آنچه باید درباره کورتون ها بدانید

  • مقالات دیابتی

آنچه باید درباره کورتون ها بدانید

  • دیابت شاپ
  • ۱۴۰۲/۰۷/۰۸

آنچه که در باور عموم از آن به عنوان کورتون یاد می‌شود، شامل دارو‌هایی می‌شود که از نظر ساختار شیمیایی شبیه به کورتیزول هستند؛ در این بین مصرف طولانی‌ مدت کورتون‌ موجب تغییر در سوخت‌ و ساز چربی و گلوکز شده و با افزایش استعداد ابتلا به دیابت یا نقص تحمل گلوکز در بدن به ابتلا فرد به طور موقت یا دایم به دیابت منجر خواهد شد استفاده از کورتون در متابولیسم استخوان افراد منجر به کاهش کلسیم می‌شود و فرد را در معرض پوکی استخوان قرار خواهد داد، همچنین مصرف طولانی مدت کورتون‌ها (یعنی بیش از ۲ هفته) سبب کاهش آنزیم‌های گوارشی شده و فرد مستعد زخم‌های گوارشی و خونریزی معده می‌کند

عوارض مصرف کورتون

عارضه چاقی

مصرف كورتون الزاما باعث ورم بدن و چاقي نمي‌شود؛ همه چيز به ميزان و مدت زمان مصرف اين دارو بستگي دارد. چاقي نتيجه مصرف دوز بالاي اين دارو در طولاني‌مدت است. به عقيده متخصصان حداكثر دوز مصرف اين دارو براي هر كيلوگرم وزن بدن يك ميلي‌گرم است و مصرف كوتاه‌ مدت آن براي درمان (براي مثال درمان سينوزيت) باعث چاقي نخواهد شد. اگر با مصرف كوتاه‌ مدت اين دارو نيز احساس ورم و چاقي مي‌كنيد، بهتر است در دوره درمان خود‌ از مصرف نمك زياد و غذاهاي شور بپرهيزيد. در صورت مصرف طولاني‌ مدت نيز بايد رژيم غذايي كم ‌نمكي داشته باشيد، بر مصرف پروتئين (گوشت و ماهي) بيفزاييد و گلوسيدهاي دير جذب را در اولويت قرار دهيد

خطر زخم معده

كورتون باعث افزايش ترشحات اسيدي معده مي‌شود و در نتيجه امكان دارد باعث آسيب و افزايش خطر ابتلا به زخم معده شود. اگر سابقه خانوادگي زخم معده داريد، بايد بيشتر حواس‌تان باشد؛ بخصوص اگر كورتون خوراكي مصرف مي‌كنيد. بهتر است دارو را قبل از غذا ميل كنيد. مصرف اين داروها براي افرادي كه دچار زخم معده هستند، توصيه نمي‌شود

خطر فشار خون

مصرف كورتون باعث جمع شدن آب و نمك در بافت‌ها شده و به اين ترتيب فشار خون در رگ‌ها را بالا مي‌برد كه در نهايت امكان دارد به بيماري پرفشاري خون منجر ‌شود. به عقيده متخصصان، اين مشكل با قطع مصرف دارو برطرف مي‌شود. در هر حال بهتر است‌ حين مصرف كورتون رژيم غذايي كم‌نمكي در پيش بگيريد و از مصرف غذاهاي صنعتي و آماده بپرهيزيد.اما اگر مجبور هستيد ‌ مدت طولاني كورتون مصرف كنيد حواس‌تان بيشتر به قند خون‌تان باشد، زيرا مصرف كورتون باعث افزايش قند خون مي‌شود و در نتيجه خطر ابتلا به ديابت را افزايش مي‌دهد. به عقيده متخصصان فرانسوي زماني كه قند خون به دليل مصرف اين داروها افزايش پيدا مي‌كند، بدن مجبور مي‌شود قند را به داخل سلول‌ها برگرداند تا قند خون را كاهش دهد و همين مساله نيز باعث افزايش وزن مي‌شود. در حين مصرف كورتون‌ها بايد ميزان مصرف قند را كاهش دهيد. افراد ديابتي كه تحت درمان با كورتون هستند مي‌توانند از انسولين استفاده كنند تا قند خون‌شان كنترل شود

کاهش توان ایمنی بدن

مصرف طولاني‌مدت كورتون‌هاي خوراكي (به مدت چند ماه يا سال) قدرت دستگاه ايمني بدن را كاهش مي‌دهد. به همين دليل نيز باعث بروز مشكلاتي مانند عفونت دندان، عفونت ادراري، ميكوز (بيماري قارچي) و ... مي‌شود و روند بهبود زخم را به تاخير مي‌اندازد. در اين صورت لازم است بهداشت بدن را در ناحيه دهان و دندان، پاها و همچنين بهداشت شخصي (براي پيشگيري از عفونت ادراري) با دقت بيشتري رعايت كرده و با مشاهده كوچك‌ترين علائم عفونت به پزشك مراجعه كنيد. بهتر است بدانيد‌ كاهش قدرت دفاعي بدن به واسطه مصرف كورتون در صورت پيوند عضو به نفع بيمار خواهد بود، چون باعث حفظ و مراقبت از عضو پيوندي مي‌شود و خطر پس زدن آن را كاهش مي‌دهد

