یکی از محبوب ترین سبزیجات در تمام دنیا کلم است. کلم دارای انواع مختلفی است و هر کدام از انواع آن خواص و کاربرد های متفاوتی دارند. معروف ترین انواع کلم، کلم پیچ، کلم بروکلی و گل کلم می باشند. مهم ترین کاربرد کلم ها در انواع سالاد هاست
کلم ، گیاهی با سابقه ی بسیار طولانی و تنوع زیاد است. کاشت و برداشت آن به 600 سال قبل از میلاد در یونان برمی گردد . از معروف ترین انواع آن می توان کلم برگ، گل کلم، کلم بروکسل، کلم پیچ، کلم قمری و کلم بروکلی را نام برد . بیشترین مصرف کننده های کلم ها آلمانی ها، استرالیایی ها و روس ها هستند. در آمریکا نیز این گیاه دارای سابقه طولانی کشت و مصرف است کلم یک سبزی دوسالهی برگدار سبز، قرمز یا سفید است که بهصورت سالانه میروید. این سبزی به خانوادهی کلمها تعلق دارد و شکلش یا گرد است یا بیضی. برگهای لایههای درونی آن نرمتر و روشنتر و برگهای لایههای بیرونی تیرهتر و زمختتر است. این سبزی در سرتاسر جهان مورداستفاده قرار میگیرد و به دو شکل پخته در غذا یا خام در انواع سالاد سرو میشود. کلم ازنظر گیاهشناسی به گیاهانی مانند بروکلی، گلکلم و کلم بروکسل یا کلم دکمهای شباهت زیادی دارد
از نظر شکل ظاهری شبیه به کاهو آیسبرگ است و رایجترین و پرمصرفترین نوع کلم محسوب میشود. برگهای بیرونی این کلم به رنگ سبز تیره تا سبز ملایم است، در حالی که بخش داخلی برگها آن سبز کم رنگ یا سفید هستند. کلم سبز خام بافت لاستیک مانندی دارد و عطر و طعم آن کمی تند و تیز است، اما هنگامی که پخته میشود بافت آن نرم شده و طعم شیرینتری به خود میگیرد. همیشه کلم سبزی را انتخاب کنید که برگهای آن منسجم بوده و پلاسیدگی نداشته باشد. قبل از استفاده، برگهای پژمرده بیرونی را جدا کرده و دور بریزید. کلم سبز را میتوان به صورت خام و یا به صورت پخته در سوپ، دلمه یا به شکل کاسرول میل کرد
کلمهای قرمز یا بنفش برای بالغ شدن به مدت زمان بیشتری نیاز دارند، بنابراین معمولا این گونهها به اندازه کلمهای سبز یا سفید نرم نیستند. بیشتر اوقات، این نوع کلم برای تهیه غذا، ترشی، سالاد و یا همراه با ساندویچ مورد استفاده قرار میگیرد. توجه داشته باشید که کلم قرمز هنگام پخت، رنگ پس میدهد و ممکن است رنگ غذایتان را تغییر دهد
خاستگاه کلم پیچ کشور ایتالیاست و برگهای چروکیده و سبز رنگی دارد و همچنین از لطیفترین و شیرینترین انواع کلم به حساب میآید. کلم پیچ تا حدی شبیه کلم سبز است. این نوع کلم برای تهیه دلمه کلم بهترین گزینه میباشد، زیرا برگهای آن انعطافپذیری بیشتری دارند و در صورت پخت طولانی از هم باز نمیشوند
کلم بروکلی یک گیاه سبز خوراکی و از خانواده کلم است که گل و ساقه بزرگ آن به عنوان یک سبزی خورده میشود. کلم بروکلی در کنار کلم، گل کلم، کلم بروکسل، بوک چوی، کلم جزو سبزیجات چلیپایی هستند. از همه مهمتر، کلم بروکلی یک منبع غذایی مملو از ویتامینها، مواد معدنی، فیبر و آنتی اکسیدانها است
کلم خاصیت سمزدایی دارد؛ یعنی با حذف مواد سمی، رادیکالهای آزاد و اسید اوره، خون را پاکسازی میکند. این مواد، دلایل اصلی ابتلا به روماتیسم مفصلی، نقرس، آرتروز، سنگ کلیه، بیماری های پوستی و اگزما هستند. اثر سمزدایی کلم ناشی از محتوای بالای ویتامین C و سولفور آن است
