ارتباط چاقی و دیابت
همیشه به ما گفته شده که چاقی و اضافه وزن برای سلامتی ما ضرر دارد اما در واقعیت نمی دانیم دقیقا چه تاثیراتی بر روی سلامتی می گذارد. چاقی خطر ابتلا به دیابت و فشار خون را به میزان قابل توجهی افزایش می دهد که این شرایط با بیماری قلبی همراه است. در این مقاله به ارتباط چاقی و دیابت می پردازیم.
دیابت به دلیل عوامل مختلفی مانند ژنتیک، سن، مصرف برخی داروها، اضافه وزن، سابقه خانوادگی، نژاد، بارداری، استرس و… ایجاد می شود. در این بین چاقی مهم ترین عامل ایجاد این بیماری است. سلول های چربی نسبت به ماهیچه مقاومت بیشتری نسبت به انسولین دارند، به همین دلیل بدن نسبت به انسولین آزاد شده عکس العملی نشان نمی دهد. دیگر رابطه چاقی و دیابت در این است که با چاق شدن و مصرف کالری زیاد، سطح گلوکز خون زیاد افزایش پیدا می کند، در حالت عادی انسولین، اضافه گلوکز خون را در کبد ذخیره می نماید، اما با چاق شدن، کبد پر از چربی شده و جایی برای ذخیره گلوکز اضافی خون باقی نمی ماند. به این صورت مقدار گلوکز در خون زیاد شده و سبب قند خون و دیابت می شود.
یکی از رابطه های چاقی ودیابت اینگونه هست که هنگامی فردی مستعد ابتلا به دیابت باشد و اضافه وزن پیدا کند، سلول های بدن حساسیت خود را نسبت به انسولین آزاد شده از پانکراس از دست می دهند. سلول های چربی نسبت به سلول های ماهیچه ای بیشتر در برابر انسولین مقاومت می کنند. به همین دلیل برای افراد مبتلا به دیابت نوع 2 ورزش کردن و عضله سازی ضروری است. بنابراین زندگی کم تحرک و بدون فعالیت باعث افزایش تعداد سلول های چربی در نواحی مختلف بدن می شود و خطر دیابت هم بیشتر می شود.
افرادی که مبتلا به بیماری قند خون بالا از نوع دو می باشند بیشتر دچار چاقی می شوند. این بیماری بیشتر در افراد بالای ۳۰ سال قابل مشاهده است. شروع این بیماری بسیار آهسته می باشد از علائم این بیماری می توان به تاری دید، بهبودی دیررس زخم، احساس سوزش و بی حسی در انگشتان پاها اشاره کرد. افراد مبتلا بیماری خاموش نوع یک دچار کاهش وزن و لاغری می شوند، این بیماری اغلب در سنین زیر ۳۰ سال به وجود می آید و شروع پرصدایی دارد و با علائمی چون تشنگی، پرنوشی، ادرار زیاد، خستگی شدید تظاهر پیدا می کند.
رژیم غذایی و میزان فعالیت روزانه ی فرد تاثیر بسزایی در احتمال ابتلا به دیابت دارد. داشتن اضافه وزن(BMIبین ۲۵ تا ۲۹.۹) چاقی(BMIبین ۳۰ تا ۳۹.۹) و یا چاقی مفرط(BMIبالای۴۰) به طور چشمگیری احتمال ابتلای فرد را به دیابت نوع ۲ بالا خواهد برد. هر چه اضافه وزن بیشتر باشد، مقاومت عضله ها و سلول های بافت در برابر هورمون انسولین بیشتر خواهد شد. بیش از ۹۰ درصد افرادی که به دیابت نوع دو مبتلا هستند، از چاقی یا اضافه وزن رنج می برند.
شما می توانید با انتخاب تغذیه ای سالم، ورزش مداوم، کاهش استرس، تغییرات کوچک در رویه زندگی و داروهای کاهش دهنده قند خون، بیماری را کنترل کنید. درمان دیابت نوع ۱ تنها از طریق ترزیق انسولین امکان پذیر است. با این وجود بیماران دیابت نوع ۲ نیز می توانند از انسولین و دارو برای حساس کردن بدن به انسولین و در نتیجه کاهش قند خون استفاده کنند. متاسفانه این دارو ها بی خطر نیستند و ممکن است منجر به افت شدید قند خون و در صورت عدم استفاده صحیح، موجب تشنج، بی هوشی یا مرگ شوند. نتیجه رابطه بین چاقی و قند خون بالا یک رابطه مستقیم و دو طرفه است. افرادی که مبتلا به بیماری هستند با مصرف دارو و تزریق انسولین ممکن است دچار اضافه وزن و چاقی میشوند. در افراد مستعد بیماری با چاقی و اضافه وزن، احتمال ابتلا به دیابت در بدن آنها افزایش مییابد. افراد مبتلا و یا مستعد بیماری قند خون بالا باید همواره با کنترل وزن خود و رژیم غذایی سالم مقاومت بدن خود را نسبت به انسولین کاهش دهند.