پوکی استخوان

مصرف طولاني‌مدت كورتون باعث اتلاف املاح معدني استخوان‌ها شده و در نتيجه به بافت آنها آسيب مي‌زند. به همين دليل‌ خطر بروز پوكي استخوان را بالا مي‌برد. توجه داشته باشيد‌ مصرف كوتاه‌مدت كورتون (براي مثال براي درمان عفونت شديد گوش يا رينيت آلرژيك) مشكلي براي استخوان‌ها ايجاد نخواهد كرد. عوارض جانبي جدي روي استخوان‌ها در نتيجه مصرف طولاني‌مدت كورتون است. اگر مجبور هستيد‌ به‌مدت طولاني كورتون مصرف كنيد، حتما ميزان جذب كلسيم را بالا ببريد. بايد مصرف محصولات لبني، ميوه‌ها و سبزيجات برگ سبز را بيشتر كنيد. آب معدني بنوشيد. حواس‌تان به ميزان ويتامين D بدن‌تان نيز باشد، چون اين ويتامين به جذب بيشتر كلسيم كمك مي‌كند. اين ويتامين در روغن كبدماهي، ماهي آزاد، ماهي خال‌مخالي، ماهي تن، زرده تخم‌مرغ و قارچ وجود دارد. البته براي جذب ويتامين D لازم است ‌روزانه به مدت 15 دقيقه در معرض نور آفتاب باشيد

مشکلات پوستی

معمولا براي درمان پسوريازيس، اگزما و خارش پوست كرم‌ها يا پمادهايي تجويز مي‌شود كه پايه آن كورتيزون (كورتون) است و متاسفانه براي پوست ضررهايي دارد. به عقيده متخصصان پوست، مصرف طولاني‌مدت اين داروها امكان اتروپي پوست را در پي دارد. به اين ترتيب كه پوست تغييررنگ مي‌دهد، نازك مي‌شود و موهاي خود را از دست مي‌دهد و مويرگ‌هاي زير آن نمايان مي‌شود. اين مشكل با استفاده زياد و چندهفته‌اي از كورتون‌ها به وجود مي‌آيد. متخصصان توصيه مي‌كنند ‌ هيچ‌گاه دست به خوددرماني با انواع پمادها يا داروهاي حاوي كورتون نزنيد

مصرف کورتون در کودکان

کورتون ها همانند ایبوپروفن یا آسپرین‌ها جزو داروهای ضدالتهاب هستند. یعنی التهاب را تسکین می‌دهند. با این تفاوت که کورتون ها بسیار قوی‌تر بوده و سریع‌تر تأثیر خود را نشان می‌دهند. در برخی موارد در کودکان حتی از همان دوران نوزادی نیاز به مصرف این داروها ایجاد می‌شود. فرقی بین کورتون در کودکان و بزرگسالان وجود ندارد. دارو همان دارو است اما متناسب با وزن کودک تجویز می‌شود. به عقیده متخصصان، در کودکان (از نوزادان تا کودکان بالای ده سال) نیز همانند بزرگسالان بعضی از بیماری‌های کمابیش جدی به وسیله کورتون ها تحت درمان قرار می‌گیرند. در مواردی که کودک به عفونت‌های گوش، حلق و بینی (رینوفارنژیت یا سرماخوردگی، لارنژیت یا التهاب حنجره، سینوزیت) مبتلا شده باشد در نتیجه مصرف چند روزه نیز عوارض جدی ایجاد نمی‌کند. اما در صورتی که کودکی به صورت طولانی‌ مدت یعنی ماه‌ها و حتی سال‌ها تحت درمان با کورتون ها باشد باید مراقب عوارض جانبی آن‌ها بود. برای درمان و کنترل برخی بیماری‌های مزمن مانند آسم، روماتیسم مفصلی، کولیت التهابی، پسوریازیس بیماری صدفی، درماتیت آتوپیک یا اگزما و برخی بیماری‌های کلیوی و غیره کودکان تحت درمان طولانی مدت با کورتون‌ها قرار می‌گیرند

عوارض جانبی مصرف کورتن در کودکان

فرقی نمی‌کند کودک در چه سنی شروع به مصرف کورتون کند. عوارض جانبی این داروها در همه سنین یکسان است و در طولانی مدت باید جدی گرفته شود. در واقع مصرف طولانی مدت این داروها عوارضی از جمله کاهش رشد استخوانی، ابتلا به پرفشاری خون، مشکلات عضلانی، بی‌خوابی، اضطراب یا تحریک‌پذیری، زخم معده و غیره به جا می‌گذارد. به همین دلیل این کودکان باید تحت نظر مداوم پزشک باشند و والدین در خصوص این عوارض هشیاری کامل داشته باشند. در برخی موارد مانند دیابت نوع ۱، مصرف کورتون ها باعث برهم زدن تعادل بیماری کودک می‌شود که در این صورت باید دوز انسولین متناسب با وضعیت بیماری کودک با دقت بیشتری استفاده شود.

کودکانی که به طور طولانی مدت و با دوز بالا (بیش از ۲ میلی‌گرم برای هر کیلوگرم وزن به  مدت بیش از ۲ هفته )کورتون مصرف می‌کنند نباید تا یک ماه پس از قطع مصرف کورتون  واکسن اوریون، سرخک، سرخجه، تب زرد، هاری، آبله مرغان، هاری، سل، تیفوس اپیدمیک و دریافت کنند

  • رنگ

  • حالت

  • نوع