غذاهای حاوی گلوتن برای کودکان مفید هستند و رژیم غذایی بدون گلوتن به سلامتی آنها ضربه می‌زند. شما برای تایید یک رژیم غذایی سالم برای کودکان خود به اطلاعات و برنامه ریزی احتیاج دارید. از هر ۱۳۰ کودک یک نفر به بیماری« سلیاک» مبتلا میشود. این بیماری یک اختلال در ایمنی بدن کودکان به وجود می‌آورد که به واسطه آن گلوتن (یک پروتئین موجود در گندم، چاودار و جو) معده را ملتهب می‌کند. یک سوم کودکانی که به این بیماری مبتلا هستند، هیچ نشانه‌ای ندارند. اما وجود این بیماری در والدین و یا دیگر اعضای خانواده دال بر وجود آن در کودکان است.بیماری سلیاک یک اختلال خودایمنی است که روی دستگاه گوارش تأثیر می‌گذارد. اگر کودک شما بیماری سلیاک دارد، سیستم ایمنی بدنش با حمله به پرزهای پوشش داخلی رودهٔ کوچک او به گلوتن یا پروتئین موجود در گندم، چاودار و جو واکنش نشان می‌دهد. در نتیجه، بدن کودک قادر به جذب مواد مغذی از غذاهایی که از رودهٔ کوچک آسیب‌دیده می‌گذرد نیست و او ممکن است دچار سوءتغذیه شود.
علائم سلیاک ممکن است حتی از شش ماهگی کودک یعنی پس از اینکه غذاهای کمکی حاوی گلوتن را وارد رژیم غذایی کودکتان کردید ظاهر شود. اما داشتن علائم سلیاک برای کودکان کوچک بسیار نادر است و بیماری بیشتر آنها تا دوره‌های بعدی کودکی و اغلب بعد از ۱۰ سالگی تشخیص داده نمی‌شود. علائم این بیماری طیف وسیعی دارد و در هر کودک به میزان زیادی متفاوت با کودکان دیگر است.
اما به‌طورکلی این علائم می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
درد شدید شکم بیش از سه ماه طول می‌کشد و یا در طول سال کم و زیاد میشود. زمانی که کودک شما گلوتن مصرف می‌کند، روده‌ها و شکمش ملتهب میشود، این مسئله نشانه‌ای از وجود بیماری سلیاک است. از آنجایی که مشکلات زیاد دیگری وجود دارند که باعث درد شکم می‌شوند، شما باید کودک خود را به نزد متخصص ببرید تا دلیل آن مشخص شود. اگر درد خیلی زیاد باشد، باید او را به اورژانس ببرید. اگر ماه‌ها ادامه داشته باشد و فعالیت‌های روزانه اش را مختل کند، باید تحت نظر پزشک قرار گیرد.
در این حالت کودکان لگن خود را به سختی حرکت می‌دهند یا زمان زیادی را در دستشویی می‌مانند. یبوست دلایل زیادی دارد که یکی از آنها سلیاک است. کودکان با یبوست حاد از نظر جسمی سالم هستند، اما به دلیل اینکه فیبر کافی از غذاها دریافت نکرده‌اند یا آب کافی نمی‌نوشند، به راحتی از آن رهایی نمی یابند. اگر کودکان یا نوجوانان به اندازه کافی مایعات مصرف کنند و رژیم غذایی آنها حاوی فیبر بالایی باشد، به‌ندرت دچار یبوست خواهند شد. در غیر این صورت، باید آزمایش بیماری سلیاک بدهند و یا وضعیت تیروئید آنها بررسی شود.
رشد ضعیف یکی از نتایج نادر این بیماری است. در این حالت، کودک شما نسبت به همکلاسی‌هایش قد کوتاهتر و وزن کمتری دارد. در این شرایط شاید تعجب کنید که احتیاجی به خریدن لباس‌های بزرگتر ندارید؛ چرا که سایز او تغییر زیادی نمی‌کند. برای مثال، کودک شما ممکن است در طول بیشتر از یک سال تنها یک سایز بزرگتر شود یا اینکه لباس‌هایش خیلی بزرگ و شل و ول به نظر بیایند. به این ترتیب، یکی از نشانه‌های سلیاک این است که کودک قد نمی‌کشد و رشد نمی‌کند.
والدین باید به علایمی مانند خستگی مزمن، اسهال، ظهور دانه‌های قرمز سطح پوست و کم‌خونی در کودکان خود توجه کرده و باید به پزشک و متخصص مراجعه کنند تا از کودکان آزمایش بیماری سلیاک گرفته شود.در این حالت معمولا آزمایش خون گرفته میشود. انجام دادن این آزمایش قبل از تغییر برنامه غذایی بسیار مهم است.
اگر احساس می‌کنید که کودکتان به بیماری سلیاک مبتلا شده است، حتما باید او را برای آزمایش خون به نزد پزشک ببرید. شما نباید گلوتن را از برنامه غذایی وی حذف کنید، مگر اینکه از منع پزشکی داشته باشد. اگر این بیماری در طول زندگی کودک شما ادامه یابد، باید برای او رژیم غذایی فاقد گلوتن در نظر گرفته شود. اگر پدر و مادرها به نشانه‌های این بیماری توجه داشته باشند، می‌توانند خیلی زود برای درمان آن اقدام کنند و این مشکل را قبل از وخیم شدن، از بین ببرند.
اگر کودک شما مبتلا به بیماری سلیاک تشخیص داده شد، باید اطمینان حاصل کنید که از دادن تمام مواد غذایی حاوی گلوتن به او خودداری می‌کنید. متأسفانه بیماری سلیاک قابل درمان کامل نیست و لازم است فرزند شما در تمام زندگی‌اش یک رژیم غذایی جدی و سختگیرانهٔ فاقد گلوتن داشته باشد.اما خبر خوب این است که پس از حذف گلوتن از رژیم غذایی، علائم او به تدریج ناپدید می‌شوند و رودهٔ کوچک او در عرض چند ماه بهبود می‌یابد.
اگر بیماری بدون مراقبت پزشکی رها شود، کودک مبتلا به بیماری سلیاک ممکن است عوارضی مانند کم‌خونی ناشی از فقر آهن، سوءتغذیه، ضعف استخوان و کوتاهی قد را تجربه کند. در این افراد، احتمال بیشتری برای ابتلا به سایر اختلالات خودایمنی مانند دیابت نوع یک و بیماری هاشیموتو وجود دارد.همچنین ممکن است ریسک بالاتری برای ابتلا به سرطان‌های دستگاه گوارش و لنفوم غیر هوچکین یعنی یک گروه از سرطان‌های خون وجود داشته باشد. همچنین افراد مبتلا به برخی بیماری‌های ژنتیکی مانند سندرم داون، سندرم ترنر و سندرم ویلیامز ریسک بالاتری برای ابتلا به بیماری سلیاک دارند.
