یکی از علائم اصلی استرس، بالارفتن فشارخون به‌صورت موقت است.در این مطلب همراه دیابت شاپ باشید تا دلیل افزایش فشار خون با استرس و اضطراب را توضیح دهیم و روش‌های درمان آن را ذکر کنیم. برای اینکه متوجه شویم، چه فعالیت‌هایی استرس و فشارخون را کاهش می‌دهند، ابتدا باید بدانیم نقش استرس در بالارفتن فشار خون چیست.
استرس روی تمامی اعضا بدن تاثیر می‌گذارد. علائم استرس و اضطراب را میتوان در جسم، ذهن و روان مشاهده کرد. زمانی که ما دچار استرس و اضطراب می‌شویم، فشار خون به طور مکرر بالا می‌رود. استرس سیستم عصبی را تحریک کرده و با تولید مقدار زیاد هورمون‌های منقبض‌کننده عروق باعث افزایش فشار خون می‌شود.
عواملی مانند فشار شغلی، نژاد، محیط اجتماعی و مشکلات عاطفی می‌توانند روی فشارخون و استرس تاثیر داشته باشند. علاوه بر این موارد زمانی که یک عامل خطر همراه با موقعیت استرس‌زا باشد، احتمال افزایش فشار خون بالا می‌رود. به‌عنوان‌مثال سابقه خانوادگی فشار خون یا اضافه‌وزن عواملی هستند که خطر افزایش فشارخون را بالا می‌برند.
افزایش فشار خون با استرس و اضطراب گاهی ایجاد می‌شود. زمانی که استرس طولانی‌مدت باشد، فشارخون بالا خطرناک بوده و حتما باید کنترل شود.تحقیقات نشان می‌دهند که استرس به طور مستقیم باعث افزایش فشارخون نمی‌شود؛ بلکه استرس و اضطراب می‌توانند به پیشرفت بیماری فشار خون کمک کنند. طبق نظرسنجی ملی سلامت و تغذیه آمریکا 50 میلیون بزرگسال آمریکایی دچار بیماری فشار خون بالا هستند. شاید جالب باشد بدانید که در 95% این موارد، علت ایجاد بیماری ناشناخته است. برای این موارد نمی‌توان یک علت واحد پیدا کرد. اما پزشکان معتقدند استرس جزئی از زندگی مردم شده است. مسائلی مانند ساعات کاری زیاد، جلسات پی‌درپی، مشکلات اقتصادی و انواع تبعیض باعث افزایش فشار خون با استرس و اضطراب میشوند.
هنگامی که در یک موقعیت استرس‌زا قرار می‌گیریم، بدن ما هورمون‌هایی تولید می‌کند. این هورمون‌ها به طور موقت فشار خون را بالا می‌برند. با بالارفتن فشار خون ضربان قلب سریع‌تر شده و رگ‌های خونی باریک میشوند. هیچ‌گونه مدرکی وجود ندارد که استرس به طور مستقیم باعث بالارفتن فشار خون شود. اما هورمون‌هایی که بدن در واکنش به استرس تولید می‌کند، می‌تواند به شریان‌های ما آسیب بزنند و باعث بیماری‌های قلبی شوند.
نباید این نکته را فراموش کرد که نوع واکنش ما به استرس نیز می‌تواند در ابتلا به بیماری فشار خون بالا تاثیر داشته باشد. اگر در مواجهه با استرس رفتارهای زیر را انجام می‌دهید، احتمال ابتلا به فشار خون بالا وجود دارد.
استرس می‌تواند باعث بروز عوارضی شود که این عوارض می‌توانند خطر بیماری قلبی و فشار خون را بالا ببرند مانند:
زمانی که با یک رویداد خاص مانند یک موقعیت اضطراری در کار یا مشاجره مواجه می‌شوید، علائم استرس سریعا خود را نشان می‌دهند. اما زمانی که عامل استرس‌زا از بین رفت، علائم استرس نیز کامل برطرف میشوند. به این نوع واکنش استرس حاد می‌گویند. استرس حاد باعث افزایش ضربان قلب و تحریک سیستم عصبی سمپاتیک می‌شود. در نتیجه فشارخون بالا را تجربه می‌کنید.
مدت‌زمان افزایش فشار خون از فردی به فرد دیگر متفاوت است. تا زمانی که استرس دارید، فشار خون بالا است. اما در نهایت نحوه مقابله با استرس می‌تواند به کنترل فشار خون کمک کند. بدن این نوع تغییرات حاد در فشار خون را می‌تواند تحمل کند. زمانی افزایش فشار خون با استرس و اضطراب نگران‌کننده است که بالارفتن آن به‌صورت مزمن باشد.
مطالعات اخیر نشان می‌دهند که بدن در زمان استرس طولانی‌مدت هورمون‌های استرس بیشتری تولید می‌کند. استرس علاوه بر عوارضی که روی جسم و روان دارد، باعث تغییراتی در عادات و سبک زندگی می‌شود. برخی از این عادات غلط مانند افزایش مصرف سیگار و الکل می‌توانند روی افزایش فشار خون تاثیر زیادی داشته باشند.
معمولا افرادی که استرس مزمن را تجربه می‌کنند، دچار اختلالاتی در خواب هستند، زیاد ورزش نمی‌کنند و انتخاب رژیم غذایی آنها نادرست است. تمامی این موارد می‌توانند باعث افزایش فشار خون و خطر سکته مغزی شوند.استرس مزمن و طولانی‌مدت می‌تواند خطرناک باشد و آسیب‌هایی به جسم روان وارد کند. یکی از این آسیب‌ها بیماری فشار خون است.
همه ما در طول زندگی خود استرس را تجربه می‌کنیم. اما پیداکردن علائم تبدیل استرس حاد به مزمن دشوار است. اگر در شرایطی قرار دارید که برای چندین هفته در موقعیت استرس‌زا هستید، خطر تبدیل‌شدن به استرس مزمن وجود دارد. البته این موقعیت به درک شما از استرس بستگی دارد. ممکن است موقعیت استرس‌زای خاصی برای یک فرد بسیار پرتنش باشد و شخص دیگر بتواند آن را مدیریت کند. برخی افراد با استرس راحت‌تر کنار می‌آیند و روش‌های مدیریت آن را خواسته یا ناخواسته انجام می‌دهند.
کاهش استرس و اضطراب و درمان آن نمی‌تواند به‌سرعت روی فشار خون تاثیر گذاشته و آن را درمان کند. اما با مدیریت استرس و اضطراب در طولانی‌مدت و ایجاد تغییراتی در زندگی میتوان به بهبود سلامت بدن و کاهش فشار خون در درازمدت کمک کرد. برای مدیریت و درمان استرس و اضطراب گزینه‌های زیادی وجود دارد که مهم‌ترین آنها عبارتند از:
گاهی درمان استرس و اضطراب با تغییر سبک زندگی و روش‌های ساده مدیریت آن امکان‌پذیر نیست. برای درمان استرس گاهی لازم است به روانپزشک مراجعه کنید. روانپزشکان (متخصص اعصاب و روان) از طریق روان درمانی و دارو علائم استرس را کنترل می‌کند. داروهای متنوعی برای کنترل استرس وجود دارد. متخصص باتوجه‌به علائم و شدت استرس و اضطراب داروهای خاصی را تجویز می‌کند.
اگر استرس و اضطراب باعث افزایش شدید فشار خون شود، احتمالا دسته‌ای داروها به نام مسدودکننده بتا گزینه مناسبی باشند. برای درمان فشار خون داروهای متنوعی وجود دارد که مسدودکننده‌های بتا در گزینه‌های اول نیستند. اما اگر متخصص تشخیص دهد که به‌احتمال زیاد افزایش فشار خون با استرس و اضطراب است، این دارو را تجویز می‌کند. این گروه از داروها فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک را کاهش می‌دهند. در نتیجه در شرایط استرس‌زا ضربان قلب کاهش پیدا می‌کند.
زمانی که در یک موقعیت استرس‌زا قرار می‌گیرید و فشارخون به‌صورت آنی افزایش پیدا می‌کند و با رفع عامل استرس‌زا برطرف می‌شود، خطری شما را تهدید نمی‌کند. اما زمانی که استرس طولانی‌مدت باعث افزایش فشار خون به شکل یک بیماری شود، می‌تواند عوارض زیر را در پی داشته باشد.
اگر در خانواده شما سابقه فشارخون عصبی وجود دارد یا عوامل خطر مربوط به فشار خون را دارید، به کنترل و مدیریت استرس باید بیشتر توجه کنید.
بسیاری از افراد به طور طبیعی فشارخون بالا یا پایینی دارند. این مورد باید توسط پزشک تشخیص داده شود. متخصص باتوجه‌به سابقه سلامت، رژیم غذایی، سن و عوامل دیگر تعیین می‌کند که فشارخون شما طبیعی است یا نیاز به کنترل دارد. اگر پزشک فشارخون را نرمال تشخیص ندهد و دلیل پایین یا بالا بودن آن را اضطراب بداند، باید با تکنیک‌های مختلف از جمله راه‌های صحیح تنفس استرس خود را مدیریت کنید.روی تنفس آهسته تمرکز کنید. پیاده‌روی نیز می‌تواند مفید باشد. پیاده‌روی علاوه بر اینکه خون را به جریان می‌اندازد، علائم روانی استرس را کاهش می‌دهد.
اگر استرس و اضطراب شما به‌قدری شدید است که در فعالیت‌های روزانه شما اختلال ایجاد کرده است و باعث بروز عوارضی در جسم و ذهن شما شده است، باید به روانشناس یا روانپزشک مراجعه کنید . با درمان استرس و اضطراب میتوان عوارض آن را به‌مرور کاهش داد. افزایش فشار خون با استرس و اضطراب یکی از مهم‌ترین عوارض است که می‌تواند به قلب شما آسیب وارد کند.
اگر استرس مزمن باعث بروز بیماری فشارخون بالا شده است، باید در کنار مراجعه به روانشناس به متخصص قلب و عروق نیز مراجعه کنید. ممکن است برای کنترل فشارخون داروهای خاصی تجویز شود و لازم باشد تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید.
