دیابتی ها در روز چند واحد میوه بخورند
ميوه ها و سبزيجات بهترين تأمين كننده های ويتامين ها و مواد معدنی هستند ، درضمن به علت غني بودن از فيبر نقش چشمگيری در كنترل قند، چربی و فشار خون دارند. از آنجا كه سبزيجات قند و كالری بسيار پايينی داشته و بسيار غنی از فيبر هستند نه تنها در رژيم ديابتی محدود نمی شوند بلكه توصيه می شود به مقدار زياد مصرف شوند اما ميوه ها دارای مقدار بيشتری قند هستند بنابراين بايد با احتياط بيشتری مورد استفاده قرار گيرند. در ادامه مقاله به بررسی اینکه دیابتی ها در روز چند واحد میوه بخورند خواهیم پرداخت.
به طور کلي هر انسان بايد 50 تا 60 درصد انرژی مورد نياز خود را از مواد کربوهيدراتی (مواد قندی و نشاسته) تامين کند. افراد مبتلا به ديابت هم مانند ساير افراد بايد کالری مورد نياز خود را از کربوهيدرات ها تامين کنند و به دليل اينکه قندهای ساده مثل قند، شکر، عسل، مربا، نوشابه و ... حتی الامکان از رژيم غذايی اين افراد حذف می شود، اين انرژی بايد از طريق موادی مثل نان، برنج، ماکاروني و ميوه ها تامين شود. از سوی ديگر ميوه ها به دليل دارا بودن ويتامين هايی مثل ويتامين C و ويتامين A، فيبر، آنتی اکسيدان ها و ترکيبات آنتوسيانين نقش مهمی در سلامت افراد دارند و از رژيم غذايی قابل حذف نيستند. در واقع ميوه ها در تغذيه بيماران ديابتی جايگاه ويژه ای دارند.
اين مساله که افراد خود را در مقابل ممنوعيت مصرف ميوه ها قرار می دهند، از اينجا ناشی می شود که عده ای از مردم گمان می کنند برخی از ميوه ها قند خون را به سرعت افزايش می دهند. البته ما هم اين موضوع را قبول داريم که ميوه ها از نظر نمايه گليسمی (سرعت بالا بردن قندخون) با هم تفاوت دارند ولی اين تفاوت به گونه ای نيست که ما بخواهيم اين ميوه ها را از رژيم غذايی فرد حذف کنيم. به طور قطع مصرف ميوه هايی مثل گيلاس و سيب که نمايه (انديس) گليسمی پايين تری نسبت به ساير ميوه ها دارند بهتر است ولی اين دليل نمی شود که مصرف ميوههايی مثل خرما و انگور که نمايه گليسمی بالاتری دارند، ممنوع شود. ما به بيماران توصيه نمی کنيم که حتما ميوههای با نمايه گليسمی پايين را مصرف کنند ولی در مورد ميزان مصرف و تعداد واحدهايی که می توانند مصرف کنند، به آنها اطلاعات کافی را می دهيم.
میوه ها حاوی میزان بالایی فیبر، ویتامین و مواد معدنی می باشد. يک واحد از يک ميوه، مقداری از آن است که 15 گرم ماده قندی داشته باشد. اين مقدار برابر با سه عدد انجیر کوچک، نصف انار متوسط، دو عدد نارنگی کوچک، دو عدد خرما، يک پرتقال، يک سيب، یک عدد موز کوچک، یک عدد خرمالوی متوسط، یک برش ۳۰۰ گرمی خربزه یا هندوانه يک خوشه کوچک انگور يا يک چهارم يک طالبی است. يک بيمار ديابتی بر حسب شرايط، سليقه و علاقه اش می تواند بين 3 تا 4 واحد ميوه مصرف کند که اين مقدار در افراد جوان که کالری بيشتری در روز دريافت می کنند می تواند حتی به 5 واحد هم برسد.
مهم ترين نکته ای که فرد بايد در اين مورد به آن توجه کند اين است که هيچ گاه توصيه نمی شود فرد، تمام واحدهای روزانه ميوه خود را در يک نشست مصرف کند و ترجيح بر اين است که اين مقدار بين ساعتهای روز تقسيم شود. مثلا اگر فردی 3 عدد خرما را به عنوان يک واحد از ميوههای مصرفی روزانه در نظر گرفته است، بهتر است اين سه خرما را با فاصلههای زمانی مناسب مصرف کند.
آنچه در تغذيه افراد مبتلا به ديابت مهم است کل ميزان انرژی و کالری دريافتی است که نبايد از مقادير تعيين شده فراتر برود. رژيمهايی که معمولا برای تغذيه اين افراد تنظيم می شود، (3 تا 4 واحد ميوه، 6 تا 11 واحد نان و غلات)، بر مبنای نيازهای يک فرد عادی است ولی می توان با کم کردن از ميزان يک گروه از مواد غذايی، به همان ميزان بر ميزان گروه ديگر افزود. البته اين تغييرات از جهات ديگر هم اهميت دارند. مثلا بايد به اين نکته نيز توجه داشت که قند ميوه زودتر از قند غلات جذب می شود و ترجيح در مورد بيماران ديابتيک بر اين است که قند به صورت تدريجی جذب شود و افزايش ميوه و کاهش غلات در رژيمغذايی می تواند تعادل آن را به هم بزند. بنابراين توصيه ما به افراد اين است که حتی المقدور از رژيم غذايی متعادل پيروی کنند. ما در مورد بيماران ديابتی ميوهای به نام ميوه ممنوعه نداريم.