بررسی محققان نشان داده است که سبزیجات چلیپایی مانند کلم، خواص ضدالتهابی دارند. آنها حاوی سولفورافان هستند که میتواند از التهاب موجود در بدن بکاهد. همچنین یکی از ترکیبات اصلی کلم، گلوتامین است. گلوتامین مادهی ضدالتهابی نیرومندی است که میتواند در درمان انواع التهابها، حساسیتها، سوزشها، درد مفاصل، تب و انواع مشکل پوستی مؤثر باشد
بنابر تحقیقی که در یکی از معتبرترین نشریات اپیدمیولوژی، چاپ شده است، سبزیجات متعلق به کلمسانان، سرشار از گلوکوسینولات (glucosinolate) هستند که ویژگیهای ضدسرطانی دارند. بنابراین کلم و سبزیهای مشابه آن، میتوانند رادیکالهای آزاد بدن را از بین ببرند و موجب سلامت فرد شده و از احتمال ابتلا به سرطان و بیماری های قلبی در او پیشگیری کنند در کلم، نوع دیگری از گلوکوسینولات وجود دارد که به ترکیبات ایزوتیوسیانات (isothiocyanate) تبدیل میشود و جلوی ابتلا به انواع سرطانها ازجمله سرطان سینه، پروستات، سرطان مثانه و سرطان کلون را میگیرد. کلم قرمز، ترکیبات ضدسرطان متعددی مانند لوپئول، سینیگرین و سولفورافان دارد و تمام این ترکیبات، فعالیت آنزیمی را تحریک میکند که جلوی رشد تومورهایی که ب سرطانی را میگیرد در بررسی محققان دانشگاه ایالتی اورگان روی داوطلبان زن چینی، مشخص شد که مصرف سبزیجات چلیپایی مانند کلم در رژیم غذایی روزانه، ابتلا به سرطان سینه در آنها را کاهش داده است
کلم بهدلیل وجود منابع غنی از فیبر و گلوکوسینولات، آب را در بدن حفظ میکند و باعث میشود غذا هنگام عبور از رودهها، پرحجم باقی بماند. در تحقیقی که در سال ۲۰۱۲ انجام شد، محققان بیان کردند که فیبر موجود در کلم، به حرکات روده کمک و یبوست را درمان میکندکمبود فیبر خوراکی میتواند مرگبار باشد و متأسفانه اهمیت فیبر در سالم نگهداشتن بدن، نادیده گرفته شده است. نبود فیبر خوراکی در غذا موجب یبوست میشود که این وضعیت موجب ابتلا به بیماریهای متعددی چون زخم معده، سردرد، سرطانهای معدهای و رودهای، سوءهاضمه و البته از دست دادن اشتها میشود. صدمات ناشی از کمبود فیبرهای خوراکی، حتی به بیماری های پوستی، اگزما، پیری زودرس و صدها مشکلات خفیف تا شدید نیز میانجامد
بنابر بررسیهای محققان لهستانی، کلم منبعی عالی از پلیفنولهاست که این مواد با کاهش مقدار کلسترول بد خون از ابتلا به فشار خون و همچنین ایجاد پلاکت در خون پیشگیری میکنند و فرد را از خطر بیماریهای قلبی-عروقی دور نگه میدارند. همچنین کلم موجب تولید اسیدهای صفراوی بیشتری میشود و بدین ترتیب از مقدار کلسترول بد خون، میکاهد
افرادی که میخواهند به روشی سالم و مناسب لاغر شوند، بهتر است کلم مصرف کنند. بهدلیل اینکه کلم حاوی ویتامینهای مفید، مواد معدنی و دیگر مغذیهاست، رژیم غذایی مناسبی برای این افراد محسوب میشود. همچنین کلم بهدلیل اینکه سرشار از فیبر است، موجب حجیم شدن مدفوع در رودهها میشود و یبوست را بهبود میبخشد. درضمن کلم کالری کمی دارد. یک فنجان کلم پخته، فقط ۳۳ کالری دارد. بنابراین افرادی که رژیم لاغری دارند، میتوانند بهراحتی و بدون نگرانی از چاق شدن، به رژیم غذایی خود، سوپ کلم اضافه کنند و هر قدر مایلاند از این سوپ بخورند