خار مریم اصالتا بومی منطقه مدیترانه است. این گیاه امروزه در سراسر نقاط دنیا از اروپا تا آسیا و از آفریقا تا آمریکای شمالی گسترده شده است. این گیاه تنومند معمولا در مناطق خشک و آفتابی رشد می کند. این گیاه دارویی موجب افزایش حساسیت سلول ها به انسولین و کاهش قندخون می شود.ماده موثر آن سیلی مارین نام دارد که تجویز آن به مقدار ۲۰۰ میلی گرم ۳ بار در روز موجب کاهش مختصر قندخون ناشتا و هموگلوبین ای.وان.سی و چربی های خون می شود. فرآورده های این گیاه از تخم های داخل میوه تهیه می شوند.استفاده از گیاه خار مریم می تواند تاثیر بسیار خوبی در کنترل قند خون داشته باشد. همین موضوع باعث اهمیت این گیاه شده است. البته این گیاه خواص دیگری نیز دارد. استفاده از این گیاه به همراه عسل طبیعی و عسل دیابتی نیز توصیه می شود. البته میزان استفاده از عسل باید به مقدار کمی باشد که بهتر است با پزشک مشورت های لازمه صورت پذیرد.
در مجموع، مصرف گیاهان دارویی توسط بیماران دیابتی تحت هیچ شرایطی نباید بدون نظر تیم پزشکی انجام شود. این گیاهان دارویی نباید جایگزین داروهای ضددیابت یا انسولین در بیماران دیابتی شود چرا که اولا اثر این گیاهان بر کاهش قندخون خفیف است و ثانیا از فردی به فرد دیگر متفاوت بوده و ثالثا ممکن است با دیگر داروهای مورد استفاده بیماران تداخل داشته باشند. همچنین عوارض و اثرات مصرف طولانی مدت این گیاهان ناشناخته است. در حال حاضرهیچ گونه توصیه ای علمی در ارتباط با مصرف آنها وجود ندارد.
اگرچه خار مریم اغلب برای بیماری های کبدی مانند هپاتیت و سیروز استفاده می شود ، اما اعتقاد بر این است که این گیاه برای پیشگیری یا درمان کلسترول بالا، دیابت، سوزش سر دل، ناراحتی معده (سوء هاضمه)، خماری، مشکلات کیسه صفرا، درد قاعدگی، افسردگی و … حتی انواع خاصی از سرطان تعداد کمی از این ادعاها با شواهد محکم پشتیبانی می شوند.
یکی از مهم ترین خواص خر مریم محافظت از کبد و سلامت کبد است. خار مریم دارای فلانوئیدی به نام سیلی مارین است که موجب سم زدایی در کبد می‌شود. خار مریم به عنوان یک درمان سریع برای التیام آسیب‌های کبدی از جمله سیروز کبدی به شمار می‌رود. همچنین خار مریم می‌تواند از بیماری‌ها و اختلالات کبد از جمله کبد چرب، یرقان، هپاتیت و حتی سرطان کبد پیشگیری و جلوگیری کند. گیاه گلدار خار مریم می‌تواند از کبد در برابر سمومی مانند آماتوکسین محافظت می‌کند. مصرف خار مریم از التهاب و تخریب کبد جلوگیری می‌کند.
از دیگر خواص خار مریم این است که موجب افزایش شیر مادران شیرده می‌شود که علت آن افزایش هورمون پرولاکتین بوسیله خار مریم است. البته توجه کنید که مادران شیرده قبل از مصرف خار مریم و دمنوش خار مریم با پزشک متخصص مشورت کنند.
یکی دیگر از خواص عرق خار مریم این است که اسیدهای چرب مفید و امگا۳ دارد که برای سلامت قلب لازم هستند. دم کرده خار مریم حاوی مقادسر بالای آنتی اکسیدان و مواد مغذی است که موجب کاهش کلسترول خون و فشار خون بالا می‌شود و به همین علت باعث کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی و سکته قلبی می‌شود.
