شانه یخ زده یا منجمد که به آن "کپسولیت چسبنده " نیز گفته می شود باعث ایجاد درد و خشکی در شانه می شود. به مرور زمان، حرکات شانه سخت می شود.بعد از گذشت دوره ای از زمان که علائم بدتر می شود، شانه یخ زده خودبخود بهبود می یابد، اما ممکن است بهبودی کامل تا سه سال زمان ببرد. فیزیوتراپی با تمرکز بر روی انعطاف پذیری شانه اولین درمان توصیه شده برای شانه یخ زده است.شانه یخ زده به طور شایع افراد بین ۴۰ تا ۶۰ سال را درگیر کرده و در زنان بیشتر رخ می دهد. ابتلا به دیابت یک عامل خطر است. تصور می شود که قندخون کنترل نشده ممکن است باعث تغییراتی در بافت پیوندی شود ، که به نوبه خود می تواند احتمال ابتلا به این بیماری دردناک را افزایش دهد. طبق گفته ی انجمن دیابت آمریکا ، ۱۰ الی ۲۰ درصد افرادی که دیابت دارند دچار شانه منجمد نیز می شوند. و در صورت بروز ، علائم بسیار شدید است.
شانه شما یک مفصل گوی و کاسه است که از سه استخوان تشکیل شده است: بازو ، تیغه شانه و ترقوه .سر استخوان بازو در داخل یک کاسه سطحی در تیغه شانه شما قرار می گیرد. بافت پیوندی قوی که به آن کپسول شانه می گویند، مفصل را احاطه می کند.برای کمک به اینکه شانه شما راحت تر حرکت کند، مایع سینوویال کپسول شانه و مفصل را لغزنده می کند.کپسول شانه، مفصل شانه و تاندون های کلاهک چرخاننده را احاطه می کند.
در شانه یخ زده، کپسول شانه ضخیم، سفت و خشک می شود. نوار های ضخیم بافتی که بدان ها چسبندگی گفته می شود رشد می کنند. در بسیاری از موارد، مایع سینوویال کمتری در مفصل وجود دارد.علامت اصلی این بیماری درد شدید و عدم توانایی در حرکت شانه چه به تنهایی چه به کمک شخص دیگر است.
این بیماری در سه مرحله رشد می کند:
در مرحله منجمد شدن، شما به تدریج درد بیشتری خواهید داشت. با تشدید درد، وسعت حرکتی شانه شما نیز کم می شود. مرحله منجمد شدن معمولا ۶ هفته تا ۹ ماه طول می کشد.
2. منجمد شده
علائم دردناک ممکن است به طور حاد در این مرحله بهبود یابند اما خشکی باقی می ماند. بین ۴ تا ۶ ماه از مرحله منجمد شده، فعالیت های روزمره ممکن است بسیار مشکل باشند.
3.ذوب شدن
دامنه حرکت شما بهبود می یابد. این مرحله حدود شش ماه تا دو سال طول می کشد.درد و سفتی ناشی از شانه منجمد می تواند در ابتدا به طور خفیفی آزار دهنده باشد. با گذشت زمان ، متوجه خواهید شد که این موضوع می تواند به طور جدی بر توانایی شما در انجام کارهای ساده مانند لباس پوشیدن ، دوش گرفتن یا حتی کار تأثیر بگذارد. به عنوان مثال اگر انسولین مصرف کنید ، ممکن است دریابید که دیگر نمی توانید انسولین را در بازوی خود تزریق کنید.شانه منجمد می تواند عود کند و گرچه معمولاً فقط روی یک شانه تأثیر می گذارد ، اما می تواند روی دو شانه نیز تأثیر بگذارد.
این بیماری غالبا در افراد میانسال رخ داده و در زنان شایع تر است.اگر دیابت دارید، خطر ابتلای شما سه برابر بیشتر است.
دیگر افراد در خطر عبارتند از:
علت شانه یخ زده به طور کامل شناخته شده نیست. ارتباط واضحی بین شغل یا دست غالب وجود ندارد. عوامل کمی ممکن است شما را در خطر ابتلا به شانه منجمد قرار دهند.
پس از صحبت درباره علائم و سوابق پزشکی، پزشک شانه شما را معاینه می کند.پزشک شانه شما را به دقت در تمامی جهات حرکت می دهد تا ببیند که آیا حرکات محدود شده است یا خیر و آیا درد هنگام حرکت رخ می دهد یا خیر. وسعت حرکتی؛ وقتی فرد دیگری دست شما را تکان می دهد “وسعت حرکتی منفعلانه” نامیده می شود. پزشک این وسعت حرکتی را با وسعت حرکتی شما وقتی که خود شانه خود را حرکت می دهید (وسعت حرکتی فعال) مقایسه می کند.
دیگر آزمایشات و تصویربرداری ها کمک می کنند تا پزشک بیماری های دیگری که منجر به خشکی و درد شانه می شوند را کنار بگذارد. این تصویربرداری ها شامل موارد زیر می شوند:
شانه یخ زده عموما به مرور زمان بهبود می یابد، اما این موضوع می تواند تا سه سال زمان ببرد. تمرکز درمان بر روی کنترل درد و بازگرداندن وسعت حرکتی و قدرت از طریق فیزیوتراپی است.در تمام مشکلات شانه برای درمان صحیح نیاز به تشخیص مناسب است. جهت تشخیص خیلی از مواقع از روش های رادیوگرافی ساده و MRI استفاده می شود. بعد از تشخیص درمان های علامتی مانند مسکن ها،داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی، پمادهای موضعی، و گاهی تزریق کورتون در داخل فضای ساب آکرومیال در کنار آن فیزیوتراپی و توانبخشی در صورت نیاز استفاده می شود و اگر بیمار با روش های معمول بهبود نیافت درمان های جراحی شامل جراحیهای بسته (آرتروسکوپی) و یا جراحیهای باز برای از بین بردن عارضه استفاده می شود.
بیشتر افراد مبتلا به شانه یخ زده به نسبت با درمان های ساده برای کنترل درد و بازگرداندن وسعت حرکتی بهبود می یابند.
داروهایی مثل آسپرین و ایبوپروفن درد و تورم را کاهش می دهند.
کورتیزون یک داروی ضد التهابی قوی است که به طور مستقیم داخل مفصل شانه تزریق می شود.
اگر علائم با روش های غیر جراحی تسکین نیابند، پزشک شما ممکن است هیدرودیلاتاسیون را توصیه کند. این روش شامل تزریق آرام مقادیر زیادی از مایع استریل به داخل مفصل شانه و گشاد کردن و کشش دادن به کپسول شانه است. هیدودیلاتاسیون توسط یک رادیولوژیست که از روش های تصویربرداری برای تزریق مایع استفاده می کند، انجام می شود.
ورزش های به خصوصی به بازگشت حرکت کمک می کنند. این ورزش ها ممکن است تحت نظارت یک فیزیوتراپ یا در خانه انجام شوند. درمان شامل کشش دادن یا ورزش های افزایش وسعت حرکتی شانه می باشد. گاهی گرما برای نرم کردن شانه قبل از کشش استفاده می شود.
یک سری راهکار ها وجود دارد که ممکن است ایده های خوبی به نظر برسند، اما در واقع درد شانه یخ زده را بدتر می کنند: