یائسگی به معنی قطع دائمی قاعدگی است. آیا زن یائسه حامله می شود ، این سوالی است که زیاد پرسیده می شود، زنان بعد از یائسگی توانایی باردار شدن را از دست می دهند و به دلیل تغییرات شدید هورمونی علائم خفیف تا شدیدی را تجربه می‌کنند. سن یائسگی معمولاً بالای ۴۰ سالگی است ولی در صورتی که قبل از چهل سالگی اتفاق بیفتد به آن یائسگی زودرس می‌گویند.علت یائسگی نارسایی اولیه تخمدان است که در نتیجه آن هورمون استروژن که از تخمدان ترشح میشود، کاهش می یابد و میزان fsh افزایش می یابد و همین تغییرات هورمونی سبب ایجاد یک سری علایم و عوارض در دوران یائسگی می شود.
یائسگی دو مرحله دارد:
این علائم معمولا ۴ تا ۵ سال قبل از یائسگی کامل اتفاق می‌افتد و با یائسگی کامل از شدت بعضی از این علایم کاسته میشود.
این خانم ها احساس ناراحتی در طول رابطه جنسی دارند که البته می توان از روان کننده ها و مرطوب کننده های واژن جهت خشکی واژن استفاده کرد ولی امروزه از لیزر واژینال جهت رفع خشکی و درد موقع نزدیکی و بی اختیاری ادراری استفاده میشود که ۲ تا ۳ جلسه لیزر واژن می‌تواند این علائم را بهتر از کرم ها و روان کننده ها کاهش دهد.
تغییر سطح قند خون
پاسخی که سلول‌ها به ترشح هورمون انسولین می‌دهند، تحت تاثیر دو هورمون استروژن و پروژسترون قرار می‌گیرد. انسولین هورمونی است که برای دریافت و استفاده از قند خون توسط سلول‌ها ضروری است؛ با تغییر سطح هورمون‌های زنانه در دوران یائسگی، سطح قند خون هم دچار نوسان میشود. ممکن است متوجه شوید که قند خونتان بیشتر از قبل تغییر می‌کند، ناگهان افت می‌کند یا ناگهان بالا می‌رود.
درصورتی که قند خونتان از کنترل خارج شود، ریسک بروز عوارض دیابت در شما بالا می‌رود.
افزایش وزن
ممکن است پیش از یائسگی یا بعد از آن دچار افزایش وزن شوید؛ درصورت افزایش وزن، ممکن است لازم باشد داروهای دیابت‌تان تغییر کنند.
عفونت
حتی پیش از یائسگی هم دیابت ریسک ابتلا به عفونت‌هایی از قبیل عفونت مجاری ادراری و واژن را بالا می‌برد. به دنبال یائسگی و افت سطح استروژن شرایط برای رشد بیشتر باکتری‌ها و قارچ‌ها در ناحیه واژن و مجاری ادراری فراهم میشود.
اختلالات خواب
پس از یائسگی، گرگرفتگی و تعریق شبانه ممکن است شما را در طول شب بیدار نگه داشته و اجازه ندهند که به خواب بروید. به دنبال آن، کنترل قند خون هم دشوارتر میشود.
مشکلات جنسی
آسیب اعصاب ناحیه واژن از جمله عوارض محتمل بیماری دیابت است. این مسئله می‌تواند تحریک جنسی و ارگاسم را تحت تاثیر قرار دهد. خشکی واژن یکی از شکایات شایع دوران یائسگی است؛ این مسئله می‌تواند باعث درد در طول رابطه جنسی و به دنبال آن کاهش تحریک و میل جنسی شود.
توجه به نکات زیر می تواند در مدیریت بهتر دیابت و یائسگی موثر واقع شود:
ایجاد انتخاب هایی سالم در شیوه زندگی: خوردن غذاهای سالم و انجام مرتب فعالیت های ورزشی می تواند در کنترل دیابت موثر واقع شود. از طرفی مصرف غذاهای سالم و داشتن فعالیت فیزیکی منظم همچنین به بهتر شدن علائم یائسگی نیز کمک خواهد کرد.