عصاره خار مریم حاوی آنتی اکسیدان‌ها، اسیدهای چرب و سیلیمارین است و از طریق این ترکیب می‌تواند موجب تنظیم مقدار انسولین و حفظ سطح قند خون شود و این خواص خار مریم برای افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ هم مفید و تاثیرگذار است. فاکتور HbA1c معیاری برای کنترل قند خون است و مشاهده شده است که مقدار HbA1c در افرادی که به طور منظم از سیلیمارین مصرف می‌کنند کاهش پیدا می‌کند و خار مریم نیز حاوی این سیلیمارین است و از این طریق می‌تواند به کاهش قند خون کمک کند.
یکی از خواص عرق خار مریم این است که بر رشد سلول‌های سرطانی و تومور‌های پوستی اثر مهاری دارد و همچنین از دیگر خواص عرق خار مریم برای سرطان جلوگیری از سرطان‌های کبد، پروستات و سینه است. مقادیر بالای آنتی اکسیدان و سیلیمارین موجب کاهش و دفع رادیکال‌های آزاد می‌شود و سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند و از این راه موجب کاهش خطر ابتلا به سرطان می‌شود.
از خواص خار مریم میتوان به تاثیر این داروی گیاه در رفع آکنه پوستی اشاره کرد. خار مریم دارای آنتی اکسیدان‌ها و خاصیت ضد التهابی است و با کمک این ویژگی‌های خود موجب رفع آکنه می‌شود. همچنین خار مریم با داشتن آنتی‌اکسیدان‌ها از چبن و چروک شدن پوست نیز جلوگیری کرده و باعث جوان‌سازی و درخشندگی پوست می‌شود.
طرز تهیه دمنوش خار مریم:
دانه خار مریم خشک شده یا پودر خار مریم به اندازه یک قاشق غذاخوری
عسل به اندازه یک قاشق چای خوری
آب به اندازه یک فنجان
ابتدا آب را جوش آورده و پودر خار مریم را به آب جوشیده شده اضافه کنید و درب آن را بگذارید و اجازه دهید برای ۱۰ دقیقه بماند تا دم بکشد. پس از اینکه دم کشید آن را از صافی عبور دهید. می‌توانید برای شیرین کردن آن کمی عسل به آن اضافه کرده و نوش جان کنید.
آیا می توانید خار مریم خود را پرورش دهید؟ بله، شما می توانید خار مریم خود را پرورش دهید. خار مریم گیاهی مقاوم است که در اکثر محیط ها به خوبی رشد می کند، اگرچه دماهای بالا و شرایط خشک را ترجیح می دهد. خاک نیز باید به خوبی زهکشی شود.
سیلیمارین چیست؟ سیلیمارین ترکیبی از دانه های خار مریم است که گفته می شود فواید آنتی اکسیدانی و ضد التهابی دارد. یک مطالعه روی سیلیمارین نشان داد که با تجمع چربی کبد تداخل دارد، به این معنی که می تواند به درمان بیماری کبد چرب غیر الکلی کمک کند.
آیا خار مریم عوارضی ایجاد می کند؟ عوارض جانبی احتمالی شیرخار می تواند شامل سردرد، حالت تهوع، اسهال، نفخ شکم و گاز باشد. برخی گزارش ها به درد عضلانی، درد مفاصل و اختلال عملکرد جنسی نیز اشاره کرده اند.
خار مریم همچنین می تواند در برخی افراد واکنش آلرژیک ایجاد کند. اگر به ابروسیا، گل مروارید، کنگر فرنگی، کیوی یا گیاهانی از خانواده ستاره‌ها حساسیت دارید، بهتر است از خار مریم اجتناب کنید.
دانه‌های خارمریم دارای سیلیمارین هستند. این ماده خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی داشته و به عنوان دارو هم مورد استفاده قرار می‌گیرد. از مهم‌ترین خواص خارمریم که در این مقاله به آنها اشاره کردیم میتوان موارد زیر را نام برد: تاثیر در کاهش وزن، درمان کبد چرب، کنترل قند خون، تقویت سیستم ایمنی، بهبود سلامت پوست و تحریک کلاژن سازی.
