خاصیت کشک برای کاهش قند خون
کشک نوعی لبنیات است که از ترکیب شیر و سرکه تهیه می‌شود. برای تهیه‌ی کشک، ابتدا شیر را به جوش می‌آورند و سپس سرکه سفید را به آن اضافه می‌کنند. مخلوط را به مدت زمان معینی در دمای اتاق قرار می‌دهند تا اسیدی شده و تبدیل به ماده‌ای قابل خوردن شود. از کشک معمولاً به صورت تنقلات یا در تهیه‌ی برخی از غذاها و دسرها استفاده می‌کنند. از آنجایی که این ماده ارزش غذایی بالایی دارد و بسیار مغذی است، مصرف آن به شدت به افراد مختلف به خصوص ورزشکارانی که به دنبال جذب پروتئین هستند توصیه می‌شود. در این مقاله به بررسی خاصیت کشک برای کاهش قند خون خواهیم پرداخت.
کشک سرشار از پروتئین است که با کاهش سطح قند خون مرتبط است. بسیاری از مطالعات نشان می‌دهد که کشک و ماست به کاهش مقاومت به انسولین و سطح گلوکز در بدن کمک بسزایی می‌کنند و از همین رو خطر ابتلا به دیابت نوع 1 و 2 کاهش می‌یابد. افراد مبتلا به دیابت باید روزانه مقادیر مناسبی از ویتامین دی و کلسیم دریافت کنند و بهترین منبع ویتامین دی و کلسیم لبنیات است. بنابراین با گنجاندن لبنیات به خصوص کشک و ماست یونانی در رژیم غذایی خود تا حد زیادی قند خون خود را کنترل کنید.
کشک از نظر ارزش غذایی، یک ماده غنی و کم‌کالری است. هر ۱۰۰ گرم کشک خشک حدود ۱۰ گرم پروتئین و مقدار مناسبی کلسیم دارد. این پروتئین‌ها به ویژه شامل نوع خاصی از پروتئین‌های شیر مانند کازئین و وی (Whey) هستند که نقش مهمی در بهبود متابولیسم گلوکز و انسولین ایفا می‌کنند. وجود مواد معدنی مانند منیزیم و پتاسیم نیز در عملکرد بهتر سلول‌های بدن، به‌ویژه سلول‌های پانکراس که مسئول تولید انسولین هستند، مؤثر است. از دیگر ترکیبات مهم کشک می‌توان به میزان پایین چربی و کربوهیدرات اشاره کرد. همین ویژگی باعث می‌شود که این ماده غذایی بتواند بدون افزایش ناگهانی قند خون، احساس سیری پایدار و انرژی متعادل به بدن بدهد.
یکی از موضوعات مهم در انتخاب هر مواد غذایی، ارزش غذایی آن است. کشک یکی از لبنیات مهم و با ارزش غذایی بالاست که اگر از سبد غذایی حذف شود، نمی‌توان چیزی را جایگزین آن نمود. جدول ارزش غذایی کشک به شرح زیر است:
ویتامین‌ها و مواد معدنی موجود در کشک خشک
اگرچه کشک خواص متعددی دارد، اما نحوه مصرف آن برای بهره‌مندی از این خواص اهمیت دارد. توصیه می‌شود کشک به‌صورت کشک خشک یا پاستوریزه و بدون افزودن نمک زیاد مصرف شود. می‌توان از کشک به‌عنوان مکمل غذایی در وعده ناهار یا شام استفاده کرد، مثلاً با ترکیب در آش، سوپ یا همراه با سبزیجات پخته‌شده. برای کنترل قند خون، مصرف روزانه ۲ تا ۴ قاشق غذاخوری کشک پاستوریزه یا معادل ۳۰ گرم کشک خشک در رژیم غذایی کفایت می‌کند. همچنین بهتر است از افزودن روغن‌های ناسالم یا نان سفید هنگام مصرف کشک پرهیز شود، چراکه این موارد می‌توانند تأثیر مثبت آن را خنثی کنند.
با اینکه کشک مفید است، اما برخی نکات احتیاطی باید رعایت شود:
میزان نمک: بسیاری از کشک‌های سنتی حاوی نمک فراوان هستند. نمک بالا می‌تواند فشار خون را افزایش دهد که برای بیماران دیابتی، به‌ویژه کسانی که دچار مشکلات کلیوی هستند، خطرناک است. بهتر است از کشک کم‌نمک یا بی‌نمک استفاده شود.
نوع کشک: حتماً از کشک پاستوریزه و معتبر استفاده شود، چون کشک سنتی غیربهداشتی می‌تواند منجر به بیماری‌های گوارشی شود.
همراهی با غذاهای سالم: مصرف کشک همراه با سبزیجات، غلات کامل و بدون چربی‌های اشباع‌شده، بهترین نتیجه را در کنترل قند خون خواهد داشت.
کشک به‌عنوان یکی از فرآورده‌های سنتی و پرخاصیت لبنی، می‌تواند نقش مهمی در کنترل قند خون و کمک به بیماران دیابتی ایفا کند. سرشار بودن این ماده از پروتئین‌های با کیفیت، کلسیم، و شاخص گلیسمی پایین، آن را به گزینه‌ای سالم و مفید در برنامه غذایی تبدیل کرده است. البته رعایت نکات بهداشتی، انتخاب نوع کم‌نمک و پاستوریزه، و مصرف متعادل آن برای بهره‌مندی از مزایای کامل کشک ضروری است. برای افراد دیابتی، مشورت با متخصص تغذیه یا پزشک پیش از گنجاندن هر ماده غذایی جدیدی در رژیم غذایی همواره توصیه می‌شود.