قند خون خود را به طور مرتب اندازه گیری کنید: شما باید قند خون را در ساعات مختلفی از روز و شب اندازه گیری کنید و اعداد به دست آمده را یادداشت کنید. بر اساس جزئیات اعدادی که یادداشت می کنید پزشک می تواند برنامه درمانی مناسبی برای دیابت در یائسگی در نظر بگیرد.
در مورد تغییر دوز داروهای دیابت از پزشک خود راهنمایی بخواهید: اگر با ورود به دوران یائسگی متوسط قند خون شما افزایش زیادی داشته است احتمالا به افزایش دوز مصرفی داروهای دیابت نیاز خواهید داشت، مخصوصا اگر به اضافه وزن نیز دچار بوده و یا فعالیت فیزیکی کمی داشته باشید.
استفاده از داروهای کاهنده کلسترول: ابتلا به دیابت و یائسگی هر دو احتمال بروز بیماری های قلبی عروقی را در شما افزایش خواهند داد. برای کاهش ریسک ابتلا به بیماری های قلبی عروقی در اثر دیابت و یائسگی، باید به طور منظم از غذاهای سالمی استفاد کرده و ورزش کنید. در این شرایط پزشک ممکن است استفاده از داروهای کاهنده کلسترول را بری شما در نظر داشته باشد.
به دنبال رفع علائم یائسگی باشید: اگر شما علائمی مانند گرگرفتگی، خشکی واژن، کاهش پاسخ جنسی و یا سایر علائم یائسگی را تجربه می کنید بهتر است برای رفع این علائم به دنبال دریافت مراقبت های درمانی باشید. برای مثال می توانید از لوبریکانت های واژینال برای بهبود رطوبت رسانی به واژن و یا از کرم های استروژن برای ترمیم التهاب دیواره واژن استفاده کنید. در صورتی که ممنوعیت مصرف برای شما وجود نداشته باشد پزشک برای تخفیف علائم یائسگی، هورمون درمانی را برای شما در نظر خواهد گرفت.
یائسگی در بیماران مبتلا به دیابت چالش ها و مشکلات آن ها را دو برابر خواهد کرد. بنابراین ضروری است در این دوران تحت مراقبت های دقیق پزشکی قرار داشته باشید. تغذیه مناسب در دوران یائسگی و تحرک کافی می تواند به کاهش مشکلات یائسگی کمک کند.
پاسخ به این سوال راحت نیست؛ جدا کردن تاثیر یائسگی از تاثیرات افزایش سن و وزن دشوار است. با این حال به نظر می‌رسد که تغییرات هورمونی بر روی ابتلا به دیابت تاثیر می‌گذارند. افزایش سن و وزن دو عامل اصلی در ابتلا به دیابت هستند. سابقه خانوادگی ابتلا به دیابت، پیش دیابت، بیماری‌های قلبی و عروقی، فشار خون و کلسترول بالای خون، عدم فعالیت و سابقه ابتلا به دیابت بارداری از جمله مواردی هستند که می‌توانند شانس ابتلا به دیابت را در فردی افزایش دهند.
اگر همزمان با دیابت و یائسگی سروکار دارید، کارهایی هست که با انجام آن‌ها می‌توانید شرایط جدید را بهتر مدیریت کنید. خوب است با یک تیم پزشکی متشکل از پزشک زنان و غدد درارتباط باشید؛ پزشک خود را در جریان هرگونه علائمی قرار دهید. کنترل دیابت و یائسگی نه تنها به بهبود حال شما و وضعیت عمومی سلامتی‌تان کمک می‌کند، بلکه در پیشگیری از بسیاری از عوارض بیماری از جمله بیماری‌های قلبی، عروقی، آسیب اعصاب و از دست دادن بینایی هم موثر است.
