خواص فراسیون و دیابت
گندنای کوهی (فراسیون)، گیاهی علفی و چند ساله است و از آن برای مقاصد خوراکی نیز استفاده میشود. اگرچه این گیاه محبوبیت خود را تازه به دست آورده، اما زمان زیادی است که انسانها از این گیاه استفاده میکنند. مصریان باستان از این گیاه به عنوان هدیه ای به خدای خورشید استفاده می کردند. از عصاره این گیاه برای تهیه آب نبات استفاده می شد و به عنوان درمانی برای گلو درد و سرفه در دوران باستان مورد استفاده قرار میگرفت. در این مقاله به بررسی خواص فراسیون و دیابت می پردازیم.
گندنای کوهی گیاه بومی کشور های مدیترانه ای است و همچنین در اروپای جنوبی و مرکزی، آسیا و شمال آفریقا نیز یافت می شود. این گیاه همچنین در مناطق معتدل غربی هیمالیا، شمال غربی هند، کاشمیر، جنوب شرقی ایران و جنوب غربی پاکستان نیز دیده میشود. فراسیون در کشورهایی که آب و هوای مناسب دارند، رشد میکند و توسط قلمه ها و دانه ها کشت و تکثیر میشود. گندنای کوهی دارای لاکتون، روغن، ویتامین C و مواد معدنی است. این گیاه هم به عنوان یک ماده غذایی و هم به عنوان گیاه درمانی مورد استفاده قرار میگیرد. از برگ و گلهای فراسیون، روغن به دست میآید.
فراسیون یا گندنای کوهی، گیاهی از خانواده نعنا (Lamiaceae)، علفی، پایا، پر برگ و دارای اعضای هوایی پوشیده از کرک های پنبه ای به رنگ سبز خاکستری و گاه مایل به سفید است. ارتفاع ساقه های این گیاه به ۳۰ تا ۸۰ سانتی متر دیده می شوند. برگ های فراسیون متقابل، ساده و بیضوی هستند. گل های آن که به وضع مجتمع در کناره برگ های قسمت انتهایی ساقه ظاهر می شوند به رنگ سفید است، به همین علت به آن فراسیون سفید (فراسیون ابیض) نیز گفته می شود. پرچم ها در داخل لوله جام به وضع نهفته قرار دارد و با یک حلقه تار محاصره گردیده است. فراسیون بیشتر در اماکن مخروب، کنار جاده ها و نواحی بایر می روید.
فراسیون در اروپا، شمال آفریقا و آسیا می روید و در کشورهای جنوب شرقی اروپا خصوصا در کشورهای مجارستان، ایتالیا، فرانسه و مراکش به صورت کشت شده و خودرو بهره بردای می شود. از رویش این گیاه در اکثر نقاط ایران از جمله شمال، شمال شرقی و شهرهای مرکزی گزارش شده است.
اندام مورد مصرف گیاه گندنای کوهی یا فراسیون، اندام هوایی آن است که شامل قطعاتی از ساقه ها همراه با برگ ها و گل ها می باشد. گیاه تازه آن بوی قوی و نسبتا مطبوع دارد ولی پس از خشک شدن بوی آن خیلی کمتر می شود. طعم این گیاه تند، تلخ و کمی سوزاننده است و پودر آن به رنگ سبز خاکستری دیده می شود.
این گیاه شامل ترکیبات شیمیایی نظیر دی ترپن های تلخ، تانن ها، فلاونوئیدها و اسانس می باشد.
گندنای کوهی به نعنا شباهت دارد و در حقیقت هر دو از یک خانواده هستند. آن ها همچنین خواص درمانی مشابه دارند و به عنوان یک گیاه حیاتی در مصارف داروی سنتی مورد استفاده قرار می گیرند.
فراسیون برای آن دسته از خانم هایی که قاعدگی دردناک را تجربه می کنند، مفید است. ترکیبات فعال موجود در گندنای کوهی باعث کاهش نوسانات خلقی میشود و دردهای ناشی از گرفتگی شدید را کم می کند. همچنین عرق فراسیون برطرف کننده کیست تخمدان و کیست سینه است. بر خلاف عرق رازیانه که در تنظیم قاعدگی موثر، اما برای کیست سینه مضر است؛ عرق فراسیون برطرف کننده هر دو مشکل است و مشکلی ایجاد نمیکند.
از گندنای کوهی میتوان به صورت خوراکی و معجون استفاده کرد. این معجون ورم مفاصل را تسکین میدهد و باعث میشود فرد از سرفه و گلو درد رهایی یابد. این گیاه همچنین انقباض در رگهای خونی را کاهش داده و التهاب را کاهش میدهد و نیز با کاهش فشار خون به تقویت سلامت قلب کمک می کند.
مصرف کمی از گندنای کوهی باعث کاهش سطح کلسترول میشود. این گیاه با از بین بردن کلسترول اضافه که مانع از ایجاد پلاکت میشوند، سطح کلسترول را متعادل میکند. این گیاه از گرفتگی شریانهای خونی جلوگیری میکند و احتمال سکته مغزی و حملات قلبی ناشی از کلسترول بالا را کاهش میدهد.
یکی دیگر از خواص گندنای کوهی (فراسیون)، بهبود دیابت است. این گیاه به نرمال کردن سطح قند خون کمک میکند.
فراسیون باعث میشود که سرعت عرق کردن افزایش یابد؛ در نتیجه، سموم بدن از قبیل آب اضافی، نمکها، مواد مضر و چربیها که باعث بروز بیماری میشوند از بین میروند.
گندنای کوهی به عنوان یک عامل ضد تشنج عمل میکند و باعث کاهش تشنجها و گرفتگی عضلات میشود. چای تهیه شده از این گیاه، آرامش بخش است و ذهن و بدن را آرام میکند.
یکی از خواص گندنای کوهی، ویژگی ضد التهابی است. فراسیون از مرگ سلول ها جلوگیری میکند و در نتیجه، احتمال ابتلا به سرطان را کاهش میدهد. خاصیت آنتی اکسیدانی آن به خنثی کردن رادیکالهای آزاد که باعث مرگ سلولها میشوند، کمک میکند.
از جمله خواص فراسیون این است که با از بین بردن عواملی مخل روده، به درمان سوء هاضمه و یبوست کمک میکند. این ماده دارای خاصیت ضد عفونی کنندگی است و دستگاه گوارش را پاکسازی میکند. با جلوگیری از یبوست، نفخ بیش از حد و بواسیر، التهاب در روده بزرگ را کاهش میدهد.
این گیاه دارای خواص ضد میکروبی و آنتی بیوتیکی است؛ بنابراین سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و آن را از عوامل خارجی و بیماری زا محافظت میکند. این گیاه را میتوان در دهانشویهها و خمیردندانها یافت.
نکته: مصرف این گیاه به زنان باردار و شیرده توصیه نمی شود. همچنین، مصرف بی رویه آن سبب بروز آسیب به کلیه و مثانه خواهد شد. علاوه بر این، بیماران قلبی باید از مصرف خودسرانه فراسیون جدا خودداری نمایند.