معمولاً افرادی که دارای دیابت هستند، با مشکلات زخم در پاهای خود مواجه می‌شوند. این اتفاق به مرور زمان می‌تواند موجب شود تا افراد نتوانند از جوراب یا کفش استفاده کنند. به همین دلیل نیز جوراب دیابتی به کمک این افراد آمده است تا جلوی بسیاری از مشکلات پا را بگیرد.جوراب دیابتی برای کاهش مشکلات ناشی از زخم پا طراحی شده است. در واقع، بیماری دیابت از کاهش انسولین بدن به وجود می‌آید و به مرور زمان این کاهش انسولین بدن، موجب خواهد شد تا بافت‌های ریز بدن تخریب شده و با ایجاد زخم‌های دردناک و عفونی همراه شود. زمانی‌که افراد دارای دیابت، با زخم پا مواجه شوند، طبیعتاً هرگونه افزایش رطوبت یا فشاری می‌تواند موجب وخامت زخم آنها شود.
جوراب‌های غیر دیابتی، معمولاً از مواد پلاستیکی و پلیمری بی کیفیت ساخته می‌شوند و به همین دلیل نیز تنفس پاها در این جوراب‌ها به راحتی اتفاق نمی‌افتد و در نهایت با تعریق مواجه خواهند شد. همین تعریق نیز موجب رشد باکتری و قارچ در جوراب و کفش میشود و می‌تواند مشکلات جدی را برای افراد دارای دیابت به وجود بیاورد.
جوراب دیابتی به صورت یکپارچه طراحی شده است و کش ساق پا را ندارد. همچنین اگر دقت کرده باشید، معمولاً جوراب‌های غیر دیابتی، بافت زخیمی را بر روی انگشتان پا به وجود می‌آورد که اگر پوست پای افراد دارای حساسیت باشد، به سرعت به زخم تبدیل خواهد شد. این جوراب‌ها به شکل دستکش طراحی شده‌اند و انگشتان پا را از یکدیگر جدا می‌کند. این کار موجب خواهد شد تا علاوه بر جلوگیری از تعریق و رشد باکتری، انگشتان پا به راحتی حداکثری برسند.
می‌توان گفت که به دلیل مواد غیر پلاستیکی که در ساخت این جوراب‌ها استفاده شده است، افراد دیابتی به راحتی می‌توانند از این جوراب‌ها استفاده کنند و خیالشان از مشکلات پا راحت باشد.
انتخاب جوراب‌ها به این معناست که، جورابی انتخاب کنید که نیازهای خاص شما را به عنوان فردی که مبتلا به دیابت است، برطرف کند. اگر دچار هیچ گونه آسیب به عصب محیطی نیستید، می‌توانید فقط جورابی را بپوشید که احساس راحتی بیشتری دارید. در صورتی که علائم تازه‌ای از آسیب به عصب (نوروپاتی) دارید یا علائم شما بدتر شده است، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید تا درخصوص مراقبت‌های مناسب پا، توصیه‌های لازم را دریافت کنید.
اگر دچار نوروپاتی هستید و تصمیم دارید جوراب مناسب انتخاب کنید، شرایط کنونی خود را مدنظر داشته باشید. برخی از افرادی که مبتلا به نوروپاتی دیابتی هستند، پوست پای آنها دچار خشکی و ترک میشود. جوراب‌هایی که بسیار نرم هستند، برای این افراد مناسب‌تر و راحت‌تر است.اگر بیماری نوروپاتی شما به مرحله‌ای رسیده است که در پاهای خود هیچ حسی ندارید، پوشیدن جوراب‌هایی که کاملاً اندازه شما هستند، بسیار اهمیت دارد، زیرا روی هم جمع نشده و به پوست پا مالیده نمی‌شود. استفاده از جوراب‌های بدون درز نیز، در پیشگیری از آسیب ضروری است.
گاهی اوقات انتخاب جوراب مناسب، به این منظور است که اندازه جوراب متناسب باشد تا گردش خون را در پا محدود نکند. اگر گردش خون در افراد دیابتی ضعیف باشد، باید از پوشیدن جوراب‌هایی که بسیار تنگ هستند یا کش در بالای جوراب در پا فرو می‌رود، خودداری کنند.
جوراب‌های دیابتی با ویژگی‌هایی طراحی می‌شوند که بطور مستقیم، مشکلاتی را که افراد دیابتی با آن سر و کار دارند، برطرف کند.
⦁ دارای مواد آنتی باکتریال و ضد قارچ
همان‌طور که می‌دانید، زمانی‌که پای شما دارای زخم باشد، به سرعت عفونت می‌کند و دردناک میشود. یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد جوراب‌های دیابتی، این است که درون آنها از فلزاتی نظیر نقره یا مس استفاده شده است.
