درمان مقاومت به انسولین با رژیم غذایی
رژیم غذایی و عادات سبک زندگی خاص می تواند خطرات مربوط به مقاومت به انسولین را تحت تاثیر قرار دهد. در واقع، خوردن یا محدود کردن برخی غذاها می تواند حساسیت به انسولین را بهبود بخشد، مقاومت به انسولین را کاهش دهد و خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را در فرد کاهش دهد. انتخاب های غذایی که در حساسیت به انسولین مناسب است شامل سبزیجات غیر نشاسته ای، غلات کامل و مرکبات است. برعکس، تکرر مصرف زیاد نوشیدنی های شیرین و غذاهای بسیار فرآوری شده مضر است. در ادامه به بررسی درمان مقاومت به انسولین با رژیم غذایی خواهیم پرداخت.
رژیم غذایی برای بهبود مقاومت به انسولین می تواند حساسیت به انسولین را بهبود بخشد و مقاومت به انسولین و خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش دهد. انسولین، هورمونی است که به بدن در جذب گلوکز کمک می کند و سطح قند خون را متعادل نگه می دارد. مقاومت به انسولین باعث می شود سلول های بدن گلوکز را دشوارتر کنند. با این حال، برخی از اقدامات غذایی می توانند مقاومت به انسولین را بهبود ببخشند. مقاومت به انسولین زمانی رخ می دهد که سلول های بدن انسولین را به درستی جذب نکنند. با گذشت زمان، مقاومت به انسولین می تواند مشکلات مختلفی از جمله بالا رفتن دائمی قند خون و آسیب سلول به اندام ها، عضلات، اندام ها و چشم ها را ایجاد کند. به طور کلی، بهتر است غذاهای کامل و فرآوری نشده را انتخاب کنید و از مصرف غذاهای آماده و فرآوریشده بپرهیزید. غذاهایی که بهشدت فرآوری شدهاند مانند نان سفید و نوشابه، خیلی سریع هضم میشوند و سطح قند خون را افزایش می دهند.
سبزیجات کم کالری و سرشار از فیبر هستند. همین خصوصیات آنها را به یک غذای ایدئال برای کنترل قند خون تبدیل کرده است. غذاهای پرفیبر آهستهتر هضم میشوند و به همین دلیل قند خون را به سرعت بالا نمی برند. شما میتوانید سبزیجات تازه یا منجمد مثل گوجه فرنگی، لوبیا سبز، فلفل دلمهای، اسفناج و انواع کلم را در برنامهی غذایی خود بگنجانید. اگرچه آب سبزیجات سالم به نظر میرسد، اما به دلیل نداشتن فیبر سیرکننده نیست و نمی تواند به کاهش قند خون کمک کند.
میوهها منبع خوب فیبر، ویتامین و مواد معدنی هستند. از میوهها میتوانید به شکل تازه یا منجمد استفاده کنید. میوههای کنسرو شده هم در صورتی که بدون شکر باشند، انتخاب مناسبی هستند. سعی کنید میوههایی که فیبر بیشتری دارند مثل سیب، انواع توت، آلو و هلو را در رژیم غذایی خود بگنجانید. از مصرف آبمیوهها خودداری کنید. چون میتوانند قند خون را با سرعتی مشابهی نوشابه افزایش دهند. حتی آبمیوههای شیریننشده یا آنهایی که روی بستهبندیشان عبارت «بدون قند افزوده شده» ذکر شده، قند بالایی دارند.
لبنیات کلسیم لازم برای تقویت دندانها و استخوانها را تأمین میکنند. به جای لبنیات پرچرب از شیر و ماست کم چرب استفاده کنید. مصرف زیاد چربیهای اشباع که در غذاهای حیوانی یافت میشوند، با مقاومت به انسولین مرتبط است.اگر عدم تحمل لاکتوز دارید، از شیرهای جایگزین شیریننشده مانند شیر سویای غنیشده با کلسیم و ویتامین D یا شیر گاو بدون لاکتوز استفاده کنید. شیر برنج و شیر بادام هم از جایگزینهای شیر گاو محسوب میشوند. اما پروتئین یا ارزش غذایی بسیار کمی دارند.
