اسفرزه یک فیبر محلول است که از دانه های گیاه اسفرزه مشتق شده است. به عنوان یک مکمل غذایی استفاده می شود و معمولا به شکل پوسته, گرانول, کپسول یا پودری یافت می شود. با این حال, می تواند از طریق غلات صبحانه غنی شده و غذاهای پخته شده به دست آید اسفرزه یکی از عوامل مهم در کاهش یبوست است. اسفرزه به دلیل حلالیت بسیار خوبش می تواند آب را جذب و به یک ترکیب غلیظ و لزج تبدیل شود که یبوست را کاهش می دهد مقاومت آن به هضم اجازه می دهد که به تنظیم میزان کلسترول, تری گلیسرید و قند خون کمک کند. هم چنین می تواند به مدیریت وزن کمک کند و اسهال و یبوست را کاهش دهد. به علاوه بر خلاف سایر منابع قوی فیبر, اسفرزه به خوبی تحمل می شود اسفرزه (اسپرزه) گیاهی از تیره بارهنگ، علفی، یک‌ساله، بدون ساقه یا دارای ساقه‌های کوتاه است. گیاه اسفرزه بومی ایران و هندوستان است و در کشورهای هم‌جوار نیز کشت می‌شود و از ایران، پاکستان و هندوستان به دیگر نقاط جهان صادر می‌شود. طبیعت اسفرزه سرد و تر است و به همین دلیل از خواص اسفرزه تسکین حرارت و تشنگی بدن می باشد

خواص اسفرزه

سلامت دستگاه گوارش

اسفرزه یک ملین طبیعی است؛ این به معنی آن است که آب روده ها را جذب کرده و با بهبود حرکات روده به پیشگیری و درمان یبوست و بیماری هموروئید یا بواسیر کمک می کند اسفرزه با افزایش اندازه مدفوع و کاهش سرعت حرکت مواد در روده ها به پیشگیری و درمان اسهال کمک می کند اضافه کردن اسفرزه به رژیم غذایی برای سلامت دستگاه گوارش مفید است. افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر (IBS) و بیماری کرون دچار بی نظمی روده هستند، نتایج مطالعات نشان می دهد که اسفرزه به درمان این مشکل در آن ها کمک می کند همچنین اسفرزه یک پری بیوتیک است، ماده ای که برای تشکیل کلونی های سالم پروبیوتیک در روده استفاده می شود باکتری های مفید دستگاه گوارش به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می کنند و خطر ابتلا به عفونت و التهاب را کاهش می دهند

سلامت قلب

 تحقیقات نشان داده که مصرف اسفرزه به دلیل مقادیر بالای فیبر محلول می تواند به کاهش کلسترول خون بالا کمک کند یک مطالعه نشان می دهد که مصرف روزانه اسفرزه به مدت شش هفته یک راه موثر برای کاهش کلسترول خون بالا در افرادی که چاق و یا دارای اضافه وزن هستند، می باشد مطالعات متعدد نشان داده است که فیبر موجود در اسفرزه با کاهش فشار خون بالا و تقویت عضلات قلب، خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی را کاهش می دهد

کاهش وزن

مقادیر بسیار بالای موسیلاژ موجود در دانه های اسفرزه به کاهش اشتها کمک کرده و با جلوگیری از پرخوری باعث لاغری و کاهش وزن افراد می شود

کاهش قندخون

اسفرزه با آن قد و قواره‌ی کوچکش قادر است میزان قند خون، میزان انسولین، میزان کلسترول بد خون و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را کاهش دهد. نتایج پژوهش‌ها نشان می‌دهند مواد غذایی سرشار از فیبرهای غذایی به کاهش میزان قند خون و انسولین دیابتی‌ها کمک می‌کند. از آنجایی که غلاف اسفرزه نیز سرشار از فیبرهای غذایی است مصرف آن برای کاهش قند خون و انسولین توصیه می‌شود. نتایج پژوهش‌ها همچنین نشان می‌دهند که میزان بالای فیبرهای غذایی روی میزان کلسترول خون نیز تأثیر گذاشته و باعث کاهش آن می‌شود. در نتیجه اسفرزه نیز می‌تواند کلسترول بد خون را کاهش داده و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را نیز کاهش دهد

تمیزی کولون

تأثیر تمیزکنندگی اسفرزه بسیار بالاست به طوری که می‌تواند باعث تمیزی چشم‌گیر کولون شود. مصرف تخمه اسفرزه باعث دفع ضایعات، احساس سبکی و کنترل مشکلات مربوط به روده‌ها یعنی یبوست، سندرم روده‌ی تحریک‌پذیر و اسهال می‌شود. این دانه‌های ریز برای افرادی که از هموروئید یا همان بواسیر رنج می‌برند نیز مفید است. می‌توانید میزان و روش مصرف آن را از عطار یا داروساز بپرسید

درمان زخم مقعدی

محتوای فیبر در پسیلیوم برای افرادی که از شرایط دردناک مانند توده های مقعدی رنج می برند، عالی است. به تمیز کردن روده کمک می کند و با جذب مایع از قسمت های اطراف روده شما را نرم تر می کند و در نتیجه باعث می شود که مدفوعی نرم و عاری از درد باشد. علاوه بر این، پسیلیوم نیز به حفاظت از مقعد در هنگام کشش بیش از حد کمک می کند. شما می توانید پسیلیوم را همراه با یک لیوان آب ولرم مصرف کنید و بعد بخوابید. این کار به منظم و نرم کردن مدفوعتان کمک می کند

عوارض جانبی

• چنانچه اسفرزه خورده شود و به‌میزان کافی آب زیاد با آن نوشیده نشود، به جدار روده‌ها چسبیده و روده‌ها متورم و آب مدفوع کاملا جذب می‌شود، لذا نتیجه آن معکوس خواهد بود
  
  
• زنان باردار باید از خوردن اسفرزه به عنوان ملین پرهیز کنند و به کودکان زیر 4 سال نباید داده شود
  
  
• افرادی که دارای مشکلاتی مانند نفخ، گاز معده و درد معده هستند توصیه می‌شود که برای درمان از مقادیر کم اسفرزه شروع کنند
  
  
• اگر بعد از مصرف اسفرزه دچار تپش قلب، سرگیجه یا خون در مدفوع شدید مصرف آن را قطع و به پزشک مراجعه کنید
  
  

به عنوان ملين و کاهنده کلسترول و احتمالا پيشگيري سرطان، اسفرزه في نفسه نقشي ندارد بلکه خاصيت ورم کردن و توليد لعاب زياد آن است که اين آثار را ايجاد مي کند. پس اگر اسفرزه خورده شود و به قدر کافي آب زياد خورده نشود، روده ها ورم کرده و چون آب مدفوع کاملا جذب مي شود برعکس، انتظار خروج مدفوع متعسر مي شود. پس فراموش نشود که با اسفرزه بايد آب زياد خورده شودبااينکه يبوست ناراحتي عمومي زنان باردار است ولي مع هذا زنان باردار بايد از خوردن اسفرزه نظير ساير ملين ها پرهيز کنند و براي رفع يبوست از ساير خوراکي هاي غني از فايبر و الياف گياهي مانند سبزيها، دانه‌هاي غلات، نان سبوس داراستفاده کنند. و همچنين براي کودکان زير 2 سال نبايد داده شود و در پایان نکته مهم این که چنانچه داروی خاصی مصرف می کنید نباید از گیاه اسفرزه استفاده نمایید. مصرف اسفرزه می‌تواند در جذب برخی داروهای ضد دیابت، ضد صرع، افسردگی و برخی داروهای مرتبط با مشکلات قلبی و کاهش چربی خون اختلال ایجاد کند. همچنین توجه داشته باشید شروع مصرف اسفرزه با مقدار کم باید صورت گیرد و به مرور به مقدار بیشتر (سه بار در روز) رسانده شود