دیابت یک بیماري متابولیک و یک مشکل بزرگ بهداشتی با شیوع رو به افزایش در جهان و مسبب عوارضی نظیر نفروپاتی، نوروپاتی، رتینوپاتی و کوري است دیابت نوعی اختلال مزمن در متابولیسم کربوهیدرات، چربی و پروتئین و مشخصه آن افزایش قند خون در بیماراست. نارسایی قلبی  عروقی، کلیوي و کاهش فعالیت عصبی از جمله عوارض طولانی مدت این بیماري است بیماري دیابت به دلیل عدم جذب سلولی قندخون ناشی از کاهش ترشح انسولین یا مقاومت سلول هاي بدن در برابر انسولین ایجاد می شود دیابت نوع اول یا دیابت وابسته به انسولین 1 اغلب در کودکان و جوانان رخ می دهد در این نوع دیابت سلول هاي بتاي لوزالمعده که مسؤول ساخت هورمون انسولین در بدن می باشند به طور کامل از بین رفته یا غیرفعال می شوند جهت کنترل میزان قند خون به این بیماران باید تمام عمر انسولین تجویز شود

طب سنتی ایران از مکاتب طبی کل نگر و داراي پیشینه چند صد ساله می باشد که مدتی به دست فراموشی سپرده شده بود امروزه با تلاش دوستداران این مکتب و بنابر توصیه سازمان جهانی بهداشت به توسعه دانش بومی و استفاده از روش هاي طب مکمل جایگزین ملی مجدداً احیا شده است و در حال حاضر دانشگاه هاي به نام کشور به تربیت پزشکان متخصص در این رشته می پردازند. در طب سنتی ایران که به طب اخلاطی یا طب سینایی نیز معروف است، تشخیص بیماري ها بر اساس سنجش مزاج کل بدن و ارگان هاي مختلف انجام می شود و درمان نیز بر اساس اصلاح اختلالات ایجاد شده در کل بدن شکل می گیرد اگرچه داروهاي خوراکی کاهنده قند خون و انسولین سنگ بناي درمان دیابت به شمار می روند ولی عوارض جانبی داروها، عدم توانایی کافی آنها در پیشگیري و کنترل مناسب عوارض بیماري و همچنین کاهش اثربخشی داروها در طول زمان، محققین را به بررسی روش هاي جدید و کشف راه هاي مناسب تر براي کنترل بیماري مذکور و عوارض آن ترغیب می نماید پاسخ ناکافی به برخی از درمان هاي رایج دیابت موجب شده تا در آمریکا حدود 2 -6/3 میلیون نفر از روش هاي طب مکمل و جایگزین براي درمان دیابت استفاده کنند. از بین روش هاي مختلف طب مکمل براي درمان دیابت بیشترین توجه به درمان هاي گیاهی و غذایی است

یکی از مواد طبیعی که به کنترل قند خون کمک می کند، تخم شنبلیله است که حاوی مواد مؤثره‌ای است که باعث کاهش قند و حتی چربی خون می‌شود. شنبلیله گیاهی است از خانواده نخود. این گیاه به نام عمومی FENUGREEK در جهان مشهور است. با وجودی که آثار مختلفی از جمله خواص ضد درد، ضد التهاب، افزایش‌ دهنده میل جنسی، مقوی قلب، صفراآور، کاهش‌دهنده کلسترول و چربی خون و کاهش‌دهنده پرفشاری خون دارد ولی در کاهش قندخون بیش از هر چیز دارای اثر قابل ‌توجه است. برای مصرف، می‌توان روی یک گرم پودر دانه آن یک استکان آب سرد ریخت. این مخلوط حداقل باید 3 ساعت بماند، سپس می‌توان آن را صاف و میل کرد. این کار را می‌توان تا روزی 5 بار انجام داد. مصرف پودر دانه به صورت خوراکی تا روزی 5 گرم بلامانع است. این پودر طعم تلخی دارد، به همین دلیل در کشورهای دیگر آن را به صورت قرص تولید کرده‌اند. دانه‌ها سفت و سخت هستند بنابراین مصرف مستقیم آن‌ها بی‌اثر است، باید دانه‌ها را با آسیاب پودر کرد تا تأثیرگذار باشند. می‌توان این پودر را با مواد غذایی مصرف و مثلاً آن را با ماست مخلوط و میل کرد

گیاه گالگا، گیاهی است از خانواده نخود. در گذشته آن را به عنوان یک گیاه مدر، معرق، تب‌بر و ضدتشنج استفاده می‌کرده‌اند. همچنین از آن برای افزایش شیر مادران شیرده استفاده می‌شده که در حال حاضر نیز معمول است. یکی از خواص مهم این گیاه، کاهش دادن قندخون افراد دیابتی (نوع دوم) است. خوشبختانه از این گیاه فرآورده‌ای به نام GALEGA (گالگا) به صورت قرص تهیه شده که در داروخانه‌ها عرضه می‌شود. طریقه و میزان مصرف این قرص در راهنمای همراه دارو وجود دارد

مواد غذایی مفید برای درمان دیابت

1 یکی از مهم ترین عوامل تغذیه است در این حالت بهتر است خوردن برنج را کم کرده و جو را جایگزین برنج کنید دستگاه گوارش جو را مدت طولانی تری در خود نگه می دارد و باعث می شود که قندها به تدریج وارد خون شوند

2 مصرف گوشت گاو و مرغ باید کنترل شده باشد گوشت گاو عاری از چربی و گوشت مرغ فقط قسمت سینه مرغ مصرف شود گوشت گاو و مرغ به این دلیل که سرشار از پروتیین است و به همین علت افراد مدت زمان طولانی تری سیر هستند

3 مصرف ماهی به شدت توصیه می شود زیرا افراد مبتلا به دیابت ممکن است دچار بیماریهای قلبی و عروقی شوند و گوشت ماهی احتمال ابتلا به این گونه بیماری ها را پایین می اورد

4 دانه کتان برای درمان دیابت و کنترل دیابت مفید است به همین علت باید در برنامه غذایی روزانه قرار بگیرد زیرا این دانه ها غنی از پروتیین فیبر و منیزیم است که باعث تنظیم قند خون خواهد شد و جذب انسولین را افزایش می دهد

5 استفاده از زردچوبه و دارچین نیز برای بیماران دیابتی مفید است

6 در این مواقع باید روغن زیتون جایگزین روغن های موجود در بازار شود چربی خوب روغن زیتون موجب کاهش مقاومت بدن در برابر انسولین می شود

7 کره بادام زمینی نان سبوس دار کلم بروکلی از جمله مواد غذایی هستند که می توانند قند خون را تنظیم کنند

8 علاوه بر موارد گفته شده میوه نیز در درمان دیابت بسیار تاثیر گذار است مصرف سیب هویج میوه های قرمز و بنفش مانند انگور قرمز انار الو سیاه البالو گیلاس به کاهش قند خون بسیار کمک می کند