غذاهای سبوسدار برای افرادی که مقاومت به انسولین دارند، مناسب هستند. در این نوع مواد غذایی مقدار زیادی ویتامین، مواد معدنی و فیبر یافت میشود. بعضی از مردم بر این باورند که اجتناب از مصرف تمام کربوهیدراتها برای پیشگیری از دیابت مهم است. اما در حقیقت، کربوهیدراتهای سالم، کامل و فرآورینشده اصلیترین منبع سوخت بدن به شمار میروند. تا حد امکان از غلات سالم و فرآورینشده مثل گندم سبوسدار، جو دوسر، برنج قهوهای و کینوا استفاده کنید. بهتر است غذاهای پرکربوهیدرات را همراه با مقداری پروتئین و چربی مصرف کنید تا قند خون با سرعت کمتری بالا برود.
حبوبات سرشار از فیبر هستند و سطح قند خون را بهآرامی افزایش میدهند. به همین دلیل، مبتلایان به مقاومت به انسولین میتوانند بدون نگرانی از انواع حبوبات مثل لوبیا استفاده کنند. اگر برای پختن حبوبات وقت کافی ندارید، میتوانید از کنسرو آنها استفاده کنید. بیشتر کنسروها حاوی مقدار زیادی نمک هستند. بنابراین، یا کنسروهای بدون نمک را انتخاب کنید یا آنها را قبل از مصرف با آب سرد آبکشی کنید.
ماهیهایی که سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ هستند، مثل ماهی سالمون و ساردین، میتوانند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را کاهش دهند. بیماریهای قلبی در بیماران مبتلا به دیابت از شیوع بالایی برخوردار هستند. سایر انواع ماهی مثل تیلاپیا هم برای شما مفید هستند، اما غالبا امگا ۳ کمتری دارند. تا حد امکان از سرخ کردن ماهی بپرهیزید. اگر میخواهید ماهی سرخشده بخورید، از روغنهای سالم برای پختن آن استفاده کنید.
برای اینکه تغذیهی سالمتری داشته باشید، پوست ماکیان را قبل از مصرف جدا کنید. چون چربی موجود در پوست آنها از چربی گوشت قرمز بیشتر است. برای اینکه رطوبت غذا حفظ شود، میتوانید ماکیان مثل مرغ و بوقلمون را با پوست بپزید و قبل از خوردن پوست آن را جدا کنید.اگر گوشت گاو، گوساله یا بره بدون چربی است، حتی در صورت ابتلا به مقاومت به انسولین، میتوانید از آن استفاده کنید. در هنگام مصرف گوشت چرخکرده، نوع کمچربتر را انتخاب کنید یا آن را با بوقلمون چرخکرده جایگزین کنید.
مصرف چربی های سالم سرعت هضم غذا را کاهش می دهد و اسیدهای چرب ضروری مورد نیاز بدن را تأمین میکند. آجیلها و دانهها منبع خوب چربیهای سالم، منیزیم، پروتئین و فیبر محسوب میشوند. این مواد غذایی کربوهیدرات کمی دارند و به همین دلیل خوردن آنها مانع کنترل قند خون نمی شود. اسیدهای چرب امگا ۳ که برای قلب مفید هستند، در بعضی آجیلها و دانهها مانند گردو و دانهی بزرک یافت می شوند. آووکادو و زیتون هم گزینههای ایدئالی هستند. توصیه میشود که به جای روغن جامد از روغن زیتون برای پخت و پز استفاده کنید. اگرچه آجیل بسیار سالم است، اما کالری بالایی دارد. در صورت زیاده روی در مصرف آجیل، کالری زیادی به برنامهی غذایی شما اضافه میشود و به تدریج وزنتان بالا می رود. نحوهی آماده سازی آجیل ها و دانه ها هم نکته ی مهم دیگری است که باید به آن توجه کنید. برای تهیهی بعضی از این خوراکی ها از نمک و شکر استفاده میشود. این کار کالری غذا را افزایش و ارزش غذایی آن را کاهش میدهد.
به صورت کلی بدن ما هورمونهای مختلفی برای کارکرد درست و اصولی دارد که یکی از این هورمون ها انسولین است. انسولین هورمون تولید شده در پانکراس هست که وظیفه آن متعادل سازی کارکرد بدن در مدیریت قندها است. البته متاسفانه مصرف گروه های غذایی نامناسب، عدم وجود تحرک کافی، مصرفی برخی قرص ها یا فست فود و غذاهای آماده تاثیر منفی در کارکرد انسولین ایجاد میکند و بدین صورت مقاومت انسولین بدن دستخوش تغییر شده و درست کار نمی کند.
دیابت یکی از مشکلاتی هست که بنا به دلیل عدم کارکرد درست بدن رخ میدهد، اما با شناسایی علائمی خاص می توان از رخداد مشکلاتی همچون دیابت کاست. موارد ذیل از جمله علائم مقاومت به انسولین هستند: