عصب سیاتیک از جمله بزرگترین و طولانی ترین عصب ها در بین اعصاب بدن می باشد که در عین حال درگیری آن می تواند برای بیمار بسیار درد سرساز هم باشد. درد سیاتک به دلیل محدودیت حرکتی یکی از شایع ترین علل ناتوانی و درد در دنیا می باشد عصب سیاتیک که از ناحیه تحتانی ستون مهره ها و از مجاورت دیسک های پایینی کمر منشا گرفته و به سمت استخوان لگن و با سن امتداد می یابد و سپس از پشت ران وارد ساق پا می شود عصب سیاتیک وقتی درگیر می شود ممکن است هر نقطه ای از عصب درد را نشان دهد در شرایطی که بقیه قسمت ها فاقد درد باشد. با توجه به اینکه رگ سیاتیک در پشت ساق پا به دو شاخه تقسیم می شود، یکی از پشت ساق پا به کف پا می رود ودیگری از کناره خارجی ساق و روی مچ پا می گذرد ، بنابراین ممکن است فردی دارای درد تنها در قسمت خارجی ساق پا و بدون کمردرد باشد اما علت ، درد سیاتیکی است
بیماری سیاتیک به صورت کلاسیک به دردی گفته می شود که در قسمت تحتانی کمر یا باسن ایجاد می شود و در پا انتشار می یابد و با سوزن سوزن شدن پا و ضعف پا همراه است. علائم سیاتیک ممکن است دارای طیفی از علایم از کمردرد تا ناله پاها باشد درد سیاتیک ممکن است به علت فشار دیسک کمر روی این عصب ایجاد شود و یا ناشی از تحریک مهره های جابجا شده در کمر باشد یا حتی اسپاسم یک عضله در لگن به نام پریفورمیس می تواند موجب تحریک عصب سیاتیک شود باید بدانیم سیاتیک و دیسک کمر به نوعی تعاریف مختلف یک واژه می باشند. ما امروزه در کیلنیک های پیشگام با بیمارانی برخورد می کنیم که مثلا با درد زانو مراجعه می کنند و قصد تعویض مفصل را دارند درحالیکه علت اصلی مشکل آنها یک درد نامعمول سیاتیک می باشد و وقتی بیمار درمان دقیق و پیشرفته سیاتیک را دریافت می کند کلا تعویض مفصل را فراموش می کند. و با درمان غیرجراحی سیاتیک دردش فراموش می شود این درد در مردان بیشتر شیوع دارد گرچه در زنان و خصوصا بعد از بارداری هم کم دیده نمی شود. این درد معمولا در افراد با سن و سال بین 30 تا 50 سال شایع تر است اما امروزه و با شیوع زندگی پشت میز نشینی و بر عکس گاهی حرکات غلط در باشگاه های ورزشی این بیماری را در هر سنی حتی نوجوانان می بینیم.بسیاری از بیماران سیاتیک صرفا به عنوان یک درد انتشاری از لگن به پشت ران و ساق پا می دانند در حالیکه ممکن است درد به صورت کلاسیک نباشد و مثلا بینار گاهی فقط در یک قسمت از مسیر عصب سیاتیک یا حتی فقط انگشت پا درد را احساس کند
رایج ترین دلیل درد سیاتیک برجستگی یا فتق دیسک است که رادیکولوپاتی نامیده می شود. رادیکولوپاتی هنگامی اتفاق میفتد که عصبی در نزدیکی قطعه نخاعی در ستون فقرات کمر فشرده شود. شما اثرات این فشرده سازی را در کل طول عصب احساس می کنید. گاهی اوقات، ممکن است از ناحیه کمر احساس درد نکنید، اما اغلب اوقات، این مشکل ترین قسمت است نظریه دیگری در مورد علت درد سیاتیک به نام سندرم پیریفورمیس شامل ستون فقرات کمر نیست. یک عضله کوتاه در باسن به نام پیریفورمیس از روی عصب سیاتیک عبور می کند. اگر این عضله محکم باشد، تصور می شود که عصب سیاتیک که در زیر آن قرار دارد فشرده شده و باعث درد می شود علت دیگر ممکن است خود عصب سیاتیک باشد. ممکن است طول عصب سیاتیک کوتاه شده و سفت شود و باعث درد شود. همچنین ممکن است در ناحیه باسن، همسترینگ و عضلات ساق پا دچار انعطاف ناپذیری شوید
