دیابت بیماری مزمن است که باعث جمع شدن سطح ناسالم قند در خون می شود. شیر در بدن کودک توسط شیره گوارشی به قند ساده به نام گلوکز تبدیل می شود و هورمونی به نام انسولین به سلول های بدن کمک می کند تا از گلوکز برای رشد خود استفاده کنند.انسولین توسط لوزالمعده تولید می شود.

در دیابت نوع یک لوزالمعده انسولین تولید نمی کند بنابراین قند نمی تواند از خون به درون سلول ها حرکت کند و باعث ایجاد سطح قند خون بالا می شود در دیابت نوع دو لوزالمعده انسولین را تولید می کند ولی سلول های بدن قادر به جذب آن نیستند در نتیجه، گلوکز می تواند در جریان خون جمع شود.

دیابت نوع یک اغلب در کودکان و نوع دو در بزرگسالان ایجاد می شود اما مواردی از دیابت نوع دو نیز در کودکان مشاهده می شود اما به دلیل روند آهسته ای که دارد به سختی قابل تشخیص است علایم دیابت نوع 1 اغلب در طول چند هفته در کودکان ظاهر می شوند، اما نوع 2 در طول یک دوره طولانی تر رشد می کند.دیابت نوع یک و نوع دو بیماری های متفاوتی هستند و اساس هر دو بر میزان موثر انسولین در خون است

اگر بیماری دیابت را به موقع درمان و کنترل نکرد می‌تواند به کوری، بیماری کلیه، بیماری قلب، آسیب به عصب‌ها، عفونت لثه و پوست، پوکی استخوان، قطع عضو اندام حرکتی و حتی مرگ منجر شود.

علائم دیابت در کودک

اگر فرزندتان یک یا چند مورد از علائم زیر را دارد، لازم است با پزشک او در مورد ابتلا به دیابت صحبت کنید:

افزایش تشنگی

پُرادراری

افزایش اشتها یا پرخوری

کاهش وزن ناگهانی

بوی دهان میوه‌ای، شیرین یا شراب‌ مانند

عوارض دیابت نوع یک

 دیابت نوع یک تنها پنج تا ده درصد از سهم دیابت را به خود گرفته است اما شایع ترین بیماری بین کودکان است و 85 درصد از بیماران را کودکان و نوجوانان زیر 18 سال هستند.دیابت نوع یک بیماری خطرناکی است که در صورت عدم درمان صحیح باعث عوارض کوتاه مدت و بلند مدتی می شود

عوارض کوتاه مدت

تپش قلب

عرق کردن

رنگ پریدگی

اضطراب

بی حسی لب‌ها و نوک انگشتان دست و پا

خواب آلودگی

گیجی

سردرد

ناشمرده صحبت کردن

عوارض دیابت نوع دو

دیابت نوع دو هرچند اکثرا در بزرگسالان رخ می دهد اما در میان کودکان نیز وجود دارد ولی باید دقت زیادی به علایم داشته باشید تا بتوان آن را در میان کودکان تشخیص داد

 اگر در بدن کودک مبتلا به دیابت زخمی ایجاد شود مدت زمان ترمیم آن طولانی و خیلی آهسته است

 به دلیل تعداد دفعات ادرار کودک این مورد باعث میشود که بدن کودک آب زیادی از دست دهد همین مورد باعث تشنگی و آب خوردن زیاد کودک می شود

در بدن کودکان دیابتی بدون دلیل و مداوم در حال کاهش وزن هستند

 به دلیل بالا رفتن میزان قند در خون بدن برای کاهش آن مقداری از قند اضافی را از طریق ادرار خارج میکند همین باعث می شود تعداد دفعات ادرار کودک افزایش پیدا کند وبیشتر وقت ها و به خصوص شب ها ادرار میکند.

به دلیل وجود قند زیادی در خون کودک توانایی فعالیت زیادی ندارد و اکثرا خسته و بی حال است

خارش در اطراف اندام های جنسی، احتمالاً با یک عفونت قارچی

کودکان دیابتی اکثرا دارای خشکی چشم هستند و مشکل در بینایی دارند

ممکن است علائم دیگری از مقاومت انسولین مانند لکه های تیره و مخملین، به نام آکنتوزیس نیگریکن، و سندرم پلی کیستیک تخمدانی (PCOS) وجود داشته باشد.

عوامل خطرناک برای دیابت

 یکی از علل اصلی مرگ و میر در بین کودکان دیابت کتواسیدوز (DKA)است اگر کمبود جدی انسولین وجود داشته باشد، بدن نمی تواند از گلوکز برای انرژی استفاده کند. در عوض، شروع به تجزیه چربی برای انرژی می کند.این امر منجر به تولید مواد شیمیایی به نام کتون ها می شود که در سطوح بالا سمی هستند. که در نتیجه تجمع این مواد شیمیایی بدن اسیدی می شود با تشخیص زود هنگام دیابت و درمان آن می توان از این عارضه جلوگیری کرد

یکی دیگر علل مرگ و میر میتوان به چاقی اشاره کرد از آن جایی که چاقی با دیابت رابطه مستقیم دارد چاقی با ایجاد مقاومت به انسولین باعث بروز دیابت نوع دو می شود اگر بدن به انسولین مقاومت نشان دهد در نتیجه باعث قند خون بالا، تحمل کمتر برای گلوکز، التهاب بیشتر و تولید گلوکز بیش از حد در کبد می شود

عوامل خطر دیابت کودکان

تاریخچه خانوادگی دیابت نوع 2 در فامیل های درجه اول یا درجه دو

نشانه های مقاومت انسولین

سابقه مادرانه دیابت یا دیابت حاملگی در دوره بارداری کودک

پیشگیری از دیابت

متخصصان بر این باورند که دیابت نوع 1 موروثی است و نمی توان از آن جلوگیری کرد، اما مراحلی وجود دارند که کودک می تواند احتمال ابتلا به دیابت نوع 2 را کاهش دهد

حفظ وزن کمک زیادی به پیشگیری از دیابت می کند در واقع حفظ وزن به معنای تغذیه سالم و جلوگیری از افزایش وزن است و بر میزان کربوهیدرات دریافتی نیز باید توجه شود.

ورزش کردن یا همان فعالیت بدنی به دلیل کاهش مقاومت انسولین به کنترل فشار خون کمک می کند

بسیاری از غذاهایی که قند زیادی دارند باید از برنامه غذایی حذف شود زیرا باعث افزایش وزن می شود داشتن یک رژیم غذایی متعادل، غنی از مواد مغذی، با مقدار زیادی ویتامین، فیبر و پروتئین ، شانس ابتلا به دیابت نوع 2 را کاهش می دهد.