارض جانبی این داروها هستند. مهارکنندههای بازجذب سروتونین مانند فلوکستین و پاروکستین نیز میتوانند درصورتیکه دچار افسردگی هستید و درد و یبوست را تجربه میکنید، مفید باشد.
در کسانیکه علائمشان ناشی از رشد بیشازحد باکتریها در رودهی بزرگ باشد، مصرف این داروها مفید است. علائم اسهال در برخی افراد مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر با مصرف ریفاکسیمین بهبود یافته است، ولی در این زمینه به مطالعات بیشتری نیاز است.
اگر از افسردگی رنج میبرید یا استرس موجب تشدید علائم بیماری شما میشود، مشاوره میتواند به بهبودتان کمک کند