معمولاً نقره به دلیل خاصیت آنتی باکتریال، در جوراب افراد دارای دیابت استفاده میشود. همچنین، مس نیز از رشد و تکثیر قارچ در بین انگشتان پاهای شما و از بروز بوی بد پا جلوگیری می‌کند. به دلیل خواص زیادی که این جوراب‌ها دارند، ورزشکاران نیز از این نوع جوراب استفاده می‌کنند.
⦁ دارای سنسور کنترل دمای پا
معمولاً افراد دارای دیابت، دارای پوست پای نازک‌تری هستند و با کوچک‌ترین فشار و تغییر دمای پا، حساسیت‌ها و زخم‌ها بر روی پای آنها ظاهر خواهد شد. به همین دلیل نیز در برخی از جوراب‌های دیابتی، سنسور کنترل دمای پا نیز نصب شده است تا در صورت بالا رفتن دمای پا، به فرد هشدار داده شود.
البته این سنسور در پشت قوزک پا نصب میشود و ناراحتی را در پای فرد ایجاد نمی‌کند. این جوراب‌ها را می‌توانید با خارج کردن باتری آن، هر بار به راحتی شستشو دهید. همچنین طول عمر این نوع جوراب‌ها در حدود شش ماه است.
⦁ دارای الیاف نرم پنبه‌ای
جوراب دیابتی دارای الیاف نرم پنبه‌ای است و موجب میشود تا در صورت استفاده از کفش‌های با عدم تنفس مناسب، فشار کمتری به پای شما وارد شود. به صورت کلی، پنبه علاوه بر جلوگیری از فشار زیاد بر پا، خاصیت مهم دیگری نیز دارد که موجب شده است تا در اکثر جوراب‌های دیابتی مورد استفاده قرار بگیرد.
معمولاً پنبه در زمستان و هوای سرد، خاصیت گرمایش و در گرما و تابستان نیز خاصیت خنک‌کنندگی دارد. این خاصیت موجب خواهد شد تا با استفاده از این الیاف، بسیاری از مشکلات پاهای شما حل شود.
⦁ خاصیت جذب رطوبت بالا
جوراب دیابتی تنها از الیاف نرم پنبه‌ای تشکیل نمی‌شود و در کنار آن نیز از الیاف آکریلیک نیز بهره می‌گیرند. این الیاف خاصیت جذب رطوبت بالا را دارد که از تعریق زیاد، رشد باکتری و قارچ جلوگیری می‌کند. همچنین علاوه بر خاصیت جذب رطوبت بالا، دارای الیاف نرمی نیز است که مشکلی را برای زخم پا ایجاد نمی‌کند.
⦁ دارای پنجه مناسب
بسیاری از جوراب‌های معمولی، دارای پنجه تنگی است که زخم‌های زیادی را برای پای افراد دیابتی به وجود می‌آورد، اما جوراب‌های دیابتی دارای پنجه مناسب جهت حرکت انگشتان پا است و در نهایت موجب کاهش رطوبت خواهد شد.
⦁ افزایش گردش خون در پاها
زمانی که انسولین خون کاهش پیدا می‌کند، موجب خواهد شد تا به صورت خیلی محسوسی گردش خون در پا نیز کم شود. به همین دلیل، همواره لازم است تا پاها را گرم نگه داشت تا گردش خون در پاها افزایش پیدا کند. توجه کنید که الیاف مخصوصی در جوراب دیابتی وجود دارد که موجب خواهد شد دمای پاها خیلی پایین نیاید.
البته توجه شود که ضمانت قطعی در جهت بهبود زخم‌های پا به وسیله جوراب دیابتی وجود ندارد، اما در بیشتر مواقع کمک کننده است.
جوراب‌های دیابتی را می‌توانید روزانه استفاده کنید (و اکثر افرادی که به این جوراب‌ها نیاز دارند، باید هر روز آنها را بپوشند) و بطور مکرر آن را بشویند. طول عمر این جوراب‌ها با استفاده مداوم و مراقبت مناسب، حدود شش ماه است. برای افزایش طول عمر جوراب‌ها، آنها را در یک توری مخصوص لباس زیر در ماشین لباس‌شویی قرار دهید و آنها را با حرارت کم خشک کنید. می‌توانید از یک شانه مخصوص لباس پشمی یا ریش تراش برای برداشتن گلوله پشمی روی پارچه استفاده کنید.
با مشاهده اولین نشانه‌های فرسودگی، مانند سوراخ یا شکاف، باید جوراب‌ها را دور انداخت.
