تقریبا خوراک اصلی نیمی از مردم جهان را برنج به خود اختصاص داده است به طوری که در برخی از کشور ها نیمی از کالری دریافتی از طریق برنج به بدن می رسد . دانه های کامل برنج چندین لایه دارد که میتوان برنج قهوه ای را از آن به دست آورد، در واقع برنج قهوه ای از دسته غلات تصفیه نشده می باشد. برنج قهوه ای از جنس برنج سفید است با این تفاوت که در برنج سفید ، لایه های بیرونی شالی بطور کامل برداشته می شود ولی در برنج قهوه ای فقط لایه اول آن برداشته می شود، در اثر فرایند حرارت دهی با همان پوسته بیرونی به دلیل جذب ویتامین ها و املاح رنگ آن به قهوه ای تغییر رنگ می دهد این در حالی است که برنج سفید، حرارتی نمی بیند و پوسته آن در همان مراحل اولیه پس از برداشت هم زدوده و صیقل داده می شود. با این حساب می توان گفت که همین فرآیند پیش پخت شدن برنج های قهوه ای باعث بیشتر شدن میزان املاح و ویتامین های آنها نسبت به برنج های سفید می شود. با این حال اگر برنج قهوه ای را تا حدی آسیاب کنیم که سبوس خود را از دست دهد به برنج سفید تبدیل می شود با این تفاوت که اکثر مواد غذایی آن از جمله 90 درصد ویتامین B6، نیمی از منگنزو فسفر، بیش از نیمی از آهن و همه فیبر غذایی و اسیدهای چرب ضروری آن از بین رفته است و خاصیت آن نیز به همان نسبت پایین آمده است.
تولید برنج قهوه ای در مقایسه با برنج سفید از ضایعات کمتر و درامد زایی بیشتری برای شالیکاران همراه است به همین دلیل هم در سال های اخیر کشورهایی مانند هند، تایلند و حتی فیلیپین، سعی در تولید و مصرف این ماده غذایی داشته اند البته ناگفته نماند که این ماده پر ارزش مدتی است که وارد بازار ایران شده است و جایگاه خود را در میان طرفدارنش پیدا کرده است.
در جنوب شرقی آسیا بیشتر افراد از برنج سبوس دار یا همان برنج قهوه ای به دلیل مواد مغذی همچون آهن , روی , فسفر , منگنز , کلسیم , منیزیم , پتاسیم سلنیم , ویتامین های E ,B1 , B2 , B3 , B6 , K استفاده می کنند. موارد استفاده آن در بین آن ها از برنج سفید بیشتر است .برنج قهوه ای را می توان به عنوان یک منبع غنی از پروتئین به حساب آورد و با مصرف آن باعث افزایش فیبر بدن می شود و اسید های چربی که برای سلامتی شما ضرورت دارد را فراهم می آورد
اکثر مردم آسیا و ایران به دلیل نرم تر بودن و طعم بهتر برنج سفید تمایل استفاده از آن را دارند اما برنج سفید دارای کربوهیدارت است و مصرف آن همانند تزریق قند به بدن می باشد که باعث بروز مشکلات قلبی و بیماری هایی مثل دیابت می شود. اثرات مثبت مصرف برنج قهوه ای را می توان در مردم ژاپن مشاهده کرد، ژاپنی اکثرا دارای پوست و مویی شفاف هستند و میزان افراد دیابتی در آن جا کمتر است زیرا مصرف بیشتر آن ها برنج قهوه ای است که یک کربوهیدارت پیچیده است و همین باعث می شود میزان آزاد سازی قند آن از برنج سفید کمتر باشد در نتیجه مشکلات کمتری را به همراه دارد. در مقابل اثرات منفی استفاده ار برنج سفید را نیز میتوان در مردم آمریکا مشاهده کرد که میزان مبتلایان به دیابت در آن جا بیشتر است. طبق تحقیقات انجام شده اگر هر خانواده به میزان 1/3 برنج قهوه ای را جایگزین برنج سفید مصرفی خود در طول روزکنند تا حد زیادی آمار مبتلایان به دیابت کاهش پیدا می کند.
برنج قهوه ای سرشار از آنتی اکسیدان و فلاونوئیدهایی است که به کاهش رادیکال های آزاد بدن کمک کرده و خطر ابتلا به بیماری های مزمن از جمله بیماری های قلبی و عروقی، سرطان و آلزایمر را کاهش می دهد. از آن جایی که یکی از دلایل اصلی دیابت چاقی است ، برنج قهوه ای به دلیل فیبر زیادی که دارد باعث تقویت دستگاه گوارش می شود و همین امر منجر به کاهش وزن و لاغری می شود و به افراد مبتلا به دیابت نوع دو کمک زیادی میکند. طبق مطالعات انجام شده افرادی که دچار اضافه وزن بودند، خوردن روزانه 4/3 لیوان یا 150 گرم برنج قهوه ای به کاهش چشمگیر وزن، اندازه دور کمر و شاخص توده بدنی (BMI) آن ها منجر شد. همچنین افرادی که روزانه دو وعده برنج قهوه ای مصرف میکنند میزان قند آن ها و هموگلوبین A1c به مقدار قابل توجهی کاهش پیدا کرد. البته مقادیر بالای منیزیم موجود در آن در کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع دو به روشنی مشهود می باشد.
غذا هایی که دارای شاخص گلیسمی (GI) بالا هستند قند خون را بیشتر از غذاهای دارای GI متوسط یا پایین، بالا می برند.
غذا های دارای GI بالا (70 یا بیشتر) : نان سفید، کورن فلکس، جو دوسر پرک شده، برنج سفید، کراکر برنج، سیب زمینی و هندوانه
غذا های دارای GI متوسط (56 تا 69) : کوسکوس، آناناس، سیب زمینی شیرین و پاپ کورن و برنج قهوه ای
غذا های دارای GI کم (55 یا کمتر) : جو دوسر، جو، عدس، لوبیا، سبزیجات غیر نشاسته ای، هویج، سیب و خرما
برنج قهوه ای از شاخص گلیسمیک کمتری نسبت به برنج سفید برخوردار است و قند خون را کاهش می دهد و یک اثر درمانی روی دیابت نوع ۲ که در مقابل انسولین مقاومت می کند دارد و باعث می شود که قند خون جذب سلول ها شود و مقدار آن در خون کاهش یابد. این به این معنا نیست که برنج سفید باعث ایجاد دیابت می شود. اما برنج قهوه ای قطعا خطر ابتلا به دیابت را کاهش می دهد. بنابراین این ماده انتخاب بهتری برای کسانی است که باید از برنامه غذایی دیابتی ها پیروی کنند.
از خواص برنج قهوه ای همین بس که عملکرد سیستم قلب و عروق، دستگاه گوارش، مغز و سیستم عصبی را بهبود می‌بخشد. این ماده‌ی غذایی با آنتی‌اکسیدان‌های قوی که دارد روی طیف وسیعی از بیماری‌ها مثل فشارخون بالا، کلسترول، استرس، افسردگی و ناراحتی‌های پوستی تأثیر مثبت دارد. تحقیقات ثابت کرده اند که این ماده غذایی بر روی بیماری هایی همچون سرطان، چاقی، اختلالات عصبی و بی خوابی نیز موثر است. این ماده غذایی خاصیت ضد افسردگی دارد، به سلامت استخوان ها و سیستم ایمنی بدن نیز کمک می کند.
