نان سبوس دار به نانی گفته می شود که تهیه شده از آرد سبوس دار است و پس از فرآیند تخمیر اسیدفیتیک آن تخریب و کلیـه املاح و ویتامینهاي مغذي موجود در آن آزاد و جذب بدن می گردد .انواع نان سبوس د ار شامل نان سبوس گندم و نام جو سبوس دار میباشد که هریک خواص مختص به خود را برای سلامت بدن دارا میباشند.برای آشنایی بیشتر با خواص نان سبوس دار، فواید سبوس و اهمیت مصرف آن با ما همراه باشید.
نان سبوس دار به دلیل دارا بودن فیبر و این مواد مغذی در افزایش حساسیت به انسولین وکنترل متابولیسم گلوکز و وزن بدن در کاهش خطر دیابت نوع ۲ موثر است و در مقابل غلات تصفیه شده به علت افزایش سریع قند خون و کاهش فیبر و مواد مغذی موجب افزایش خطر دیابت نوع ۲ می شود و همچنین گندم کامل موجب کاهش قند خون ناشتا و قند بعد از غذا در بیماران دیابتی و افزایش حساسیت به انسولین در این افراد می شود. از آن جایی که نان سبوس دار دارای کربوهیدرات پیچیده است برای هضم به زمان بیشتری نیاز دارد که خود باعث می شود تا میزان قند خون به تدریج تغییر کند و لوزالمعده فرصت بیشتری برای تنظیم قند خون داشته باشد. سبوس نان موجب القای حس سیری می شود بنابرین برای افراد دیابتی که کاهش وزن یکی از مهم ترین ارکان کنترل بیماری است می تواند مفید باشد. منیزیم موجود در غلات کامل موجب بهبود متابولیسم گلوکز و ارتباط معکوس با خطر دیابت ۲ دارد. سبوس گندم همچنین فشار خون ، اسید اوریک ، کلسترول و تری گلیسرید را کاهش واز ناراحتی های عصبی در بیماران دیابتی جلوگیری کند. بنابرین بیماران دیابتی با مصرف منظم نان های سبوس دار میتوانند بیماری خود را کنترل کنند.
یک دانه گندم یا جو از سه قسمت اصلی تشکیل شده است . سـبوس ، آندوسـپرم و جوانـه کـه سـبوس خارجی ترین لایه دانه است و آن قسمت از غله مورد نظر است که دائما در معرض آفتاب و هوا بوده واز تشعشع خورشـید استفاده میکند .تحقیقات پژوهشگران نشان داده هیچ ماده غذایی جهت تسهیل و بهبود عملکرد دستگاه گوارش با سبوس برابري نمیکنـد، بـه همین دلیل سبوس به طلاي گیاهی معروف شده است، همچنین غلات کامل و حاوی سبوس منبع غنی منیزیم معدنی هستند. منیزیم ماده اصلی حدود ۳۰۰ سیستم آنزیمی در بدن است و مصرف این ماده معدنی بسیار برای سلامت قلب، سلامت مغز و سلامت استخوان ها اهمیت دارد.سبوس فواید گسترده ای برای حفظ سلامت بدن داشته، یکی از مهمترین خواص سبوس، فیبر موجود در آن میباشد که به عملکرد دستگاه گوارش کمـک کـرده و مـانع از یبوسـت میگردد و به ویژه به پیشگیري از بیماریهاي روده بزرگ از جمله سرطان کولون کمک میکند . از دیگر خواص نان سبوس دار ارزش غذایی بسیا بالای آن بوده، به طوریکه انواع سبوس، سرشار از ویتامین های گروه ب و اسیدهای چرب مفید برای بدن شامل امگا3 و امگا 6 است.
با توجه به اینکه غذای غالب مردم، نان و فرآورده هاي آردی است و بخش عمده ای از نیازهای انـرژی و پـروتئین بـدن را تـأمین میکند، دانستن بهترین نوع نان و خواص نان سبوس دار اهمیت فراوان دارد.
برخی از مهمترین خواص نان سبوس دار و فواید مصرف آن به شرح زیر میباشد:
نان سبوس دار سرشار از املاح معدنی مانند آهن، منیزیم، سیلیسیم، کلسیم و فسفر، انواع ویتامینها به ویژه ویتامین های گروه ب است. نتایج تحقیقات پژوهشگران نشان داده، از 44 ماده مورد نیـاز بـدن 40 مـورد آن در نـان کامل و سبوس دار وجود دارد.
شاخص گلایسمی اندازه گیری غذاهای فردی و تأثیر آنها بر قند خون است.. انجمن دیابت آمریکا توضیح میدهد شاخص گلایسمی هر غذا پس از مصرف آن، چگونه برسطح قند خون پایه اثر می گذارد و باعث افزایش آن میشود.100 بالاترین شاخص گلایسمی است که برای گلوکز درنظر گرفته میشود. شاخص گلایسمی نان سفید چیزی حدود 71 است.
زیاده روی در مصرف نان سبوس دار به دلیل بالا بودن میزان اسید فایتیک موجود در آن میتواند در جذب برخی املاح دو ظرفیتی مانند کلسیم، آهن و روی توسط سلولهای بدن اختلال ایجاد کرده، و باعث سوء تغذیه شود.
