در افراد وابسته به انسولین، ورزش عامل اصلی کنترل قندخون است. عامل بعدی مصرف صحیح موادغذایی است. مطالعات اخیر نشان داده است که اجرای برنامه ورزشی منظم، ارزش غذایی بالایی در کنترل غلظت قندخون دارد. پژوهش ها نشان میدهد که افزایش فعالیت بدنی، در پیشگیری از پیدایش دیابت نوع 2 غیروابسته به انسولین نیز وابسته است. این موضوع به ویژه در افرادی که بیشتر در معرض خطر ابتلا به دیابت هستند اهمین بسیاری دارد. این افراد شامل افراد چاق، فرزندان افراد مبتلا به دیابت و افراد با فشار خون بالا میباشند.
ورزش در مبتلایان به دیابت نوع 2 باعث افزایش حساسیت سلولها نسبت به انسولین میشود، اما برای رسیدن به پاسخ درمانی مناسب باید با رعایت رژیم غذایی صحیح همراه گردد. کاهش وزن و رساندن وزن بدن به حد طبیعی را میتوان مهمترین قسمت درمان در این افراد دانست. تحقیقات نشان میدهد که ورزش باعث حفظ توده عضلانی در حد مطلوب میشود. نکته مهم این است اگر کاهش وزن در افراد دیابتی فقط با رژیم غذایی انجام گیرد، بیش از 25% وزن از دست رفته از توده عضلانی خواهد بود. درحالکیه هدف از کاهش وزن، کاهش بافت چربی است نه از بین بردن پروتئینهای بدن. بنابراین کاهش وزن با ورزش بهتر از کاهش بوسیله رژیم غذایی تنهاست.
بنظر میرسد برای رسیدن به هدف باید ترکیب این دو روش بکار رود: رژیم غذایی + ورزش = کاهش وزن مطلوب
در این افراد افت قندخون در طول ورزش کم رخ میدهد، بنابراین مصرف کربوهیدرات اضافی معمولا لازم نیست. انجام ورزش همراه با رعایت رژیم غذایی، سبب تسریع در رسیدن به اهداف درمانی موردنظر میشود. ورزش باید جزیی از زندگی روزانه افراد مبتلا به این نوع دیابت باشد.
عوامل موثر در پاسخ قندخون به ورزش ناگهانی دز افراد یابتی:
قندخون کاهش مییابد اگر:
غلظت انسولین خون در طول ورزش بالا باشد.
ورزش در مدت زمانی طولانی انجام شود.
بیش از سه ساعت از صرف غذا گذشته باشد.
قندخون بدون تغییر باقی میماند اگر:
مدت زمان ورزش کوتاه باشد
میزان انسولین پلاسما طبیعی باشد
میان وعده مناسب قبل از ورزش و در طول فعالیت ورزشی مصرف شود.
قندخون افزایش میباید اگر:
ورزش کردن در زمان پایان اثر انسولین تزریقی در بدن باشد
ورزشهای سنگین انجام شود
قبل یا در طول انجام فعالیت بدنی، بیش از حد از مواد قندی استفاده شود
مشاوره با پزشک برای افراد دیابتی به دلیل اثر ورزش بر قندخون بسیار مهم است. مواردی چون تعیین دفعات تزریق روزانه انسولین، مقدار داروهای خوارکی، زمان مناسب برای انجام ورزش و مصرف مواد قندی قبل و بعد از ورزش را باید پزشک درمیان گذاشت.
برنامههای ورزشی باید به آهستگی شروع شوند و تدریجا به زمان و شدت آن افزوده گردد.
باید به تدریج به مدت زمان و میزان حرکان ورزشی افزوده شود تا نتایج مطلوب از ورزش حاصل گردد.