بسیار مهم است که درمان سياتيک از ابتدا توسط یک متخصص طب فیزیکی درمان شود چون طولانی شدن و درمان ناقص آن درد را بسیار شدید . طولانی و برگشت پذیر می کند استراحت مطلق 3 روزه , البته دوره استراحت نباید خیلی طولانی شود زیرا استراحت مطلق مانع از ریکاوری و بر گشت سریع بیمار به زندگی روزمره می شود و درد ممکن است روند درمان دیسک کمر و سیاتیک را هم به تاخیر بیاندازد.ولی با این حال افراد مبتلا به سیاتیک باید برای یک دوره طولانی از انجام فعالیت های شدید و سنگین ویا طولانی خودداری کنند و فقط فعالیت های سبک را انجام دهند انجام فعالیت های ملایم روند بهبودی بیماررا کم کرده و التهابات را کم می کند سیاتیک درمان های بسیار متنوعی دارد ولی استفاده از درمان صحیح توسط پزشک متخصص و دکتر سیاتیک از مزمن شدن و غیر قابل درمان شدن ان جلوگیری می کند. درمان های اولیه هر چه باشد هدف اول کاهش التهاب و کاهش درد است درمان ها و مسکن هایی که برای کاهش درد سیاتیک استفاده می توان استفاده کرد شامل موارد زیرمی شود
مصرف داروهای تسکین دهنده مانند استامینوفن و داروهای ضدالتهاب بدون استروئید مانند بروفن و ناپروکسن می تواند به درمان کمک کند ولی مصرف درست این داروها با دوز ضد التهابی که توسط پزشک متخصص تجویز وتعیین می شود علاوه بر اثر تسکینی اثرات ضد التهابی و درمانی دارد گرفتگی ماهچه ها در درد سیاتیک هم به عنوان علت و هم معلول مطرح شده است و مصرف داروهای شل کننده عضلات مانند باکلفن می تواند مفید باشد زمانیکه درد خیلی شدید باشد حتی تجویز داروهای مخدرمانند (پتیدین ومورفین) لازم می شود داروهای دیگری که ممکن است مصرف شود شامل مصرف داروهای ضدافسردگی درمیزان دوز پایین ویا دراوهای ضد تشنج می باشد که باعث کاهش تحریک عصب ها شده وتزریق کورتن درناحیه اپیدورال کمری است. آنچه ما در تجربه 15 ساله کتر بر روی درد سیاتیک در ایران و خارج کشور کسب کرده ایم ترکیب داروه های لیریکا و سلکسیب و ساشه منیزیوم بهترین جواب را ایجاد می کند در سیاتیک و متوکاربامول خیلی موثر نیست و فقط امپول متاکاربامول ممکن است در درمان سیاتیک حاد کمی کمک کند ولی قرص ان اثر چندانی در سیاتیک ندارد درمان زود سیاتیک موجب جلوگیری از سیاتیک مقاوم و سخت درمان خواهد شد
آمپول برای درد سیاتیک می تواند از آمپول های ساده خانگی مانند متاکاربامول باشد تا آمپول های تسکینی مانند کتورلاک. اغلب متخصصین طب فیزیکی و فلوشیپ های درد از آمپول های ضد التهابی که زیر سونوگرافی برای کاهش التهاب عصب سیاتیک استفاده می کنند . این تزریقات تخصصی اغلب هم در کمر و هم درکنار محل خروج عصب سیاتیک در کمر انجام می شود
درمان های فیزیوتراپی مانند درمان های دستی ستون فقرات و مانیپولاسیون ، به کار بردن متناوب یخ و گرما و لیزر درمانی کمر , اموزش تمرینات تخصصی برای درمان درد عصب سیاتیک اشاره کرد. درمان دستی ستون فقرات ممکن است به ازاد سازی عصب سیاتیک و کاهش معجزه آسای درد سیاتیک منجر شود. بهترین درمان سیاتیک از بین مدالیتی های فیزیوتراپی لیزر پرتوان می باشد. کلنیک طب فیزیکی پیشگام مفتخر است که جدیدترین لیزر پرتوان موجود در کلنیک های پیشرفته آمریکا را برای درمان بیماران خود به صورت علمی در کنار سایر روش ها استفاده می کند
درمان سیاتیک بدون جراحی و با کمک طب سوزنی از دیر باز و از چندین هزار سال پیش انجام می شده است. امروزه با کمک جدیدترین تکنیک های غربی طب سوزنی وارد عرصه نوینی شده است. تقریبا 90 درصد بیماران سیاتیک و حتی درموارد مزمن می توانند درد خود را با کمک طب سوزنی الکتریکی و بدون عارضه درمان کنند. در جدیدترین تحقیقات سازمان بهداشت جهانی ترکیب طب سوزنی الکتریکی و لیزر پرتوان و ورزش به عنوان بهترین درمان غیرجراحی دیسک و سیاتیک مطرح شده است.