نحوه شستشوی این جوراب‌ها است که دارای اهمیت زیادی است و اگر آن را پشت گوش بیندازید، طول عمر مفید جوراب به شدت پایین خواهد آمد.
⦁ همواره سعی کنید تا به شستشوی مداوم و روزانه آن اهمیت ویژه دهید. هرگز فکر نکنید که اگر جوراب‌های خود را به دفعات زیاد شستشو دهید، طول عمر آن کاهش میابد. در واقع، تعداد دفعات شستشو، تأثیر بسیار کمتری نسبت به نحوه شستشو برای طول عمر جوراب دارد. همچنین اگر پای شما دارای زخم یا تاول چرکی است، به سرعت شستشوی جوراب را انجام دهید.
⦁ شستشوی جوراب دیابتی با استفاده از آب گرم یا ولرم و بدون استفاده از مواد شوینده را فراموش نکنید، زیرا در بیشتر مواقع، مواد شوینده به مقدار خیلی کم بر روی الیاف جوراب باقی می‌مانند و موجب حساسیت زخم‌های پا خواهند شد.
⦁ هرگز جوراب دیابتی را با آب داغ شستشو ندهید. برخی از افراد فکر می‌کنند که برای از بین بردن باکتری و قارچ موجود روی جوراب، باید از آب داغ استفاده شود، اما انجام این کار تنها موجب شل شدن الیاف داخلی جوراب دیابتی میشود و طول عمر آن را به شدت کاهش می‌دهد.
⦁ جوراب دیابتی را می‌توانید با استفاده از مواد شوینده مخصوص لباس‌های زیر که ضد حساسیت هستند نیز شستشو دهید. البته حتماً به این نکته توجه کنید که بسیار آرام و با دست، جوراب را شستشو دهید تا پرزهای آن خارج نشود.
⦁ نکته قابل ذکر دیگر، این است که اگر جوراب را پس از شستشو و برای آبکشی، به شدت بپیچانید و فشار دهید، به سرعت پرزهای زیادی از آن خارج خواهد شد. این پرزها بر روی زخم‌های پای شما خواهد چسبید و موجب افزایش عفونت خواهد شد. همچنین می‌توانید قبل از پوشیدن جوراب، پرزهای آن را با استفاده از یک برس، کاملاً برطرف کنید.
جوراب‌های ساق بلند کامپرشن مانند جوراب‌های دیابتی نیست، زیرا هدف آنها افزایش انقباض است، تا خون بتواند به آسانی به قلب بازگردد. جوراب‌های پزشکی کامپرشن برای بیماران دیابتی مناسب نیست، زیرا آنها جریان خون را در پاها کاهش می‌دهند و آسیب را افزایش می‌دهند.با این وجود، اگر پاهای شما متورم شده است، با پزشک صحبت کنید، برخی از جوراب‌های دیابتی فشار کمتری وارد می‌کنند که ممکن است بدون جلوگیری از جریان خون، ورم را کم کند.
جوراب‌های دیابتی انواع مختلفی دارد که براساس نیازهای خود می‌توانید از بین آنها انتخاب کنید. اگر در مورد مشکل خود اطلاعات کافی دارید، باید جورابی را انتخاب کنید که نیازهای شما را برطرف کند. اگر جریان خون شما ضعیف است، درباره اندازه جوراب دقت کنید. محدود شدن جریان خون در پاها می‌تواند آسیب‌های پای دیابتی را بدتر کند و روند بهبودی زخم‌ها را کاهش می‌دهد. به همین دلیل از پوشیدن جوراب‌های کامپرشن باید خودداری شود.
برخی از افراد دیابتی، دچار گردش خون ضعیف و لنف ادم، یا ورم در انتهای پاها می‌شوند. یک بررسی نشان می‌دهد که جوراب‌هایی با فشار کم می‌تواند بدون بدتر شدن جریان خون ضعیف، ورم را بهبود ببخشد. اگر درخصوص جریان خون و اندازه مناسب جوراب‌ها نگران هستید، با پزشک صحبت کنید.
به یاد داشته باشید که همچنین از کفش‌های مناسب استفاده کنید. اگر کفش‌ها، پای شما را تحت فشار قرار می‌دهد یا باعث آسیب و زخم میشود، جوراب‌های مناسب نیز تاثیری نخواهند داشت. نوروپاتی دیابتی می‌تواند یک مشکل جدی باشد، اما شما می‌توانید با مراقبت از پاها و پوشیدن جوراب‌ها و کفش‌های مناسب، از بسیاری از عوارض احتمالی پیشگیری کنید.
