عوارض قطع ناگهانی انسولین چیست

  • مقالات دیابتی

عوارض قطع ناگهانی انسولین چیست

  • دیابت شاپ
  • ۱۴۰۴/۰۷/۳۰

عوارض قطع ناگهانی انسولین چیست

 

انسولین یکی از مهم‌ترین داروها برای کنترل قند خون در بیماران دیابتی، به‌ویژه مبتلایان به دیابت نوع ۱ است. این هورمون حیاتی سطح گلوکز خون را تنظیم می‌کند و نبود آن می‌تواند برای سلامت بدن بسیار خطرناک باشد. اما آیا می‌دانستید قطع ناگهانی انسولین بدون مشورت پزشک می‌تواند باعث بروز عوارض جدی، از جمله کتواسیدوز دیابتی، نارسایی کلیه و حتی مرگ شود؟ در این مقاله از دیابت‌ شاپ به‌ صورت علمی و ساده بررسی می‌کنیم که عوارض قطع ناگهانی انسولین چیست و چه پیامدهایی برای بدن دارد.

 

انسولین چیست و چرا قطع آن خطرناک است؟

 

انسولین هورمونی است که توسط لوزالمعده (پانکراس) تولید می‌شود و به سلول‌های بدن کمک می‌کند تا گلوکز را از خون جذب و به انرژی تبدیل کنند. در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۱، بدن دیگر قادر به تولید انسولین نیست و در دیابت نوع ۲، حساسیت بدن نسبت به انسولین کاهش می‌یابد. به همین دلیل، تزریق یا مصرف انسولین برای زنده ماندن این بیماران ضروری است. قطع ناگهانی انسولین، باعث می‌شود قند خون به سرعت بالا برود (هایپرگلایسمی) و بدن برای تأمین انرژی به‌جای قند، شروع به سوزاندن چربی کند. نتیجه‌ی این فرآیند تولید مواد سمی به‌نام کتون‌ها است که تجمع آن‌ها در خون منجر به کتواسیدوز دیابتی و خطر مرگ می‌شود.

 

عوارض خطرناک قطع انسولین در بیماران دیابتی

 

۱. کتواسیدوز دیابتی (DKA)

این یکی از خطرناک‌ترین عوارض قطع انسولین است. وقتی انسولین وجود نداشته باشد، سلول‌ها نمی‌توانند از قند برای انرژی استفاده کنند و بدن شروع به سوزاندن چربی می‌کند.
 

تجمع کتون‌ها باعث اسیدی شدن خون می‌شود که علائم آن شامل:

 

  • تهوع و استفراغ
  • گیجی و بی‌قراری
  • تنفس تند و بوی میوه‌ای دهان
  • بیهوشی یا کما

در صورت عدم درمان فوری، کتواسیدوز می‌تواند مرگبار باشد.

 

عوارض قطع ناگهانی انسولین چیست

 

۲. افزایش شدید قند خون (هایپرگلایسمی)

قطع انسولین باعث تجمع قند در خون می‌شود و علائمی مانند:

  • تشنگی مداوم
  • تکرر ادرار
  • خستگی و ضعف
  • تاری دید

را به‌همراه دارد. ادامه این وضعیت می‌تواند باعث آسیب دائمی به چشم، کلیه و اعصاب شود.

 

۳. کمای دیابتی و مرگ

در مراحل پیشرفته، سطح قند خون آن‌قدر بالا می‌رود که تعادل الکترولیت‌های بدن برهم می‌خورد. نتیجه می‌تواند افت فشار خون، کم‌آبی شدید و کمای دیابتی باشد. در موارد شدید، بیمار جان خود را از دست می‌دهد.

 

۴. آسیب به اعصاب (نوروپاتی دیابتی)

قند خون بالا در طولانی‌مدت باعث تخریب اعصاب محیطی می‌شود و علائمی مانند:

  • بی‌حسی در دست و پا
  • درد و گزگز
  • ضعف عضلات

را ایجاد می‌کند. این عارضه اغلب برگشت‌ناپذیر است.

 

تأثیر دیابت کنترل‌نشده بر اندام‌های بدن

 

قلب و عروق

قند خون بالا به رگ‌ها آسیب می‌زند و خطر بیماری‌های قلبی، سکته مغزی و فشار خون بالا را افزایش می‌دهد. بیماران دیابتی باید به‌طور منظم فشار خون و چربی خون خود را کنترل کنند.

 

چشم‌ها (رتینوپاتی دیابتی)

دیابت درمان‌نشده می‌تواند باعث آسیب به شبکیه چشم شود. عوارض آن شامل:

 

  • تاری دید
  • خون‌ریزی شبکیه
  • آب‌مروارید یا گلوکوم

است. معاینه منظم چشم از نابینایی جلوگیری می‌کند.

 

مغز

قند خون بالا باعث التهاب مزمن مغزی می‌شود و احتمال بروز آلزایمر و افت حافظه را افزایش می‌دهد.

 

کلیه‌ها (نفروپاتی دیابتی)

افزایش مداوم قند خون به رگ‌های ظریف کلیه آسیب می‌زند و باعث نارسایی کلیه می‌شود. در مراحل پیشرفته، بیمار به دیالیز یا پیوند کلیه نیاز پیدا می‌کند.

 

پاها و اندام‌های تحتانی

قطع انسولین و کنترل‌نشدن دیابت باعث زخم پای دیابتی می‌شود. این زخم‌ها دیر بهبود می‌یابند و در موارد شدید منجر به قطع عضو می‌شوند. مراقبت از پاها در بیماران دیابتی حیاتی است.

 

چرا بیماران دیابتی نباید خودسرانه انسولین را قطع کنند؟

 

بعضی بیماران به‌دلیل ترس از تزریق، احساس بهبودی یا مشکلات مالی، تصمیم به قطع انسولین می‌گیرند. اما این تصمیم اشتباه می‌تواند به سرعت وضعیت آن‌ها را وخیم کند. حتی بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ که تحت درمان با انسولین هستند، نباید بدون نظر پزشک دوز داروی خود را تغییر دهند.

 

عوارض قطع ناگهانی انسولین چیست

 

راهکارهای ایمن برای کنترل قند خون

 

در صورتی که بیمار به‌دنبال تغییر روش درمان است، باید حتماً زیر نظر پزشک انجام شود. برخی روش‌های جایگزین عبارت‌اند از:

 

  • استفاده از داروهای خوراکی تنظیم‌کننده قند خون
  • رژیم غذایی سالم و کاهش مصرف قند های ساده
  • ورزش منظم و کنترل وزن
  • استفاده از انسولین‌های طولانی‌ اثر یا پمپ انسولین
  • بررسی مداوم سطح قند با دستگاه CGM

 

جمع‌بندی

 

قطع ناگهانی انسولین بدون مشورت با پزشک می‌تواند پیامدهای جبران‌ناپذیری مانند کتواسیدوز، آسیب به قلب، کلیه و مغز داشته باشد.
بهترین راه برای پیشگیری از این عوارض، پایش منظم قند خون، مصرف دقیق داروها، تغذیه سالم و فعالیت بدنی منظم است. یادتان باشد، هیچ جایگزینی برای انسولین تحت نظر پزشک وجود ندارد. پیش از هر تغییر در روند درمان، با پزشک متخصص مشورت کنید تا سلامت و کیفیت زندگی خود را حفظ کنید.


برای ثبت نظر، لطفاً وارد حساب کاربری خود شوید.

  • رنگ

  • حالت

  • نوع